Ok, to ja coś skrobnę. Tylko wgryzę się w tekst. Który, nawiasem mówiąc, jest tutaj:
.
Wrzucam tekst pod niusa (chyba trochę długi wyszedł). Powstawiałem też linki - mam nadzieję, że dobrze, a nie że tylko dowaliłem dodatkowej roboty :)
Dolnokredowe osady znajdujące się w Chinach są niezwykle bogatym źródłem skamieniałości kręgowców. W przeciągu zaledwie ostatnich trzech lat samych <a href="http://www.encyklopedia.dinozaury.com/index.php/Tyrannosauroidea"title="tyranozauroidów"> opisano stamtąd cztery nowe dla nauki gatunki. Teraz światło dzienne ujrzał opis piątego gatunku – <i>Yutyrannus huali</i>.
Było to duże zwierzę, mogące dorastać do 9 metrów długości i ważyć blisko 1,5 tony. Ponadto miało pióra. I jedna i druga cecha były już wcześniej znane u <a href="http://www.encyklopedia.dinozaury.com/index.php/Bazalny_takson"title="bazalnych"> tyranozauroidów – większe od <i>Yutyrannus</i> rozmiary, oprócz słynnych późnokredowych <a href="http://www.encyklopedia.dinozaury.com/index.php/Tyrannosauridae"title="tyranozaurydów">, osiągał też bazalny <i>Sinotyrannus</i>, a protopióra są znane u <i>Dilong</i>. Połączenie tych dwóch cech czyni jednak z <i>Yutyrannus</i> największego znanego teropoda, co do którego posiadamy bezpośrednie dowody występowania upierzenia, i daje nowe informacje dotyczące ewolucji pióra.
Odkryto skamieniałości trzech osobników <i>Yutyrannus</i> – każdy z nich miał zachowane pióra. Szczątki te dowodzą, że pióra pokrywały większość ciała teropoda, choć u każdego z okazów zachowały się w innej części ciała. Prawdopodobnie najdłuższe z nich znajdowały się na szyi zwierzęcia. Pióra pokrywające końcową część ogona były zbyt gęsto położone, by ustalić, czy to wydłużone szerokie pióra nitkowate (EBFF's – elongated broad filamentous feathers), jak te, które odnaleziono u <i><a href="http://www.encyklopedia.dinozaury.com/index.php/Beipiaosaurus"title="Beipiaosaurus"></i>, smukłe monofilamenty (nierozgałęzione), czy struktury bardziej złożone. Funkcja protopiór <i>Yutyrannus</i> nie jest jasna – mogły one pełnić funkcję pokazową, jak u wielu innych wczesnych pierzastych teropodów, jednak niewykluczone, że służyły one głównie do utrzymywania ciepłoty ciała, zwłaszcza że <i>Yutyrannus</i> żył w czasach znacznie chłodniejszych od reszty okresu <a href="http://www.encyklopedia.dinozaury.com/index.php/Kreda"title="kredowego"> – średnia roczna temperatura na terenach dzisiejszej prowincji Liaoning wynosiła przypuszczalnie około 10 °C, podczas gdy kilkadziesiąt milionów lat później, pod koniec kredy – około 18 °C.
Pod pewnymi względami <i>Yutyrannus</i> przypominał swoich późniejszych krewnych – miał np. podobnie długą i głęboką czaszkę. Inne cechy upodabniają go jednak do bazalnych tyranozauroidów, co ma przełożenie na wynik analizy <a href="http://www.encyklopedia.dinozaury.com/index.php/Kladystyka"title="kladystycznej">, według której <i>Yutyrannus</i> zajmuje pozycję bardziej bazalną nie tylko od Tyrannosauridae, ale też <i>Xiongguanlong</i> czy <i><a href="http://www.encyklopedia.dinozaury.com/index.php/Eotyrannus"title="Eotyrannus"></i>.
Odkrycie trzech osobników w różnym wieku pozwala też ocenić, w jaki sposób rósł <i>Yutyrannus</i>. Prawdopodobnie schemat wzrostu był odmienny niż u dobrze poznanych pod tym względem tyranozaurydów – np. łopatka i kość biodrowa <i>Yutyrannus</i> wykazują negatywną allometrię w trakcie wzrostu, podczas gdy u tyranozaurydów, odpowiednio, pozytywną allometrię i niemal izometrię.
Xu X, Wang K, Zhang K, Ma Q, Xing L, Sullivan C, Hu D, Cheng S, Wang S. 2012. A gigantic feathered dinosaur from the Lower Cretaceous of China. Nature 484: 92-95.
http://dx.doi.org/10.1038/nature10906.
