[OPIS] Scansoriopteryx - skansoriopteryks

Wszystko o krwiożerczych "stopach bestii"
Awatar użytkownika
nazuul
Moderator
Moderator
Posty: 8244
Rejestracja: 3 grudnia 2007, o 19:51

[OPIS] Scansoriopteryx - skansoriopteryks

Post autor: nazuul »

Scansoriopteryx - skansoriopteryks

Długość: 12-18 cm (młody osobnik)
Masa: ok. 40-60 g (młody osobnik)*
Miejsce występowania: Chin - (formacja Daohugou, Region Automoniczny Mongolia Wewnętrzna)
Czas występowania: 168-140 Ma (kelowej-berias)
Klasyfikacja
Saurischia
Theropoda
Tetanurae
Coelurosauria
Maniraptora
Eumaniraptora
Avialae sensu Padian, 2004
Scansoriopterygidae


Skansoriopteryks to rodzaj niezwykłego, ptakopodobnego maniraptora znanego z Chin.

Etymologia
Scansoriopteryx znaczy "skrzydło do wspinaczki" (łac. scandere = "wspinać się" + greckie pteryx = "pióro, skrzydło"). Nazwę gatunkową nadano na cześć Gerharda Heilmanna, pioniera badań wymarłych ptaków, z których wynikało, że pochodzą one od nadrzewnych przodków.

Taksonomia
Najprawdopodobniej znany z tej samej formacji Epidendrosaurus to młodszy synonim skansoriopteryksa, który zgodnie z zasadami nazywania gatunków miałby przed nim pierwszeństwo - jego opis został bowiem opublikowany trochę wcześniej.
Scansoriopteryx jest blisko spokrewniony z Epidexipteryx.

Budowa i interpretacja
Scansoriopteryx znany jest z jednego dość kompletnego szkieletu młodego osobnika (CAGS02-IG-gausa-1/DM 607) niewiele większego od wróbla, z zachowanymi piórami. Czaszka ma 2 cm długości. W przeciwieństwie do piskląt współczesnych ptaków, u skansoriopteryksa kończyny tylne są krótsze od przednich, przypuszcza się więc, że przednie odgrywały ważną rolę w poruszaniu się zwierzęcia, nawet na wczesnym stadium rozwoju osobniczego. Inne szczegóły anatomiczne wzmacniają hipotezę nadrzewności. W jego stopie paluch był odwrócony, a ogon był krótki i usztywniony, służył prawdopodobnie jako oparcie podczas wspinaczki, jak u współczesnych dzięciołów. Niezwykła jest budowa kończyn przednich, które wskazują na przystosowanie do nadrzewnego trybu życia - trzeci palec jest bardzo wydłużony i stanowi dwukrotność długości drugiego. Przypuszcza się, że pisklęta skansoriopteryksa były lepiej przystosowane do wdrapywania się po gałęziach niż współczesnego hoacyna. Według innej hipotezy, dinozaur ten mógł wydłubywać owady z trudno dostępnych miejsc, np. spod kory. Scansoriopteryx miał drobne odciski dookoła niektórych części ciała, tworzące wzór w kształcie litery "V", podobne do współczesnych piór. Najbardziej widoczne były wyrastające z kończyn przednich. Czerkas i Yuan wysunęli hipotezę, że u dorosłych osobników pióra były dobrze rozwinięte i służyły do lotu ślizgowego. Wykluczyli oni możliwość aktywnego lotu. Istnieją także hipotezy, że między palcami znajdowała się błona niczym u nietoperzy, jednak nie znaleziono jej odcisków. Jak inne maniraptory skansoriopteryks ma półksiężycowego kształtu kość w nadgarstku, która umożliwiała "ptasie" ruchy kończyny. W okolicy podstawy ogona widoczne są łuski. Scansoriopteryx jest bardziej prymitywny od Archaeopteryx, jego odkrycie wspiera tezę, że deinonychozaury takie jak Velociraptor, oraz ptaki pochodzą od małych, nadrzewnych form.

Wiek Scansoriopteryx
Datowanie warstw w których znaleziono skansoriopteryka jest niepewne - w każdym razie mieścił się w przedziale od 168 Ma do 125 Ma, a więc od końca środkowej jury do wczesnej kredy. Na podstawie datowania radiometrycznego ustalono wiek warstw Daohugou na środkową jurę (od 168 Ma) do późnej jury (164-152 Ma). W badaniach biostratygraficznych (uwzględniających płazy ogoniaste jako skamieniałości przewodnie) stwierdzono wiek pokładów na około 164-158 Ma. Badania innych skamieniałości z tego obszaru wskazują na nieco późniejszy okres - przełom jury i kredy (około 150-140 Ma), a więc czas w którym występował Archaeopteryx. Jednak inne badania ustalają wiek skał na tylko nieznacznie wcześniejszy od Formacji Yixian (datowanej na ok 130-120 Ma).


Scansoriopteryx heilmanni Czerkas i Yuan, 2002
?=Epidendrosaurus nighchengensis Zhang, Zhou, Xu i Wang, 2002

*na podstawie masy wróbla - ok. 30g, dodałem trochę na ogon
Ostatnio zmieniony 15 czerwca 2009, o 17:23 przez nazuul, łącznie zmieniany 5 razy.

lama
Dewoński labiryntodont
Dewoński labiryntodont
Posty: 227
Rejestracja: 27 marca 2007, o 14:03

Post autor: lama »

Ciekawy opis pokazałeś klase
Moim zdaniem teropod ten mógł szybować
Fajny dinozaur lubie małe teropody

Awatar użytkownika
Tomasz
Kredowy tyranozaur
Kredowy tyranozaur
Posty: 2172
Rejestracja: 30 października 2006, o 15:16
Lokalizacja: Międzychód

Post autor: Tomasz »

Mała literówka:
wczesnym staduim rozwoju
>>stadium

Opis świetny!!
Tomasz Sokołowski

Koniecznie zapoznaj się z Regulaminem!

Awatar użytkownika
nazuul
Moderator
Moderator
Posty: 8244
Rejestracja: 3 grudnia 2007, o 19:51

Post autor: nazuul »

lama pisze:Moim zdaniem teropod ten mógł szybować
napisałem o locie ślizgowym, to chyba to samo co szybowanie. W końcu tylko z drzewa na drzewo. Jego pióra chyba nie były na tyle zaawansowane, żeby umożliwiać aktywny lot.
Błąd znaleziony przez Tomasza oczywiście poprawiłem.
Obrazek
[Stamp: Apsaravis] [Avatar: P. Weimer, CC BY-NC-SA 2.0]

lama
Dewoński labiryntodont
Dewoński labiryntodont
Posty: 227
Rejestracja: 27 marca 2007, o 14:03

Post autor: lama »

napisałem o locie ślizgowym, to chyba to samo co szybowanie. W końcu tylko z drzewa na drzewo. Jego pióra chyba nie były na tyle zaawansowane, żeby umożliwiać aktywny lot.
Ja tylko potwierdziłem to co napisałeś

Pozdrawiam :)

d_m

Post autor: d_m »

Jakbyśmy wszyscy potwierdzali każdą informację z opisów, to szybko zabrakło by przydziału transferu :P

Awatar użytkownika
szerman
Neogeński mastodont
Neogeński mastodont
Posty: 4060
Rejestracja: 23 czerwca 2009, o 10:40
Imię i nazwisko: MSz
Lokalizacja: B-B

Re: [OPIS] Scansoriopteryx - skansoriopteryks

Post autor: szerman »

nazuul pisze:Prawdopodobnie znany z tej samej formacji Epidendrosaurus to synonim skansoriopteryksa, który zgodnie z zasadami nazywania gatunków miałby przed nim pierwszeństwo - jego opis został bowiem opublikowany kilka miesięcy wcześniej.
A nie na odwrót? Mortimer na swojej stronie umieściła holotyp Epidendrosaurus jako materiał przypisany do Scansoriopteryx.
http://home.comcast.net/~eoraptor/Avial ... xheilmanni
nazuul pisze:Scansoriopteryx znany jest z jednego prawie kompletnego szkieletu młodego osobnika (CAGS02-IG-gausa-1/DM 607) niewiele większego od wróbla, z zachowanymi piórami.
Wysłać Ci ma PW dokładny materiał kopalny jego i epidendrozaura, czy nie jest potrzebny?
nazuul pisze:Czaszka ma 2_cm długości.
Brak spacji.
"Mastodon sapiens"

ODPOWIEDZ