[opis] Aardonyx

Wszystko o największych zwierzętach, jakie kiedykolwiek stąpały po Ziemi - "gadzich stopach"
Ag.Ent
Kredowy tyranozaur
Kredowy tyranozaur
Posty: 2277
Rejestracja: 19 marca 2009, o 20:55
Imię i nazwisko: Tomasz Skawiński
Lokalizacja: Wrocław

[opis] Aardonyx

Post autor: Ag.Ent »

Już mi nie dawało spokoju, więc przysiadłem i napisałem w końcu :) Opis z pewnością… można jeszcze rozwinąć, bo zwierzak ciekawy i charakterystyczny, ale to może później :) Kilka zdań z poniższego opisu skopiowałem z hasła na Wikipedii (mojego autorstwa), w związku z czym są one dostępne na licencji CC-BY-3.0. :)
_________________
Autor:Tomasz Skawiński
Korekta: Marcin Szermański, Maciej Ziegler


Aardonyx (ardonyks)

Długość: ~9 m
Miejsce występowania: górne warstwy formacji Elliot (Republika Południowej Afryki)
Czas występowania: ok. 190–183 Ma (synemur-pliensbach)
Systematyka:
Dinosauria
Saurischia
Sauropodomorpha
Plateosauria
Massopoda
Anchisauria

Aardonyx to rodzaj wczesnego zauropodomorfa należącego do grupy Anchisauria. Żył we wczesnej jurze na obecnych terenach Republiki Południowej Afryki. Zarówno cechy morfologiczne, jak i domniemana pozycja filogenetyczna sugerują… jego pośrednią… pozycję pomiędzy prozauropodami a zauropodami.

Budowa
Aardonyx był jednym z największych prozauropodów – odnalezione skamieniałości należały do zwierzą…t mierzących 7–9 m długości, jednak analizy histologiczne kości sugerują…, że nie zakończyły one jeszcze wzrostu, co wskazuje, że dorosłe osobniki osią…gały jeszcze większe rozmiary. Ogólną budową przypominał większość prozauropodów – miał długą… szyję i ogon, a kończyny tylne były dłuższe od przednich. Aardonyx jest jednak rodzajem wysoce autapomorficznym – cechy charakterystyczne, nieobecne u innych taksonów (autapomorfie) obejmują… cechy czaszki, kręgów szyjnych, przedramienia i stóp. Aardonyx miał pięć zębów przedszczękowych, podobnie jak Plateosaurus, jednak jest to wynik konwergencji, a nie bliskiego pokrewieństwa pomiędzy tymi zauropodomorfami. Aardonyx miał V-kształtne szczęki, co jest cechą… prymitywną, jednak utracił mięsiste policzki – odwrotnie niż bazalny chiński zauropod Chinshakiangosaurus, który miał policzki oraz U-kształtne szczęki. Aardonyx miał stosunkowo krótkie kończyny przednie – u mniejszego osobnika kość ramienna stanowiła około 72% długości kości udowej, co sugeruje, że Aardonyx był co najmniej fakultatywnie, a prawdopodobnie przeważnie dwunożny.

Filogeneza
Analizy filogenetyczne przeprowadzone przez Yatesa i współpracowników – wykorzystują…ce zmodyfikowane matryce danych z analiz Yatesa (2007) oraz Upchurcha i in. (2007) – sugerują…, że Aardonyx jest jednym z najbardziej zaawansowanych zauropodomorfów nienależą…cych do zauropodów. Analizy mocno wspierają… hipotezę, według której Aardonyx stanowi takson siostrzany wobec kladu obejmują…cego Melanorosaurus i zauropody. Pozycja Aardonyx jako taksonu „pośredniego” pomiędzy bazalnymi zauropodomorfami (prozauropodami) a zauropodami współgra z jego morfologiczną… „pośredniością…”, stanowią…cą… kombinację plezjomorfii i apomorfii. Aardonyx jest także najbardziej zaawansowanym spośród wszystkich znanych dwunożnych prozauropodów.

Taksonomia
Aardonyx został nazwany w 2010 roku przez Adama Yatesa z Uniwersytetu w Johannesburgu i współpracowników. Holotypem jest rostralna połowa lewej kości szczękowej (BP/1/6254). Zwietrzałą… tylną… część lewej kości szczękowej odnaleziono w odległości około metra od holotypu, możliwe więc, że oba fragmenty reprezentują… tę samą… kość. W pobliżu odkryto liczne szczą…tki czaszki oraz szkieletu pozaczaszkowego – kręgów, kości kończyn, żeber, szewronów. Nazwa rodzajowa Aardonyx pochodzi od aard – słowa z języka afrikaans oznaczają…cego Ziemię – oraz greckiego słowa onyx („szpon”) i odnosi się do grubej otoczki hematytu pokrywają…cej liczne kości dinozaura, zwłaszcza paliczki. Gatunkiem typowym rodzaju jest Aardonyx celestae. Nazwa gatunkowa honoruje Celeste Yates, która wypreparowała wiele kości.

Paleobiologia
Przeprowadzono analizę histologiczną… fragmentu żebra oraz łopatki Aardonyx. Na fragmencie żebra znajduje się pięć pierścieni przyrostowych, zaś na łopatce – siedem. Żadna z przebadanych kości nie zawiera ułożonych obwodowo „linii spoczynkowych” (ang. rest lines), dowodzą…cych ustania wzrostu, co wskazuje, że przebadane osobniki w chwili śmierci nie były w pełni dojrzałe – prawdopodobnie miały niespełna dziesięć lat i wcią…ż aktywnie rosły.

Spis gatunków
Aardonyx celestae Yates, Bonnan, Neveling, Chinsamy i Blackbeard, 2010

Bibliografia
1. Yates, A. M., Bonnan, M. F., Neveling, J., Chinsamy, A. i Blackbeard, M. G. (2010) A new transitional sauropodomorph dinosaur from the Early Jurassic of South Africa and the evolution of sauropod feeding and quadrupedalism. Proceedings of the Royal Society B: Biological Sciences. 277 (1682): 787–794. doi:10.1098/rspb.2009.1440
2. Yates, A. M. (2007) The first complete skull of the Triassic dinosaur Melanorosaurus Haughton (Sauropodomorpha: Anchisauria). Special Papers in Palaeontology. 77: 9–55.
3. Upchurch, P., Barrett, P. M., Zhao X., Xu X. (2007) A re-evaluation of Chinshakiangosaurus chunghoensis Ye vide Dong 1992 (Dinosauria, Sauropodomorpha): implications for cranial evolution in basal sauropod dinosaurs. Geological Magazine. 144 (2): 247–262. doi:10.1017/S0016756806003062
4. Yates, A. M. Earth Claw is here!. dracovenator.wordpress.com. [dostęp 21 lutego 2010]

_________________

aardonyx1.jpg
Rekonstrukcja szkieletu pokazują…ca odnalezione elementy (rys. A. Yates w: Yates et al., 2010; ©)
aardonyx2.jpg
aardonyx2.jpg (9.51 KiB) Przejrzano 6349 razy
Porównanie wielkości Aardonyx i człowieka (rys. M. Bonnan; PD)
aardonyx3.jpg
Ilustracja Juliusa Csotonyia (©)
aardonyx4.jpg
Ilustracja Nobu Tamury (CC-BY-3.0, GFDL)[/size]
Ostatnio zmieniony 21 sierpnia 2010, o 12:12 przez Ag.Ent, łącznie zmieniany 3 razy.

Awatar użytkownika
szerman
Neogeński mastodont
Neogeński mastodont
Posty: 4060
Rejestracja: 23 czerwca 2009, o 10:40
Imię i nazwisko: MSz
Lokalizacja: B-B

Re: [opis] Aardonyx

Post autor: szerman »

Bardzo fajny opis :D
Ag.Ent pisze:Aardonyx
Nie szkodzi dopisać polską nazwę ardonyks.
Ag.Ent pisze:Miejsce występowania: dolna formacja Elliot (Republika Południowej Afryki)
Na DD jest 'Upper Elliot Formation', ale skoro podałeś bibliografie, na której bazowałeś, to raczej na pewno na DD jest błąd :)
Ag.Ent pisze:Czas występowania: ok. 190–185 Ma (synemur-pliensbach)
Tu także nieścisłość na innych stronach: na DD i TPD jest występowanie od hettangu i data opisania nie 2010, a 2009. Na wszelki wypadek sprawdź, może się pomyliłeś przy przepisywaniu ;)

Awatar użytkownika
nazuul
Moderator
Moderator
Posty: 8241
Rejestracja: 3 grudnia 2007, o 19:51

Re: [opis] Aardonyx

Post autor: nazuul »

Mamy >oryginalną pracke do dyspozycji<, więc to lepiej z niej korzystać a nie ze stron internetowych, które są źródłami wtórnymi :wink:
szerman pisze:
Ag.Ent pisze:Miejsce występowania: dolna formacja Elliot (Republika Południowej Afryki)
Na DD jest 'Upper Elliot Formation', ale skoro podałeś bibliografie, na której bazowałeś, to raczej na pewno na DD jest błąd :)
"upper Elliot Formation" czyli formacja Elliot/Upper Elliot (prawidłowa nazwa formacji to chyba Elliot - zob. tu). Moze wpisać tak:
Górne warstwy (abo lepiej górna część) formacji Elliot
szerman pisze:
Ag.Ent pisze:Czas występowania: ok. 190–185 Ma (synemur-pliensbach)
Tu także nieścisłość na innych stronach: na DD i TPD jest występowanie od hettangu i data opisania nie 2010, a 2009. Na wszelki wypadek sprawdź, może się pomyliłeś przy przepisywaniu ;)
w pracce piszą tylko, że dolna jura - czyli zakładam, że to informacja z któreś z dwóch innych prac z których korzystał Ag.Ent.
2010 - bo wtedy pracka ukazała się drukiem, czyli spełniła wymagania potrzebne do waźności nazwy - jeśli się mylę prosze mnie poprawić. Generalnie na to musimy bardzo zwracać uwagę, bo to coraz częstsze zjawisko:
Published online before print November 11, 2009, doi: 10.1098/rspb.2009.1440
Proc. R. Soc. B 7 March 2010 vol. 277 no. 1682 787-794
Może powinniśmy pisać tak, choć nie jest to niezbędne, ale może elegancko rozwiązywac takie kwestie (choć nie jestem pewnien, czy na pewno jest to prawidłowy zapis):

Aardonyx celestae Yates, Bonnan, Neveling, Chinsamy i Blackbeard, 2010
= "Aardonyx celestae" Yates, Bonnan, Neveling, Chinsamy i Blackbeard, 2009 [nomen nudum]

szerman pisze:Bardzo fajny opis :D
Zgadzam się, przy czym nie chozi tylko o treść :) . Wcześniej przejrzałem w poszukiwaniu blędów, ale nic nie znalazłem.
Ag.Encie - powinieneś więcej pisać dla D.com! :mrgreen:

Ag.Ent
Kredowy tyranozaur
Kredowy tyranozaur
Posty: 2277
Rejestracja: 19 marca 2009, o 20:55
Imię i nazwisko: Tomasz Skawiński
Lokalizacja: Wrocław

Post autor: Ag.Ent »

szerman pisze:Bardzo fajny opis :D
nazuul pisze:Zgadzam się
Dzięki :D
szerman pisze:Nie szkodzi dopisać polską nazwę ardonyks.
Celowo się przed tym powstrzymałem, bo nie znam na tyle języka afrikaans i nie wiem, czy poprawne spolszczenie winno brzmieć "ardonyks" czy "aardonyks" :)
nazuul pisze:"upper Elliot Formation" czyli formacja Elliot/Upper Elliot (prawidłowa nazwa formacji to chyba Elliot - zob. tu). Moze wpisać tak:
Dolne warstwy (abo lepiej dolna część) formacji Elliot
Tak, formacja nazywa się Elliot, więc "upper Elliot Formation" to chyba powinno być "górne warstwy formacji Elliot" (tak zmieniłem w opisie).
nazuul pisze:w pracce piszą tylko, że dolna jura - czyli zakładam, że to informacja z któreś z dwóch innych prac z których korzystał Ag.Ent.
Ogólnie jurajskie osady formacji Elliot ocenia się na 200-183 Ma (czyli dolna jura) i tak podano w publikacji, ale zasugerowałem się wpisem Yatesa na jego blogu, gdzie sugeruje, że osady z których wydobyto skamieniałości Aardonyx są najprawdopodobniej bliżej 183 niż 200 Ma, więc tak zaokrągliłem w opisie - ale mogę poprawić na bardziej ogólną, "oficjalną" wersję przyjętą w pracce :)
nazuul pisze:2010 - bo wtedy pracka ukazała się drukiem, czyli spełniła wymagania potrzebne do waźności nazwy - jeśli się mylę prosze mnie poprawić.
Nie mylisz się. Ściśle rzecz biorąc Aardonyx wciąż jest jeszcze (do 7 marca) nomen nudum, ale ponieważ data wydania numeru czasopisma jest już ustalona (i nieodległa), to wpisałem 2010 jako rok opisu.
nazuul pisze:Ag.Encie - powinieneś więcej pisać dla D.com! :mrgreen:
Dzięki :D W miarę możliwości czasowych postaram się tu jeszcze niejedno napisać :)

ODPOWIEDZ