[OPIS] Haplocheirus (haplocheir)

Wszystko o krwiożerczych "stopach bestii"
Awatar użytkownika
nazuul
Moderator
Moderator
Posty: 8244
Rejestracja: 3 grudnia 2007, o 19:51

[OPIS] Haplocheirus (haplocheir)

Post autor: nazuul »

Opis można jeszcze rozszerzyć (budowa z suplementu Additional morphological description s. 73)


Haplocheirus (haplocheir)

długość: 1,9-2,3 m
masa: ok. 10,6 (4,8-58) kg
miejsce: Chiny - Sinkiang (górna część formacji Shishugou)
czas: 161-158 Ma
klasyfikacja:
Dinosauria
Saurischia
Theropoda
Tetanurae
Coelurosauria
Maniraptoriformes
Alvarezsauroidea (?Ornithomimosauria)

Haplocheirus to rodzaj celurozaura, prawdopodobnie bazalnego alwarezzauroida, z początku późnej jury Azji. Jest bardzo istotny dla zbadania relacji między celurozaurami (zob. artykuł o alwarezzauroidach i artykuł o celurozaurach).

Etymologia
Nazwa Haplocheirus to zlatynizowana wersja greckiego haplocheir, znaczącego tyle, co "prosta ręka", co odnosi się do niewyspecjalizowanej budowy dłoni w porównaniu do bardziej zaawansowanych alwarezzauroidów. Epitet gatunkowy - sollers (z łac. "zręczny") - nadano, gdyż prawdopodobnie takson ten potrafił poruszać palcami w sposób niemożliwy dla alwarezzaurydów.

Materiał kopalny
Holotyp (IVPP V15988) to niemal kompletny szkielet, w którym brakuje jedynie dalszych kręgów ogonowych i grzbietowych części kości biodrowych. Należał do starszego młodocianego (subadult) lub młodego dorosłego osobnika.
W skład holotypu wchodzą: czaszka (212,8 mm), żuchwa, 10 kręgów szyjnych, żebra szyjne, 14 kręgów grzbietowych, żebra, 18 rzędów gastralii (żeber brzusznych), kość krzyżowa, 14 proksymalnych i 10 środkowych kręgów ogonowych, 6 dystalnych kręgów ogonowych, szewrony, łopatka, kości: krucza, ramienne (104,3 mm), promieniowe (86 mm), łokciowe (90,1 mm), księżycowa nadgarstka, śródręcza I (22,6 mm), paliczek I-1, pazur I, śródręcza II (57 mm), paliczek II-1, paliczek II-2, pazur II, śródręcza III (26,2 mm), paliczek III-1, paliczek III_2, paliczek III-3, pazur III, niekompletne kości biodrowe, łonowe, kulszowe, udowe (214,3 mm), piszczelowa (269,3 mm), strzałkowa, skokowa, dystalna część kości stępu IV, paliczek II-1, paliczek II-2, pazur II, śródstopia III (144,6 mm), częściowy paliczek III-1, paliczek III-2, paliczek III-3, pazur III, śródstopia IV (134,5 mm), paliczek IV-1, paliczek IV-2, paliczek IV-3, paliczek IV-4, pazur IV, śródstopia V (44,6 mm).

Budowa
Haplocheirus to dość duży rodzaj alwarezzauroida (albo ornitomimozaura) z charakterystycznie zbudowaną czaszką. Autapomorfie (za Choiniere i in., 2010) to: dodatkowe okno w żuchwie położone przedniodorsalnie od okna żuchwowego obecnego u większości teropodów i oddzielonym od niego przednim wyrostkiem kości zębowej oraz III (raczej II - zob. "Redukcja liczby palców u tetanurów" w artykule o nich) kością śródręcza dwa razy krótszą od II (=I). Od (innych?) alwarezzauroidów, prócz cech plezjomorficznych, odróżniały go: heterodontyzm dolnej szczęki - czwarty ząb był powiększony, grzbietowo wypukła krawędź zębodołowa na przedzie żuchwy oraz tylne ząbkowanie zębów wyrastających z kości szczękowej i żuchwy.
Zęby z przodu szczęk były większe niż te w tylnej części. Ogólnymi proporcjami haplocheir przypominał inne bazalne celurozaury. Zob. też artykuł o alwarezzauroidach.


Spis gatunków:
Haplocheirus Choiniere, Xu, Clark, Forster, Guo i Han, 2010
H. sollers Choiniere, Xu, Clark, Forster, Guo i Han, 2010


Źródła:
Choiniere, J. N., Xu, X., Clark, J. M., Forster, C. A., Guo, Y. & Han, F. (2010) "A Basal Alvarezsauroid Theropod from the Early Late Jurassic of Xinjiang, China" Science 327 965, 571 - 574 DOI: 10.1126/science.1182143

Lee, M.S.Y. & Worthy, T.H. (2011) "Likelihood reinstates Archaeopteryx as a primitive bird" Biology Letters. doi: 10.1098/rsbl.2011.0884

Obrazki:

Obrazek
Rekonstrukcja Haplocheirus sollers. Autor: Portia Sloan. Rysunek pochodzi z tej strony.


Obrazek
Od góry: a - holotyp Haplocheirus sollers, b - szkic holotypu, c - czaszka, d - szkic szaszki, e-h - rekonstrukcje dłoni alwarezzauroidów (g - Haplocheirus i h - Shuvuuia) i innych teropodów (e - Allosaurus, f - Deinonychus), reprezentujących morfologię plezjomorficzną. Kości śródręcza oznaczono szarym kolorem. Skala przy B to 5 cm, C - 4 cm i D - 0,5 cm. Obrazek pochodzi z tej strony.

Awatar użytkownika
szerman
Neogeński mastodont
Neogeński mastodont
Posty: 4060
Rejestracja: 23 czerwca 2009, o 10:40
Imię i nazwisko: MSz
Lokalizacja: B-B

Re: [OPIS] Haplocheirus (haplocheir)

Post autor: szerman »

nazuul pisze:Materiał kopalny
Holotyp (IVPP V15988) to niemal kompletny szkielet, w którym brakuje jedynie dalszych kręgów ogonowych i grzbietowych części kości biodrowych. Należał do starszego młodocianego (subadult) lub młodego dorosłego osobnika.

(IVPP V15988) (~1,9-2,3 m długości; niedorosły): czaszka (212,8 mm), stwardniałe pierścienie/obwódki (sclerotic rings), żuchwa, 10 kręgów szyjnych, żebra szyjne, 14 kręgów grzbietowych, żebra, 18 rzędów gastralii (żeber brzusznych), kość krzyżowa, 14 proksymalnych i 10 środkowych kręgów ogonowych, 6 dystalnych kręgów ogonowych, szewrony, łopatka, kości: krucza, ramienne (104,3 mm), promieniowe (86 mm), łokciowe (90,1 mm), księżycowa nadgarstka, śródręcza I (22,6 mm), paliczek I-1, pazur I, śródręcza II (57 mm), paliczek II-1, paliczek II-2, pazur II, śródręcza III (26,2 mm), paliczek III-1, paliczek III_2, paliczek III-3, pazur III, niekompletne kości biodrowe, łonowe, kulszowe, udowe (214,3 mm), piszczelowa (269,3 mm), strzałkowa, skokowa, dystalna część kości stępu IV, paliczek II-1, paliczek II-2, pazur II, śródstopia III (144,6 mm), częściowy paliczek III-1, paliczek III-2, paliczek III-3, pazur III, śródstopia IV (134,5 mm), paliczek IV-1, paliczek IV-2, paliczek IV-3, paliczek IV-4, pazur IV, śródstopia V (44,6 mm).
nazuul pisze:Zęby z przodu szczęk były większe niż te w tylnej części._Ogólnymi proporcjami haplocheir przypominał inne bazalne celurozaury.
Podwójna spacja.
"Mastodon sapiens"

ODPOWIEDZ