Ka??dy z nas, nawet laicy znajĂ? s??ynnego t-rexa i triceratopsa, dinozaury, kt??re ??y??y wok??l siebie i walczy??y o przetrwanie, jednak to nie by??a jedyna batalia miĂ?dzy ceratopsami, a tyranozaurami. Ta czĂ???Ă? "Wojny zbroje??" w??r??d dinozaur??w zaczĂ???a siĂ? o wiele wcze??niej ni?? dotĂ?d sĂ?dzono. Pierwsza bitwa zaczĂ???a siĂ? w p????nej Jurze w prowincji Wucaiwan.
Prowincja Wucaiwan, Chiny ok. 160 ma p.n.e - Wtedy dosz??o zapewne do piertwszej konfrontacji miĂ?dzy obiema grupami dinozaur??w. Polem bitwy by??y zaro??la i ma??o zadrzewione paprociowe ??Ă?ki. Na tych terenach ??y?? Yinlong downsi, dinozaur mierzĂ?cy 1,2 metra d??ugo??ci wazĂ?cy 5 kg. Jinlong mia?? papuzi dzi??b, kt??ry idealnie s??u??y?? do wyrywania twardych ro??lin, mia?? te?? i ma??Ă? kryzĂ?, do kt??rej by??y przyczepione miĂ???nie slu??Ă?ce do wzmocnienia si??y szczĂ?k. Posiada?? te?? parĂ? k????w, kt??re mog??y s??u??yĂ? do wykopywania k??Ă?czy lub do walk o samice lub terytorium na gniazdo. Prawdopodobnie mia?? dobry wzrok.
Jinlong m??g?? zyĂ? w ma??ych stadach, dziĂ?ki temu ceratopsy te byly bezpieczniejsze. W ilo??ci si??a. Mia?? on silnie umie??nione ko??czyny dolne, wiĂ?c dinozaur ten byl dobrym biegaczem.
Istnia?? tu r??wnie?? najstarszy dotĂ?d tyranozaur na ??wiecie- Guanlong wucaii. By?? to trzymetrowy drapie??nik, wa??Ă?cy 10x wiecej ni?? jinlong, ma?? on chwytne ko??czyny g??rne zako??czone trzema pazurami. Guanlong by?? zapewnie upierzony oraz ??y?? i polowa?? w parach. Dinozaur ten by?? szybkim i wytrzyma??ym biegaczem.
Guanlong posiada?? grzebie?? na pysku. ozdoba ta jak u dilofozaura by??a krucha i lekka, s??u??y??a zapewne do komunikowania sie z innymi osobnikami, lub do pokaz??w godowych. Obecno??c tej ozdoby sugeruje, ??e pratyranozaur ten nie zabija?? ofiar swymi sczĂ?kami, wiĂ?c zacisk szczĂ?k byl s??aby. Zapewne guanlong atakowa?? i zabija?? swe ofiary pazurami ko??czyn g??rnych, a potem gdy ofiara siĂ? wykrwawia, dobija jĂ? swymi szczĂ?kami.
Jak mog??o wyglĂ?daĂ? takie polowanie? Wyobra?? sobie ??e w paprociowych zaro??lach ??eruje stadko Jinlong??w, parĂ? osobnik??w wypatruje drapie??nik??w, gdy reszta spokojnie skubie paprocie. Nagle na skraju lasu pojawia siĂ? para guanlong??w. Nie atakujĂ? od razu, lecz powoli okrĂ???ajĂ? grupĂ? w poszukiwaniu najs??abszego osobnika. Wypatrzy??y starego samca, ??erujĂ?cego na skraju grupki. Najstarszy z Guanlong??w atakuje, stado ro??lino??erc??w, kt??re w panice rozpierzcha siĂ?, drapie??nik pr??buje oddzielic starego samca od reszty stada. Wtem wyskakuje drugi guanlong i okrĂ???a swĂ? ofiarĂ?, stado ro??lino??erc??w ucieka w po??ochu. Jinlong zostaje otoczony, lecz nie zamierza siĂ? poddaĂ? bez walki. Broni siĂ? za pomocĂ? swych k????w i pokazuje ??e nie jest s??aby. kiedy pierwszy drapie??nik pozoruje atak, drugi okrĂ???a jinlonga. Ceratops traci drugiego guanlonga z oczu i sfustrowany nadal pr??buje odgoniĂ? miĂ?so??erce, nagle ten drugi guanlong atakuje jinlonga z lewej, pazurami przecina sk??rĂ?, miĂ???nie i wnĂ?trzno??ci. Ofiara upada i krwawi. MiĂ?so??ercy podchodzĂ? do zdobyczy i dobijajĂ? jĂ? pazurami i swymi szczĂ?kami, nastĂ?pnie zaczynajĂ? ucztĂ?.
TĂ? rundĂ? wygra??y pratyranozaury, lecz to nie koniec wojny, ona dopiero co siĂ? zaczĂ???a. W dalszej ewolucji obie grupy udoskonalajĂ? sw??j orĂ???. Ceratopsy, majĂ? coraz twardsze i wiĂ?ksze dzioby, pojawiajĂ? siĂ? rogowe guzy bo bokach g??owy, ko??czyny dolne wyd??u??ajĂ? siĂ?.
Tyranozaury tracĂ? ozdoby na pyskach na rzecz wiĂ?kszej si??y szczĂ?k, konczyny g??rne zaczynajĂ? powoli karleĂ?.
Druga bitwa stoczona zosta??a we wczesnej kredzie w najdziwniejszym prehistorycznym ekosystemie w historii Ziemii;
Lianing, p????nocno-wschodnie Chiny, 120 ma.
Bitwa ta stoczy??a siĂ? w lesie deszczowym, na jego paprociowym runie ??yjĂ? ceratopsy z rodzaju Psittacosaurus. MajĂ? one od 1,8-2 metr??w d??ugo??ci. MajĂ? po bokach g??owy po jednym guzie, kt??ry s??u??y zapewne do ??atwiejszego przedzierania siĂ? przez gĂ?ste zaro??la. Psitakozaury ??yjĂ? w parach. Pary te razem wychowujĂ? m??ode, ka??dy osobnik posiada grzebie?? z "prapi??r", zapewne jaskrawej barwy, s??u??Ă?cy do ??atwiejszego odnajdywania siĂ? w ciemno??ciach lasu.
W Liaonong ??yje te?? i Dilong paradoxus. Mierzy?? on 1,6 metra d??ugo??ci i 0,7 m wysoko??ci. Wa??y?? prawdopodobnie ok. 30 kg. By?? on o 2 razy mniejszy od guanlonga, lecz zacisk szczĂ?k by?? wiĂ?kszy. Ko??czyny zmala??y nieznacznie, poniewa?? dilong zabija?? swe ofiary szczĂ?kami ni?? pazurami. By?? on szybkim drapie??cĂ?, polujĂ?cym tez w parach.
Tyranozaur ten podczas ??ow??w u??ywa?? wĂ?chu i r??wnie dobrego wzroku.
Jak mog??a wyglĂ?daĂ? kolejna batalia? Wr??Ă?my do Liaoning.
U podn????a wielkiego dzrewa nad rzekĂ?, para psitakozaur??w opiekuje siĂ? tygodniowymi pisklĂ?tami. M??ode jeszcze nie znajĂ? niebezpieczenstw tego ??wiata, lecz rodzice czule i troskliwie nimi siĂ? zajmujĂ?. Niestety zza krzak??w para dilong??w wpatruje siĂ? w m??ode psitakozaur??w. Drapie??niki otaczajĂ? stadko i powoli skradajĂ? siĂ? ku ofierze, jednak wiatr nagle zmienia kierunek. Samiec psitakozaura wyczu?? miĂ?so??erc??w, wrzasknĂ??? i ca??e stadko zaczyna uciekaĂ?, dilongi ruszajĂ? w pogo??. Rodzice nagle odwracajĂ? siĂ? i biegnĂ? wprost na drapie??niki. ceratopsy stajĂ? naprzeciw swych wrog??w i zaczynajĂ? ich odstraszaĂ?, krĂ?cĂ?c swymi g??owami, wrzeszcĂ?c i wymajĂ?c barwnymi ogonami. Dilongi pomimo stara?? rodzic??w nie odpuszczajĂ?, nagle jeden z nich ucieka, drugi zostaje i wciĂ?z nie ustĂ?puje. M??ode psitakozaury tymczasem rozpiechrzajĂ? siĂ? na wszystkie strony. Nagle pojawia siĂ? drugi z dilong??w i porywa jedno z m??odych, zaczyna ono g??o??no piszczeĂ?, rodzice od razu ruszajĂ? na pomoc m??odemu. Dilong korzysta z okazji i porywa kolejno m??ode. oba drapie??niki szybko uciekajĂ? przed rozw??cieczonymi rodzicami.
Tymczasem na drugim ko??cu lasu, inna rodzinka Psitakozaur??w ??eruje, po??r??d listowia, ale nie sama.
Ot???? w Liaoning ??y??y jeszcze inne ceratopsy, np: Liaoceratops yanzigouensis. By?? to metrowej d??ugo??ci ma??y marginocefal o wys. 30 cm i wadze 30 kg. By?? to ro??lino??erca, ktory ??ywi?? siĂ? bardzo niskĂ? ro??linno??ciĂ?. ??y?? on prawdopodobnie w wiĂ?kszych stadkach, obok innych dinozaur??w. Mia??y on dobry wzrok i prawdopodobnie wĂ?ch.
Mia?? te?? utworzony kolnierz, na kt??rych by??y ju?? guzy.
Liaoceratpsy, ??erowa??y w??a??nie tu?? przy rodzince. ParĂ? osobnik??w sta??o na czatach poruszone nag??ym ruchem, potem okaza??o siĂ?, ??e to tylko Jeholornis szukajĂ?cy patyk??w na gniazdo. Na stadko zza krzak??w patrzy?? dilong. Wypatrzy?? m??odego psitakozaura. ZaczĂ??? powoli sie skradaĂ?, by?? coraz bli??ej stada, a stra??nicy jescze nie wyczuli go. Dilong ju?? siĂ? szykowa?? do ataku, gdy nagle wiatr zmieni?? kierunek. Liaoceratops poczu?? zapach drapie??nika i zaalarmowa?? stado. Liaoceratopsy bieg??y w panice, tymczasem ostrze??ona rodzina psitakozaur??w uchodzi w gĂ?stsze zaro??la. MiĂ?so??erca zaatakowa??, niestety z powodu liaoceratops??w nie m??gl dopa??Ă? upatrzonej ofiary, kt??ra gdzie?? znik??a. Dilong szybko odszed??, szukajĂ?c innej zdobyczy.
Strategia ta zagwarantowa??a zwyciĂ?stwo ceratopsom, lecz tyranozaury nie zamierza??y siĂ? tak ??atwo siĂ? poddaĂ?. W ciĂ?gu ewolucji, tyranozaury zaczĂ???y rosnĂ?Ă?, jednak??e ko??czyny przednie zaczĂ???y karleĂ?, trzeci palec ca??kowicie znik??, ale za to szczĂ?ki siĂ? wyd??u??y??y, wzmocni??y swĂ? si??Ă?, stajĂ?c siĂ? gro??nĂ? broniĂ?. Przez ten czas ceratopsy podzieli??y sie na dwie rodziny: szybkich, dwuno??nych i zwinnych leptoceratops??w i na ociĂ???a??e oraz uzbrojone w guzy, mocne dzioby i k??y protoceratopsy. Zmieni??o siĂ? te?? pole bitwy. ZaczĂ???a sie nowa era wojny zbroje??.
Kolejna czĂ???c ju?? za chwilĂ?.
[Artyku??] Wojna zbroje??: Ceratopsy vs. tyranozaury
- dilong
- Jurajski allozaur
- Posty: 1609
- Rejestracja: 5 sierpnia 2006, o 10:20
- Imię i nazwisko: Maciej Krzysztof Pindakiewicz
- Lokalizacja: województwo mazowieckie
[Artyku??] Wojna zbroje??: Ceratopsy vs. tyranozaury
Ostatnio zmieniony 4 maja 2007, o 11:25 przez dilong, łącznie zmieniany 5 razy.
Geologia UW
- Xyphactinus
- Karboński antrakozaur
- Posty: 525
- Rejestracja: 18 kwietnia 2006, o 20:12
- Lokalizacja: tak naprawdę z Poznania
Jest trochĂ? liter??wek i b??Ă?d??w interpunkcyjnych, ale artyku?? zapowiada siĂ? bardzo dobrze. PodobajĂ? mi siĂ? te kr??tkie opowiadania, pozwalajĂ?ce wyobraziĂ? sobie przebieg sytuacji. Kiedy?? napisa??em podobne opowiadanie (uznane przez PawfuniĂ? za "zbyt krwawe"), gdy rozwa??ali??my, czy troodony polowa??y w grupach i uwa??am, ??e jest to bardzo fajna, przystĂ?pna i pobudzajĂ?ca wyobra??niĂ? metoda na poszerzanie wiedzy o dinozaurach.
"Chciałbym, żeby świat był dwa razy większy i połowa jego była wciąż niezbadana."
sir David Attenborough
Cykl "Gdyby kometa nie spadła":
http://www.dinozaury.com/forum/viewtopic.php?t=939
http://www.dinozaury.com/forum/viewtopic.php?t=967
sir David Attenborough
Cykl "Gdyby kometa nie spadła":
http://www.dinozaury.com/forum/viewtopic.php?t=939
http://www.dinozaury.com/forum/viewtopic.php?t=967