[OPIS] Kryptops
: 13 marca 2008, o 16:54
Kryptops (kryptops)
długość: 6-7 m
masa: ? t
miejsce: Niger (formacja Elrhaz)
czas: ok. 112 Ma (wczesna kreda: apt-alb)
klasyfikacja:
Dinosauria
Saurischia
Theropoda
Ceratosauria
Abelisauridae
Wstęp
Kryptops to najwcześniejszy niewątpliwy abelizauryd, odkryty na afrykańskiej pustyni Ténéré w osadach z przełomu aptu i albu.
Etymologia
Nazwa rodzajowa oznacza "nakryta twarz" (z gr. krypto - "zakryty" i ops - twarz) i odnosi się do podziurkowanej powierzchni i odciśniętych naczyń krwionośnych na kości szczękowej - co znamionuje mocno przytwierdzoną, prawdopodobnie keratynową powłokę.
Nazwa gatunkowa - palaios - odnosi się do wczesnokredowego wieku tego abelizauryda - znaczy po grecku "stary".
Materiał kopalny
Holotyp (MNN GAD1) to niekompletna kość szczękowa (MNN GAD1-1), trzy niekompletne kręgi grzbietowe (MNN GAD1-3, 4, 5), dwa żebra (MNN GAD1-6, 7) oraz artykułowana obręcz miedniczna i kość krzyżowa (MNN GAD1-2) dorosłego osobnika.
Chimera?
Szczątki pozaczaszkowe Kryptops zostały odnalezione nieartykułowane na stosunkowo niewielkiej powierzchni, wśród zębów karcharodontozaura i ornitocheiroida (pterozaura). Diagnostyczna kość szczękowa, należąca do niewątpliwie do bazalnego abelizauryda, została znaleziona 15 m od reszty skamielin. Z tych samych osadów pochodzi odnaleziony kilkadziesiąt km dalej, znany jedynie z fragmentów czaszki karcharodontozaur Eocarcharia. Kręgi kryptopsa miały wysokie wyrostki kolczyste, jak u Ceratosaurus i wielu bazalnych tetanurów (szczególnie karnozaurów). Kość biodrowa i krzyżowa są bardzo prymitywne w porównaniu do innych abelizaurydów i bardziej przypominają kość Allosaurus. Kość krzyżowa składa się z pięciu kręgów - podobnie jak u bardziej bazalnych tetanurów, podczas gdy inne ceratozaury miały ich sześć. Duża "stopa" (dystalne rozszerzenie) kości łonowej także przywodzi na myśl tetanury. Z drugiej strony pozrastane kości miednicy wskazują na nie-tetanury. Jak wynika z analizy kladystycznej, Kryptops jest najbardziej bazalnym przedstawicielem Abelisauridae. Jednak jedynymi tetanurami umieszczonymi w analizie są dwa taksony: Neotetanurae (=Avetheropoda) i Spinosauroidea, co powoduje, że badanie nie testuje możliwości, że omawiany teropod jest przedstawicielem Tetanurae. Wszystkie powyższe dane skłaniają więc do przypuszczenia, że Kryptops to chimera - w skład holotypu mogą wchodzić szczątki ważnego rodzaju bazalnego abelizauryda (kość szczękowa) jak i tetanura, być może z rodzaju Eocarcharia (materiał pozaczaszkowy).
Spis gatunków:
Kryptops Sereno i Brusatte, 2008
K. palaios Sereno i Brusatte, 2008
Obrazki:
Rekonstrukcja głowy Kryptops Todda Marshalla (na lewo Eocarcharia)
Materiał kopalny Kryptops
Kość szczękowa ukazuąca kolejne zęby, które wyrastały w miejsce starych: [1], [2], [3].
Rekonstrukcja czaszki Kryptops Todda Marshalla. Na czerowono obrysowano odnaleziony fragment.
Rekonstrukcja Kryptops Todda Marshalla.
Źródło:
Sereno, P.C. & Brusatte, S.L. (2008) "Basal abelisaurid and carcharodontosaurid theropods from the Lower Cretaceous Elrhaz Formation of Niger" Acta Palaeontologica Polonica, 53, 15-46.
długość: 6-7 m
masa: ? t
miejsce: Niger (formacja Elrhaz)
czas: ok. 112 Ma (wczesna kreda: apt-alb)
klasyfikacja:
Dinosauria
Saurischia
Theropoda
Ceratosauria
Abelisauridae
Wstęp
Kryptops to najwcześniejszy niewątpliwy abelizauryd, odkryty na afrykańskiej pustyni Ténéré w osadach z przełomu aptu i albu.
Etymologia
Nazwa rodzajowa oznacza "nakryta twarz" (z gr. krypto - "zakryty" i ops - twarz) i odnosi się do podziurkowanej powierzchni i odciśniętych naczyń krwionośnych na kości szczękowej - co znamionuje mocno przytwierdzoną, prawdopodobnie keratynową powłokę.
Nazwa gatunkowa - palaios - odnosi się do wczesnokredowego wieku tego abelizauryda - znaczy po grecku "stary".
Materiał kopalny
Holotyp (MNN GAD1) to niekompletna kość szczękowa (MNN GAD1-1), trzy niekompletne kręgi grzbietowe (MNN GAD1-3, 4, 5), dwa żebra (MNN GAD1-6, 7) oraz artykułowana obręcz miedniczna i kość krzyżowa (MNN GAD1-2) dorosłego osobnika.
Chimera?
Szczątki pozaczaszkowe Kryptops zostały odnalezione nieartykułowane na stosunkowo niewielkiej powierzchni, wśród zębów karcharodontozaura i ornitocheiroida (pterozaura). Diagnostyczna kość szczękowa, należąca do niewątpliwie do bazalnego abelizauryda, została znaleziona 15 m od reszty skamielin. Z tych samych osadów pochodzi odnaleziony kilkadziesiąt km dalej, znany jedynie z fragmentów czaszki karcharodontozaur Eocarcharia. Kręgi kryptopsa miały wysokie wyrostki kolczyste, jak u Ceratosaurus i wielu bazalnych tetanurów (szczególnie karnozaurów). Kość biodrowa i krzyżowa są bardzo prymitywne w porównaniu do innych abelizaurydów i bardziej przypominają kość Allosaurus. Kość krzyżowa składa się z pięciu kręgów - podobnie jak u bardziej bazalnych tetanurów, podczas gdy inne ceratozaury miały ich sześć. Duża "stopa" (dystalne rozszerzenie) kości łonowej także przywodzi na myśl tetanury. Z drugiej strony pozrastane kości miednicy wskazują na nie-tetanury. Jak wynika z analizy kladystycznej, Kryptops jest najbardziej bazalnym przedstawicielem Abelisauridae. Jednak jedynymi tetanurami umieszczonymi w analizie są dwa taksony: Neotetanurae (=Avetheropoda) i Spinosauroidea, co powoduje, że badanie nie testuje możliwości, że omawiany teropod jest przedstawicielem Tetanurae. Wszystkie powyższe dane skłaniają więc do przypuszczenia, że Kryptops to chimera - w skład holotypu mogą wchodzić szczątki ważnego rodzaju bazalnego abelizauryda (kość szczękowa) jak i tetanura, być może z rodzaju Eocarcharia (materiał pozaczaszkowy).
Spis gatunków:
Kryptops Sereno i Brusatte, 2008
K. palaios Sereno i Brusatte, 2008
Obrazki:
Rekonstrukcja głowy Kryptops Todda Marshalla (na lewo Eocarcharia)
Materiał kopalny Kryptops
Kość szczękowa ukazuąca kolejne zęby, które wyrastały w miejsce starych: [1], [2], [3].
Rekonstrukcja czaszki Kryptops Todda Marshalla. Na czerowono obrysowano odnaleziony fragment.
Rekonstrukcja Kryptops Todda Marshalla.
Źródło:
Sereno, P.C. & Brusatte, S.L. (2008) "Basal abelisaurid and carcharodontosaurid theropods from the Lower Cretaceous Elrhaz Formation of Niger" Acta Palaeontologica Polonica, 53, 15-46.