[opis] olorotytan (Olorotitan)
: 3 stycznia 2008, o 14:52
Aktualny opis znajduje się na Encyklopedii Dinozaury.com!
Olorotitan w ED
[s]
Wstęp
Olorotytan (Olorotitan) to monotypowy rodzaj lambeozaurinowego hadrozaura z późnej kredy (mastrycht, ca. 70 - 65 Ma) dalekowschodniej Rosji. Znany jest jeden gatunek, O. arharensis, opisany na podstawie holotypu AEHM 2/845. Jest to jak dotąd najlepiej zachowany ze wszystkich szkieletów lambeozaurinów znalezionych poza Ameryką Północną i jednocześnie jeden z najlepiej zachowanych szkieletów dinozaurów znalezionych w Rosji. Okaz znaleziono w Kundur (w rejonie Amur) w osadach górnej dolnej części/środkowej części formacji Tsagayan, w obrębie poziomów palynologicznych: Wodehouseia spinata - Aquilapollenites subtilis, które wskazują na "środkowy" - późny mastrycht.
Opis
Olorotytan był dużym hadrozaurem, o zbliżonych do Parasaurolophus cyrtocristatus rozmiarach. (zob. Ryc. 1 c) Był zapewne spokojnym dwu- i/lub czworo-nożnym roślinożercą używającym baterii zębowych do mielenia pożywienia. "Łabędzi tytan" miał bardzo charakterystyczną kryzę na czaszce (zob. Ryc. 1 a-b). W odcinku szyjnym posiadał 18 kręgów, dotychczasowy rekord dla hadrozaurów to 15. Również w odcinku krzyżowym występuje więcej niż zazwyczaj (10 - 12) kręgów: 15 lub 16. Dziwną cechą są dodatkowe połączenia między wyrostkami kolczystymi kręgów ogonowych w 1/3 długości od postawy tegoż (zob. Ryc. 1 d) - być może to patologia. O ile ostatnie dobrze zachowane lambeozauriny z Ameryki Północnej znane są z wczesnego mastrychtu, to w "środkowym" - późnym mastrychcie rejonu Amur oprócz olorotytana występują też: Amurosaurus i Charonosaurus. Analiza kladystyczna wykazała, że do bliskich krewnych olorotytana należą: Hypacrosaurus i Corythosaurus.
Ryc. 1 Olorotitan arharensis (Źródło: Godefroit et al. 2003)
Klasyfikacja
Dinosauria Owen 1842
Ornithopoda Marsh 1881
Hadrosauridae Cope, 1869
Lambeosaurinae Parks, 1923
? Corythosaurini Glut, 1997
Olorotitan Godefroit et al., 2003 (etymologia: łabędzi tytan)
Olorotitan arharensis Godefroit et al., 2003 (etymologia: od okręgu Arhana, gdzie znaleziono holotyp)
Literatura
Godefroit, P., Bolotsky, Y., & Alifanov, V. 2003. A remarkable hollow-crested hadrosaur from Russia: an Asian origin for lambeosaurines. Comptes Rendus Palevol 2 (2): 143 – 151.[/s]
Olorotitan w ED
[s]
Wstęp
Olorotytan (Olorotitan) to monotypowy rodzaj lambeozaurinowego hadrozaura z późnej kredy (mastrycht, ca. 70 - 65 Ma) dalekowschodniej Rosji. Znany jest jeden gatunek, O. arharensis, opisany na podstawie holotypu AEHM 2/845. Jest to jak dotąd najlepiej zachowany ze wszystkich szkieletów lambeozaurinów znalezionych poza Ameryką Północną i jednocześnie jeden z najlepiej zachowanych szkieletów dinozaurów znalezionych w Rosji. Okaz znaleziono w Kundur (w rejonie Amur) w osadach górnej dolnej części/środkowej części formacji Tsagayan, w obrębie poziomów palynologicznych: Wodehouseia spinata - Aquilapollenites subtilis, które wskazują na "środkowy" - późny mastrycht.
Opis
Olorotytan był dużym hadrozaurem, o zbliżonych do Parasaurolophus cyrtocristatus rozmiarach. (zob. Ryc. 1 c) Był zapewne spokojnym dwu- i/lub czworo-nożnym roślinożercą używającym baterii zębowych do mielenia pożywienia. "Łabędzi tytan" miał bardzo charakterystyczną kryzę na czaszce (zob. Ryc. 1 a-b). W odcinku szyjnym posiadał 18 kręgów, dotychczasowy rekord dla hadrozaurów to 15. Również w odcinku krzyżowym występuje więcej niż zazwyczaj (10 - 12) kręgów: 15 lub 16. Dziwną cechą są dodatkowe połączenia między wyrostkami kolczystymi kręgów ogonowych w 1/3 długości od postawy tegoż (zob. Ryc. 1 d) - być może to patologia. O ile ostatnie dobrze zachowane lambeozauriny z Ameryki Północnej znane są z wczesnego mastrychtu, to w "środkowym" - późnym mastrychcie rejonu Amur oprócz olorotytana występują też: Amurosaurus i Charonosaurus. Analiza kladystyczna wykazała, że do bliskich krewnych olorotytana należą: Hypacrosaurus i Corythosaurus.
Ryc. 1 Olorotitan arharensis (Źródło: Godefroit et al. 2003)
Klasyfikacja
Dinosauria Owen 1842
Ornithopoda Marsh 1881
Hadrosauridae Cope, 1869
Lambeosaurinae Parks, 1923
? Corythosaurini Glut, 1997
Olorotitan Godefroit et al., 2003 (etymologia: łabędzi tytan)
Olorotitan arharensis Godefroit et al., 2003 (etymologia: od okręgu Arhana, gdzie znaleziono holotyp)
Literatura
Godefroit, P., Bolotsky, Y., & Alifanov, V. 2003. A remarkable hollow-crested hadrosaur from Russia: an Asian origin for lambeosaurines. Comptes Rendus Palevol 2 (2): 143 – 151.[/s]