Megapnosaurus (megapnozaur)
Długość: 3 m
Wysokość; ok. 1,5 m
Waga: ok. 30 kg
Miejsce występowania:
Megapnosaurus kayentakatae - ogniwo Silty Facies, formacja Kayenta Arizona, USA (Ameryka Północna)
Megapnosaurus rhodesiensis - formacja Forest Sandstone, Republika Zimbabwe (Afryka), Formacja Górny Elliot, Republika Południowej Afryki
cf. Megapnosaurus sp. - Ogniwo Zhangjiawa, warstwy Dark Red, formacja dolny Lufeng ( formacja Fengjiahe), Chiny
Czas występowania: 200-189 mln lat temu, synemur, wczesna jura
Klasyfikacja:
Dinosauria
Saurischia
Eusaurischia
Theropoda
Neotheropoda
Coelophysoidea
Coelophysidae
Wstęp
Megapnozaur to niewielki teropod, którego nazwa oznacza ''wielki martwy jaszczur''. Zasłynął swoją kontrowersyjną nazwą.
Klasyfikacja
Megapnozaur początkowo był opisany pod nazwą Syntarsus (''zrośnięty nastopek''), ale później okazało się, że jest ona zajęta przez pewnego chrząszcza, opisanego w 1869 roku. Dlatego w 2001 dwaj polscy entomolodzy Piotr Węgrzynowicz (z Muzeum Ewolucji Instytutu PAN w Warszawie) i dr. Adam Ślipiński oraz jeden entomolog amerykański - Michael Ivie nadali temu dinozaurowi nową nazwę – Megapnosaurus. Wzbudziło to kontrowersje: jedni palentolodzy przyjęli nową nazwę i zaczęli używać jej w swoich publikacjach (np. Irmis, 2004), natomiast inni zbojkotowali nową nazwę, ponieważ jej autorowie mogli postąpić wbrew zasadom Międzynarodowego Kodeksu Nomenklatury Biologicznej (ICZN), nie dając autorowi poprzedniej nazwy szansy wybrania nowej i dalej używali starej (np. Tykoski, 2005). Najczęściej uważa się, że do rodzaju Megapnosaurus należy jeden gatunek: północnoamerykański M. kayentakatae. Natomiast afrykańskiego M. rhodesiensis najczęściej uważa się za synonim celofyza. Budowa anatomiczna M. rhodesiensis jest bardzo podobna do budowy anatomicznej celofyza, przez co niektórzy w tym Raath stwierdził, że M. rhodesiensis to po prostu synonim celofyza. Analizy Ronalda Tykoskiego z 2005 r. wykazały, że M. rhodesiensis jest bliżej spokrewniony z celofyzem niż z M. kayentakatae, którego z kolei najbliższym krewnym jest segizaur. Ponadto M. kayentakatae posiada niewielkie grzebienie na czaszce, podobne do tych spotykanych u np. dilofozaura. Irmis (2004) uznał za bardzo podobne do rodzaju Megapnosaurus też zwierzę, którego szczątki znaleziono w chińskiej prowincji Junnan.
Budowa i zwyczaje
Megapnozaur był niewielkim dinozaurem – osiągał ok. 3 m długości oraz 30 kg wagi. W Republice Zimbabwe znaleziono w jednym miejscu kości trzydziestu megapnozaurów, co stanowi dowód na ich stadny tryb życia. Z drugiej strony mogły być to po prostu kości megapnozaurów, które zginęły w czasie powodzi i zostały zniesione przez wodę w jedno miejsce. Można przypuszczać, że megapnozaury łączyły się w stada do polowania na większą zdobycz czy zbierały się przy wysychających rzekach, aby wyławiać z nich ryby (tak jak celofyzy w serialu ''Walking with Dinosaurus: New Blood czyli ''Wędrówki z dinozaurami: Nowa krew). Żył on 200-189 mln lat temu we wczesnej jurze w Afryce i Ameryce Północnej. Być może był pokryty puchem, zapewniającym izolację termiczną czyli prymitywnymi piórami. Wprawdzie nie ma to bezpośrednich dowodów, ale w 1996 r. Gerard Gerliński w artykule ''Feather-like Impressions in a Theropod Resting Trace from the Lower Jurassic of Massachusetts” przedstawił wyniki badania nad pewnym tropem oznaczonym jako AC 1/7, należącym najprawdopodobniej do teropoda z kladu Coelophysoidea , pochodzącym ze wczesnej jury. Znalazł na nim odciski piór, co dowodzi, że ich właściciel był upierzony. Ponieważ zwierzę, które zostawiło ten trop było najprawdopodobniej spokrewnione z megapnozaurem i żyło w podobnym czasie, więc można przypuszczać, że analogicznie megapnozaur też je posiadał. Megapnozaur posiadał dość długie kończyny przednie oraz długą paszczę. Ten teropod podobnie jak inne celofyzoidy posiadał słaby staw przy kości przedszczękowej oraz słabe kości szczęki, co daje podstawy do podejrzenia, że był on padlinożercą albo żywił się zwierzętami mniejszymi od siebie.
Ciekawostki
Syntars nazywany obecnie też megapnozaurem, był pierwszym dinozaurem, którego przedstawiono jako pokrytego piórami. Ilustracja ta wykonana przez Sarah Landry znajdowała się w książce Roberta T. Bakkera z 1975 r. pt. ''Dinosaur Rennaisance ''. Badania linii wzrostu wewnętrz kości sugeruje, że megapnozaur mógł żyć ok. 7 lat.
Gatunki
Syntarsus Raath, 1969 = Megapnosaurus Ivie, Ślipinski i
Węgrzynowicz, 2001
Syntarsus rhodesiensis Raath, 1969 = Megapnosaurus rhodesiensis, Ivie, Ślipiński i Węgrzynowicz, 2001
Syntarsus kayentakatae Rowe, 1989 = Megapnosaurus kayentakatae Rowe, 1989
Źródła:
1. Angielska wikipedia
2. Polska wikipedia
3. Dinodata
4. Opis dilofozaua, który znajduje się tutaj:
http://www.dinozaury.com/forum/viewtopi ... ophosaurus
[OPIS] Megapnosaurus
- Dawid Mika
- Jurajski allozaur
- Posty: 1016
- Rejestracja: 23 maja 2008, o 15:49
- Lokalizacja: Górny Śląsk
[OPIS] Megapnosaurus
Ostatnio zmieniony 3 maja 2009, o 10:06 przez Dawid Mika, łącznie zmieniany 28 razy.
Re: [OPIS] Megapnosaurus
geologicznie - ogniwo Silty Facies, formacja KayentaMegapnosaurus kayentakatae - Arizona, USA (Ameryka PĂłĹnocna)
nie tylko Zimbabwe, jeszcze RPAMegapnosaurus rhodesiensis - Republika Zimbabwe (Afryka)
formacja gĂłrny Elliot (RPA), formacja Forest Sandstone (Zimbabwe)
cf. Megapnosaurus spMegapnosaurus sp. - Chiny
ogniwo Zhangjiawa, warstwy Dark Red, formacja dolny Lufeng (= formacja Fengjiahe)
200-189 (M. Mortimer podaje teĹź synemur)Czas wystÄpowania: 200-194 mln lat temu, wczesna jura
no, bo ja wiemJest jednym z najbardziej kontrowersyjnych gatunkĂłw dinozaurĂłw.
MoĹźe ma kontrowersyjnÄ nazwÄ?
I nie gatunek, tylko rodzaj
roku (na koĹcu)Megapnozaur poczÄ tkowo byĹ opisany pod nazwÄ Syntarsus (''zroĹniÄty nastopek''), ale później okazaĹo siÄ, Ĺźe jest jedno ona zajÄta przez pewnego chrzÄ szcza, opisanego w 1869.
na pewno postpili wbrew? Bo na wiki jest napisane:natomiast inni zbojkotowali nowÄ nazwÄ, poniewaĹź jej autorowie postÄ pili wbrew zasadom MiÄdzynarodowego Kodeksu Nomenklatury Biologicznej (ICZN), nie dajÄ c autorowi poprzedniej szansy wybrania nowej nazwy i dalej uĹźywali starej (np. Tykoski, 2005).
"poprzedniej szansy" - poprzedniej nazwy szansy? Tak siÄ domyĹlam z kontekstu, nie znam ICZNnadanie nowej nazwy mogĹo odbyÄ siÄ z naruszeniem zasad etycznych
kursywyNajczÄĹciej uwaĹźa siÄ, Ĺźe do rodzaju Megapnosaurus naleĹźÄ dwa gatunki: pĂłĹnocnoamerykaĹski M. kayentakatae
i afrykaĹski M.[spacja tu]rhodesiensis.
M. rhodesiensis jest przecierz uwaĹźany za celofyza, wiÄc zdanie faĹszywe
w tym Raath stwierdziliBudowa anatomiczna megapnozaura jest wrÄcz identyczna co celofyza, przez co niektĂłrzy w Raath stwierdziĹ, Ĺźe megapnozaur to po prostu synonim celofyza.
to ->> jest
M. rhodesiensis jest podobny do celofyza, ale uwaĹźany jest za drugi gatunek, wiÄc nie moga mieÄ identycznej budowy
A M. kayentakatae to nie gatunek ani synonim celofyza, skoro jest bardziej podobny do segizaura, a segizaura nie uwaĹźa siÄ za celofyza
kursywyAnalizy Ronalda Tykoskiego z 2005 r. wykazaĹy, Ĺźe M. rhodesiensis jest bliĹźej spokrewnione z celofyzem niĹź z M. kayentakatae, ktĂłrego z kolei najbliĹźszym krewnym jest segizaur. Ponadto M. kayentakatae posiada niewielkie grzebienie na czaszce, podobne do tych spotykanych u np. dilofozaura.
spokrewnione->spokrewniony
chyba nie zaliczyĹ do Megapnosaurus, skoro go nazwaĹ cf. MegapnosaurusIrmis (2004) zaliczyĹ do rodzaju Megapnosaurus teĹź zwierzÄ, ktĂłrego szczÄ tki znaleziony w chiĹskiej prowincji Junnan.
(cf. [confer] = "porĂłwnany z/porĂłwnaj z")
do 189ĹťyĹ on 200-194 mln lat temu
,ZnalazĹ na nim odciski piĂłr, co dowodzi Ĺźe ich wĹaĹciciel byĹ upierzony.
,PoniewaĹź zwierzÄ ktĂłre zostawiĹo ten trop byĹo najprawdopodobniej spokrewnione z megapnozaurem i ĹźyĹo w podobnym czasie, wiÄc moĹźna przypuszczaÄ Ĺźe analogicznie megapnozaur teĹź je posiadaĹ.
2 razy "Megapnozaur" (moĹźe "teropod", drapieĹźnik, dinozaur)Megapnozaur posiadaĹ doĹÄ dĹugie koĹczyny przednie oraz dĹugÄ paszczÄ. Megapnozaur podobnie jak inne celofyzoidy posiadaĹ sĹaby staw przy koĹci przedszczÄkowej oraz sĹabe koĹci szczÄki, co daje podstawy do podejrzenia Ĺźe byĹ on albo padlinoĹźercom albo ĹźywiĹ siÄ zwierzÄtami mniejszymi od siebie.
podejrzenia Ĺźe ->>>przecinek
padlinoĹźercom ->>padlinoĹźercÄ
no, niektĂłrzy go nadal nazywajÄ syntersemSyntars nazywany obecnie megapnozaurem
Ostatnio zmieniony 10 listopada 2009, o 13:34 przez nazuul, łącznie zmieniany 1 raz.
Jeszcze to
Dawidzie, piszesz bardzo fajne opisy :D
M.Raath stwierdziĹ, Ĺźe .rhodesiensis to po prostu synonim celofyza
padlinoĹźercÄpodejrzenia Ĺźe byĹ on albo padlinoĹźercom albo ĹźywiĹ siÄ zwierzÄtami mniejszymi od siebie.
Republika Zimbabwe (Afryka),Formacja GĂłrny Elliot
Natomiast afrykaĹskiego M.rhodesiensis najczÄĹciej
spacjaBudowa anatomiczna M.rhodesiensis jest bardzo podobna do budowy anatomicznej
Dawidzie, piszesz bardzo fajne opisy :D
- Dawid Mika
- Jurajski allozaur
- Posty: 1016
- Rejestracja: 23 maja 2008, o 15:49
- Lokalizacja: Górny Śląsk
Re: [OPIS] Megapnosaurus
z maĹych piszemyDawid Mika pisze:Megapnosaurus kayentakatae - Ogniwo Silty Facies, Formacja Kayenta Arizona, USA (Ameryka PĂłĹnocna)
Megapnosaurus rhodesiensis - Formacja Forest Sandstone, Republika Zimbabwe (Afryka), Formacja GĂłrny Elliot, Republika PoĹudniowej Afryki
cf. Megapnosaurus sp. - Ogniwo Zhangjiawa, warstwy Dark Red, formacja dolny Lufeng ( formacja Fengjiahe), Chiny
EusaurischiaSaurischia
Eusarischia
Theropoda
Neotheropoda
Coelophysoidea
Coelophysidae
bez tegoMegapnozaur poczÄ tkowo byĹ opisany pod nazwÄ Syntarsus (''zroĹniÄty nastopek''), ale później okazaĹo siÄ, Ĺźe jest jedno ona zajÄta przez pewnego chrzÄ szcza, opisanego w 1869 roku.
myĹlnikDlatego w 2001 dwaj polscy entomolodzy Piotr WÄgrzynowicz (z Muzeum Ewolucji Instytutu PAN w Warszawie) i dr. Adam ĹlipiĹski oraz jeden entomolog amerykaĹski Michael Ivie nadali temu dinozaurowi nowÄ nazwÄ – Megapnosaurus.
bez tegoWzbudziĹo to kontrowersje: jedni palentolodzy przyjÄli nowÄ nazwÄ i zaczÄli uĹźywaÄ jej w swoich publikacjach (np. Irmis, 2004), natomiast inni zbojkotowali nowÄ nazwÄ, poniewaĹź jej autorowie mogli postÄ piÄ wbrew zasadom MiÄdzynarodowego Kodeksu Nomenklatury Biologicznej (ICZN), nie dajÄ c autorowi poprzedniej nazwy szansy wybrania nowej nazwy i dalej uĹźywali starej (np. Tykoski, 2005).
niektĂłrzy, w tym RaathBudowa anatomiczna M. rhodesiensis jest bardzo podobna do budowy anatomicznej celofyza, przez co niektĂłrzy w Raath stwierdziĹ, Ĺźe M. rhodesiensis to po prostu synonim celofyza.
kursywaAnalizy Ronalda Tykoskiego z 2005 r. wykazaĹy, Ĺźe M. rhodesiensis jest bliĹźej spokrewniony z celofyzem niĹź z M. kayentakatae, ktĂłrego z kolei najbliĹźszym krewnym jest segizaur. Ponadto M. kayentakatae posiada niewielkie grzebienie na czaszce, podobne do tych spotykanych u np. dilofozaura.
znalezionoIrmis (2004) uznaĹ za bardzo podobne do rodzaju Megapnosaurus teĹź zwierzÄ, ktĂłrego szczÄ tki znaleziony w chiĹskiej prowincji Junnan.
CoelophysoideaprzedstawiĹ wyniki badania nad pewnym tropem oznaczonym jako AC 1/7, naleĹźÄ cym najprawdopodobniej do teropoda z kladu Coelophysoidae,
,PoniewaĹź zwierzÄ ktĂłre zostawiĹo ten trop byĹo najprawdopodobniej spokrewnione z megapnozaurem i ĹźyĹo w podobnym czasie, wiÄc moĹźna przypuszczaÄ, Ĺźe analogicznie megapnozaur teĹź je posiadaĹ.
bez tego "albo"Ten teropod podobnie jak inne celofyzoidy posiadaĹ sĹaby staw przy koĹci przedszczÄkowej oraz sĹabe koĹci szczÄki, co daje podstawy do podejrzenia, Ĺźe byĹ on albo padlinoĹźercÄ albo ĹźywiĹ siÄ zwierzÄtami mniejszymi od siebie.
trudno stwierdziÄ, czy oficjalnie jest tak nazywany, moĹźe zamiast "oficjalnie" zrĂłb "teĹź"Syntars nazywany obecnie oficjalnie megapnozaurem, byĹ pierwszym dinozaurem, ktĂłrego przedstawiono jako pokrytego piĂłrami.
Ostatnio zmieniony 10 listopada 2009, o 13:33 przez nazuul, łącznie zmieniany 1 raz.