[OPIS] Caudipteryx
: 8 września 2006, o 16:43
Caudipteryx
Długość 1 m
Masa: 7-8 kg
Czas: 140-125 Ma
Miejsce: Chiny (Prowincja Liaong)
Klasyfikacja:
Saurischia
Theropoda
Neotheropoda
Averostra
Tetanurae
Coelurosauria
Maniraptoriformes
Maniraptora
Oviraptoriformes/Paraves???
Oviraptorosauria/Avialae???
Caudipteridae
Caudipteryx to mały kredowy teropod (piętro barrem, ok. 127 mln lat temu) należący do rodziny Caudipteridae, której jest jedynym przedstawicielem. Skamieniałości kaudipteryksa zostały okryte w 1997 roku w Chinach, w Prowincji Liaong. Zwierzę to posiadało krótką czaszkę oraz bezzębny dziob (chociaż znaleziono w przedniej części szczęki górnej małe wyrostki, które być może są ozostałościami po zębach- to może wskazywać na prymitywność dinozaura w obrąbie owiraptorozaurów). Caudipteryx był opierzony jedynie na ogonie i kończynach przednich. Reszta ciała pokryta była puchem. Posiadał on już dobrze rozwinięte sterówki ogonowe, lecz nie mógł latać, gdyż jego barki były zbyt krótkie by zwierzę mogło wzbijać się w powietrze. Cechą charakterystyczną Caudipteryx są również duże oczodoły, co pozwala przypuszczać, iż zwierzę to miało bardzo dobry wzrok. Gastrolity odnalezione wśród skamieniałości dinozaura, wskazują, iż był on roślinożerny. Swoją dietę uzupełniał najprawdopodobniej w owady i inne małe bezkręgowce. Jego nazwa oznacza „opierzony ogon”.
Jak już wiadomo Caudipteryx to nietypowy teropod. Odkąd został opisany po raz pierwszy, stał się przedmiotem ożywionej dyskusji dotyczącej powiązań filogenetycznych między nieptasimi teropodami a ptakami (Avialae), ponieważ zachowały się skamieniałe struktury uznawane za pióra (chociaż aerodynamicznie nie przystosowane do lotu). Wysunięto jednak tezę, że zarówno względne proporcje kości kończyn tylnych (w stosunku do całkowitej długości nóg), jak i położenia środka ciężkości kaudypteryksa bardziej przypominają parametry biegających ptaków niż u pozostałych nieptasich dinozaurów drapieżnych. Wyprowadzono stąd wniosek, że Caudipteryx mógł niesłusznie zostać zinterpretowany jako opierzony nieptasi teropod, a w istocie był nielotnym ptakiem. W niniejszej pracy przeanalizowano tą argumentację zarówno na poziomie danych o okazach kopalnych, na których była oparta, jak i zasadności przedstawionych wyników. Okazało się, że nie ma żadnych powodów - filogenetycznych, morfometrycznych ani innych – by uważać kaudypteryksa za cokolwiek innego niż niewielkiego dinozaura z grupy nieptasich teropodów.
Alan Feduccia oraz paleontolog w dziedzinie wymarłych ssaków- Larry Martin, sądzą, że skamieniałości tego teropoda są bardzo podobne do szczątków praptaka Archaeopteryx. Po przeprowadzonych analizach kości Caudipteryx, zauważono, iż przypominają one bardziej kości ptaków niż dinozaurów (Gregory S. Paul- 2002, Li- 2002 oraz Marjańska- 2002). Jones zasugerował więc, że kaudipteryks to ptak, który powtórnie utracił zdolności do lotu (podobnie jak dzisiejsze bezgrzebieniowce np. strusie). Później potwierdzono tą tezę metodami naukowymi (Dyke i Norell 2005), przez co nie tylko Caudipteryx, ale również inne owiraptory są przez uważane za ptaki. Niektórzy sądzą nawet, że są one potomkami innych ptasiopodobnych dinozaurów (np. niedawno opisanej rodziny Scansoriopterygidae) i dlatego je przypominają. Temat ten jest wciąż jednak bardzo zaciekłą dyskusją, a wyjaśnienie sprawy taksonomii owej grupy potrwa z pewnością jeszcze bardzo długo. Do tego czasu trzeba będzie nam czekać na kolejne dowody za i przeciw ptakowatości kaudipteryksa.
Inne teorie taksonomiczne; przynależność do: Paraves (Xu et al., 1999-2000), na zewnątrz Oviraptorosauria i Paraves jako przedstawiciel Maniraptora (Holtz, 2001), wewnątrz Oviraptorosauria (Sereno, 1999). Materiał kostny: NGMC 97-4-A, NGMC 97-9-A (Caudipteryx zoui) i IVPP V 12344 (oryginalnie jako C. dongi; syn. C. zoui) oraz BPM 0001 i IVPP V 12340 (C. sp. nov.).
Spis gatunków:
Caudipteryx- Ji, Currie, Norell i Ji 1998
Caudipteryx zoui- Ji, Currie, Norell i Ji 1998
Caudipteryx dongi- Zhou i Wang 2000 = Caudipteryx zoui
Cauditeryx sp. nov.- Zhou, Wang, Zhang i Xu, 2000
Długość 1 m
Masa: 7-8 kg
Czas: 140-125 Ma
Miejsce: Chiny (Prowincja Liaong)
Klasyfikacja:
Saurischia
Theropoda
Neotheropoda
Averostra
Tetanurae
Coelurosauria
Maniraptoriformes
Maniraptora
Oviraptoriformes/Paraves???
Oviraptorosauria/Avialae???
Caudipteridae
Caudipteryx to mały kredowy teropod (piętro barrem, ok. 127 mln lat temu) należący do rodziny Caudipteridae, której jest jedynym przedstawicielem. Skamieniałości kaudipteryksa zostały okryte w 1997 roku w Chinach, w Prowincji Liaong. Zwierzę to posiadało krótką czaszkę oraz bezzębny dziob (chociaż znaleziono w przedniej części szczęki górnej małe wyrostki, które być może są ozostałościami po zębach- to może wskazywać na prymitywność dinozaura w obrąbie owiraptorozaurów). Caudipteryx był opierzony jedynie na ogonie i kończynach przednich. Reszta ciała pokryta była puchem. Posiadał on już dobrze rozwinięte sterówki ogonowe, lecz nie mógł latać, gdyż jego barki były zbyt krótkie by zwierzę mogło wzbijać się w powietrze. Cechą charakterystyczną Caudipteryx są również duże oczodoły, co pozwala przypuszczać, iż zwierzę to miało bardzo dobry wzrok. Gastrolity odnalezione wśród skamieniałości dinozaura, wskazują, iż był on roślinożerny. Swoją dietę uzupełniał najprawdopodobniej w owady i inne małe bezkręgowce. Jego nazwa oznacza „opierzony ogon”.
Jak już wiadomo Caudipteryx to nietypowy teropod. Odkąd został opisany po raz pierwszy, stał się przedmiotem ożywionej dyskusji dotyczącej powiązań filogenetycznych między nieptasimi teropodami a ptakami (Avialae), ponieważ zachowały się skamieniałe struktury uznawane za pióra (chociaż aerodynamicznie nie przystosowane do lotu). Wysunięto jednak tezę, że zarówno względne proporcje kości kończyn tylnych (w stosunku do całkowitej długości nóg), jak i położenia środka ciężkości kaudypteryksa bardziej przypominają parametry biegających ptaków niż u pozostałych nieptasich dinozaurów drapieżnych. Wyprowadzono stąd wniosek, że Caudipteryx mógł niesłusznie zostać zinterpretowany jako opierzony nieptasi teropod, a w istocie był nielotnym ptakiem. W niniejszej pracy przeanalizowano tą argumentację zarówno na poziomie danych o okazach kopalnych, na których była oparta, jak i zasadności przedstawionych wyników. Okazało się, że nie ma żadnych powodów - filogenetycznych, morfometrycznych ani innych – by uważać kaudypteryksa za cokolwiek innego niż niewielkiego dinozaura z grupy nieptasich teropodów.
Alan Feduccia oraz paleontolog w dziedzinie wymarłych ssaków- Larry Martin, sądzą, że skamieniałości tego teropoda są bardzo podobne do szczątków praptaka Archaeopteryx. Po przeprowadzonych analizach kości Caudipteryx, zauważono, iż przypominają one bardziej kości ptaków niż dinozaurów (Gregory S. Paul- 2002, Li- 2002 oraz Marjańska- 2002). Jones zasugerował więc, że kaudipteryks to ptak, który powtórnie utracił zdolności do lotu (podobnie jak dzisiejsze bezgrzebieniowce np. strusie). Później potwierdzono tą tezę metodami naukowymi (Dyke i Norell 2005), przez co nie tylko Caudipteryx, ale również inne owiraptory są przez uważane za ptaki. Niektórzy sądzą nawet, że są one potomkami innych ptasiopodobnych dinozaurów (np. niedawno opisanej rodziny Scansoriopterygidae) i dlatego je przypominają. Temat ten jest wciąż jednak bardzo zaciekłą dyskusją, a wyjaśnienie sprawy taksonomii owej grupy potrwa z pewnością jeszcze bardzo długo. Do tego czasu trzeba będzie nam czekać na kolejne dowody za i przeciw ptakowatości kaudipteryksa.
Inne teorie taksonomiczne; przynależność do: Paraves (Xu et al., 1999-2000), na zewnątrz Oviraptorosauria i Paraves jako przedstawiciel Maniraptora (Holtz, 2001), wewnątrz Oviraptorosauria (Sereno, 1999). Materiał kostny: NGMC 97-4-A, NGMC 97-9-A (Caudipteryx zoui) i IVPP V 12344 (oryginalnie jako C. dongi; syn. C. zoui) oraz BPM 0001 i IVPP V 12340 (C. sp. nov.).
Spis gatunków:
Caudipteryx- Ji, Currie, Norell i Ji 1998
Caudipteryx zoui- Ji, Currie, Norell i Ji 1998
Caudipteryx dongi- Zhou i Wang 2000 = Caudipteryx zoui
Cauditeryx sp. nov.- Zhou, Wang, Zhang i Xu, 2000
Odsy??am do 
Poprawi??em tam dzi?? dolinkowania do artyku????w - mo??esz, jak chcesz, wykorzystaĂ? co?? z tamtych prac i np. rozszerzyĂ? zagadnienie domniemanej ptasiej natury niekt??rych dinozaur??w. Ale to ju?? tak "gratisowo", rozwijanie tego tematu w opisie nie jest niezbĂ?dne