[Opis] Lythronax
-
- Sylurski akantod
- Posty: 142
- Rejestracja: 4 stycznia 2013, o 12:41
- Imię i nazwisko: Janusz Mermer
[Opis] Lythronax
Lythronax
Długość: 8 m
Masa: 1,75-2,8 t*
Czas występowania: 80,6-79,9 Ma, kampan
Miejsce występowania: USA- Utah (formacja Wahweap)
Systematyka:
Dinosauria
Saurischia
Theropoda
Tetanurae
Coelurosauria
Tyrannosauroidea
Tyrannosauridae
Tyrannosaurinae
Wstęp
Lythronax argestes z kampanu Ameryki Północnej to najstarszy znany tyranozauryd. Jego odkrycie może mieć duże znaczenie dla rekonstrukcji filogenezy tej grupy.
Etymologia
Nazwa pochodzi od greckich słów lythron (krew wypływająca z rany, nieczysta krew) i anax (król). Epitet argestes pochodzi od homeryckiego określenia południowego wiatru i nawiązuje do miejsca miejsca odkrycia na południu Ameryki Północnej.
Materiał
Holotyp: prawa kość szczękowa, obie kości nosowe, prawa kość czołowa, lewa kość jarzmowa, lewa kość kwadratowa, prawa kość klinowa boczna (laterosphenoid), prawa kość podniebienia, lewa kość zębowa, lewa kość płatowa , lewa kość kątowa górna, lewa kość przedstawowa, żebro grzbietowe, szewron, obie kości łonowe, lewa kość piszczelowa, lewa kość strzałkowa, kości lewego śródstopia II i IV.
Diagnoza
Tyranozauryd którego cechują następujące autoapomorfie: sigmoidalna boczna krawędź kości szczękowej; stosunek szerokości przedniej części kości nosowej do części środkowej większy niż 2,5; powierzchnie styku kości czołowej z kośćmi przedczołową i zaoczodołową niemal łączą się ze sobą, oddzielone są tylko wąskim, głębokim, grzbietowo-bocznym rowkiem; obecność odrębnego kołnierza pod oczodołem, na kości jarzmowej.
Charakteryzuje się także unikalną kombinacją cech obecnych u innych tyranozauroidów.
Budowa
Czaszka Lythronax argestes jest krótka i szeroka. W kości szczękowej znajduje się 11 zębów, przy czym pięć pierwszych jest wyraźnie większych od pozostałych. Tylna część czaszki jest silnie rozszerzona, przez co oczodoły są skierowane ku przodowi podobnie jak u Tyrannosaurus i Tarbosaurus. Również żuchwa, która jest w tylnej części głęboka upodabnia Lythronax do tych rodzajów. Elementy szkieletu pozaczaszkowego są podobne jak u innych tyranozaurydów. Kość łonowa najbardziej przypomina te u tyranozaura i tarbozaura – jej hakowate zakończenie jest bardziej rozrośnięte grzbietowo-brzusznie niż u bardziej bazalnych form.
Filogeneza i biogeografia
Loewen i współpracownicy (2013) przeprowadzili analizę filogenetyczną, obejmującą 54 gatunki teropodów. Według niej Lythronax jest zaawansowanym przedstawicielem Tyrannosaurinae, siostrzanym do kladu tworzonego przez Tyrannosaurus rex, Tarbosaurus bataar i Zhuchengtyrannus magnus, co jest zaskakujące biorąc pod uwagę jego wiek i sugeruje że, linia prowadząca do najbardziej zaawansowanych tyranozaurydów wyodrębniła się najpóźniej około 80 milinów lat temu. Ponadto wynika z niej że wyżej wymienione taksony tworzą wraz z Teratophoneus curriei i Bistahieversor sealeyi klad wewnątrz Tyrannosaurinae (cechujący się mn. krótszą, szerszą czaszką i liczbą zębów w kości szczękowej mniejszą niż 13 - choć wg Carra bistahiewersor miał 13 zębów), którego przedstawiciele pierwotnie zamieszkiwali południową Laramidię. Taksony z kampanu północnej Laramidii (Albertosaurinae, Daspletosaurus i 2 nienazwane taksony) są bazalne w stosunku do kladu z południa. Wspiera to tezę o podziale fauny Laramidii na dwie strefy. Według autorów Tyrannosauridae pochodzą z Laramidii gdzie były odizolowane przez wysoki poziom morza a dopiero pod koniec kampanu jego obniżenie umożliwiło kolonizację Azji. Główne linie – Tyrannosaurinae i Albertosaurinae – rozdzieliły się między 90 a 82 mln lat temu - gdyby stało się to wcześniej przedstawiciele tego kladu byliby bardziej rozpowszechnieni z uwagi na niższy wtedy poziom oceanów. Tezę autorów można uznać z a dyskusyjną - nie biorą oni pod uwagę innych możliwych czynników. Warto zauważyć że nie ma dowodów by tyranozaurydy występowały w Ameryce Południowej, choć bez wątpienia przez pewien czas istniało połączenie lądowe między tymi kontynentami (o czym świadczy mn. obecność hadrozaurydów w Ameryce Pd.). Innym przykładem mogą być Ceratopside, których tylko jedna znana linia (Sinoceratops) opuściła Amerykę Północną, co sugeruje że ta kwestia jest bardziej skomplikowana.
Gatunki
Lythronax Loewen, Irmis, Sertich, Currie i Sampson, 2013
L. argestes Loewen, Irmis, Sertich, Currie i Sampson, 2013
Literatura
Loewen M.A., Irmis R.B., Sertich J.J.W., Currie P.J., Sampson S.D. 2013. Tyrant dinosaur evolution tracks the rise and fall of Late Cretaceous oceans. PLOS ONE 8 (11): e79420. [[doi:10.1371/journal.pone.0079420]]
http://tyrannosauroideacentral.blogspot ... -2013.html
http://www.anbg.gov.au/gnp/gnp2/lythrum-salicaria.html
*masa na podstawie opisu Bistahieversor
Długość: 8 m
Masa: 1,75-2,8 t*
Czas występowania: 80,6-79,9 Ma, kampan
Miejsce występowania: USA- Utah (formacja Wahweap)
Systematyka:
Dinosauria
Saurischia
Theropoda
Tetanurae
Coelurosauria
Tyrannosauroidea
Tyrannosauridae
Tyrannosaurinae
Wstęp
Lythronax argestes z kampanu Ameryki Północnej to najstarszy znany tyranozauryd. Jego odkrycie może mieć duże znaczenie dla rekonstrukcji filogenezy tej grupy.
Etymologia
Nazwa pochodzi od greckich słów lythron (krew wypływająca z rany, nieczysta krew) i anax (król). Epitet argestes pochodzi od homeryckiego określenia południowego wiatru i nawiązuje do miejsca miejsca odkrycia na południu Ameryki Północnej.
Materiał
Holotyp: prawa kość szczękowa, obie kości nosowe, prawa kość czołowa, lewa kość jarzmowa, lewa kość kwadratowa, prawa kość klinowa boczna (laterosphenoid), prawa kość podniebienia, lewa kość zębowa, lewa kość płatowa , lewa kość kątowa górna, lewa kość przedstawowa, żebro grzbietowe, szewron, obie kości łonowe, lewa kość piszczelowa, lewa kość strzałkowa, kości lewego śródstopia II i IV.
Diagnoza
Tyranozauryd którego cechują następujące autoapomorfie: sigmoidalna boczna krawędź kości szczękowej; stosunek szerokości przedniej części kości nosowej do części środkowej większy niż 2,5; powierzchnie styku kości czołowej z kośćmi przedczołową i zaoczodołową niemal łączą się ze sobą, oddzielone są tylko wąskim, głębokim, grzbietowo-bocznym rowkiem; obecność odrębnego kołnierza pod oczodołem, na kości jarzmowej.
Charakteryzuje się także unikalną kombinacją cech obecnych u innych tyranozauroidów.
Budowa
Czaszka Lythronax argestes jest krótka i szeroka. W kości szczękowej znajduje się 11 zębów, przy czym pięć pierwszych jest wyraźnie większych od pozostałych. Tylna część czaszki jest silnie rozszerzona, przez co oczodoły są skierowane ku przodowi podobnie jak u Tyrannosaurus i Tarbosaurus. Również żuchwa, która jest w tylnej części głęboka upodabnia Lythronax do tych rodzajów. Elementy szkieletu pozaczaszkowego są podobne jak u innych tyranozaurydów. Kość łonowa najbardziej przypomina te u tyranozaura i tarbozaura – jej hakowate zakończenie jest bardziej rozrośnięte grzbietowo-brzusznie niż u bardziej bazalnych form.
Filogeneza i biogeografia
Loewen i współpracownicy (2013) przeprowadzili analizę filogenetyczną, obejmującą 54 gatunki teropodów. Według niej Lythronax jest zaawansowanym przedstawicielem Tyrannosaurinae, siostrzanym do kladu tworzonego przez Tyrannosaurus rex, Tarbosaurus bataar i Zhuchengtyrannus magnus, co jest zaskakujące biorąc pod uwagę jego wiek i sugeruje że, linia prowadząca do najbardziej zaawansowanych tyranozaurydów wyodrębniła się najpóźniej około 80 milinów lat temu. Ponadto wynika z niej że wyżej wymienione taksony tworzą wraz z Teratophoneus curriei i Bistahieversor sealeyi klad wewnątrz Tyrannosaurinae (cechujący się mn. krótszą, szerszą czaszką i liczbą zębów w kości szczękowej mniejszą niż 13 - choć wg Carra bistahiewersor miał 13 zębów), którego przedstawiciele pierwotnie zamieszkiwali południową Laramidię. Taksony z kampanu północnej Laramidii (Albertosaurinae, Daspletosaurus i 2 nienazwane taksony) są bazalne w stosunku do kladu z południa. Wspiera to tezę o podziale fauny Laramidii na dwie strefy. Według autorów Tyrannosauridae pochodzą z Laramidii gdzie były odizolowane przez wysoki poziom morza a dopiero pod koniec kampanu jego obniżenie umożliwiło kolonizację Azji. Główne linie – Tyrannosaurinae i Albertosaurinae – rozdzieliły się między 90 a 82 mln lat temu - gdyby stało się to wcześniej przedstawiciele tego kladu byliby bardziej rozpowszechnieni z uwagi na niższy wtedy poziom oceanów. Tezę autorów można uznać z a dyskusyjną - nie biorą oni pod uwagę innych możliwych czynników. Warto zauważyć że nie ma dowodów by tyranozaurydy występowały w Ameryce Południowej, choć bez wątpienia przez pewien czas istniało połączenie lądowe między tymi kontynentami (o czym świadczy mn. obecność hadrozaurydów w Ameryce Pd.). Innym przykładem mogą być Ceratopside, których tylko jedna znana linia (Sinoceratops) opuściła Amerykę Północną, co sugeruje że ta kwestia jest bardziej skomplikowana.
Gatunki
Lythronax Loewen, Irmis, Sertich, Currie i Sampson, 2013
L. argestes Loewen, Irmis, Sertich, Currie i Sampson, 2013
Literatura
Loewen M.A., Irmis R.B., Sertich J.J.W., Currie P.J., Sampson S.D. 2013. Tyrant dinosaur evolution tracks the rise and fall of Late Cretaceous oceans. PLOS ONE 8 (11): e79420. [[doi:10.1371/journal.pone.0079420]]
http://tyrannosauroideacentral.blogspot ... -2013.html
http://www.anbg.gov.au/gnp/gnp2/lythrum-salicaria.html
*masa na podstawie opisu Bistahieversor
Ostatnio zmieniony 8 grudnia 2013, o 12:54 przez Janusz, łącznie zmieniany 11 razy.
- szerman
- Neogeński mastodont
- Posty: 4060
- Rejestracja: 23 czerwca 2009, o 10:40
- Imię i nazwisko: MSz
- Lokalizacja: B-B
Re: [Opis] Lythronax
Opis wrzucony, ale nie wiem dlaczego obrazki z Commons Wikia nie działają:
http://encyklopedia.dinozaury.com/index.php/Lythronax
PS okroiłbym akapit o filogenezie i dał odnośnik do Tyrannosauridae
http://encyklopedia.dinozaury.com/index.php/Lythronax
PS okroiłbym akapit o filogenezie i dał odnośnik do Tyrannosauridae
"Mastodon sapiens"
Re: [Opis] Lythronax
widać następny opis tygodnia
poprawki (nie zdążyłem przez wrzuceniem):
materiał nie trzeba tak szczegółowo, tutaj w zupełności wystarczyłoby powołanie się na rysunki
http://www.anbg.gov.au/gnp/gnp2/lythrum-salicaria.html
"The Greek word lythron meant blood in a sinister sense, i.e. impure, as from flowing battle wounds and other causes."
może "nieczysta krew"?
Lythronax charakteryzuje się także unikalną kombinacją cech obecnych u innych tyranozauroidów
http://tyrannosauroideacentral.blogspot ... -2013.html
tak też w dysertacji (s. 34)
Carr, T.D. (2005) "Phylogeny of Tyrannosauroidea (Dinosauria: Coelurosauria) with special reference to North American forms" Dysertacja doktorska, University of Toronto.
a ja nieszerman pisze:PS okroiłbym akapit o filogenezie i dał odnośnik do Tyrannosauridae
poprawki (nie zdążyłem przez wrzuceniem):
odpowiednio zmniejszając (Bistahieversor jest ok. metr krótszy) byłoby tylko 1,75-2,8 tJanusz pisze:Długość: 8 m
Masa: 2,5-4 t*
(...)
*masa na podstawie opisu Bistahieversor
wg Amerykanów tak, były jednak skale, wg których to byłby wczesny kampan, http://www.forum.dinozaury.com/viewtopic.php?f=4&t=1718Janusz pisze:Czas występowania: 80,6-79,9 Ma, środkowy kampan
materiał nie trzeba tak szczegółowo, tutaj w zupełności wystarczyłoby powołanie się na rysunki
znalazłem coś takiego:Janusz pisze:lythron (zakrzepła krew)
http://www.anbg.gov.au/gnp/gnp2/lythrum-salicaria.html
"The Greek word lythron meant blood in a sinister sense, i.e. impure, as from flowing battle wounds and other causes."
może "nieczysta krew"?
na końcu wypada dodać, że:Janusz pisze:Diagnoza
Lythronax charakteryzuje się także unikalną kombinacją cech obecnych u innych tyranozauroidów
,Janusz pisze:sugeruje że
"w środkowym kampanie" - pewnie lepiej wpisać konkretne liczbyJanusz pisze: linia prowadząca do najbardziej zaawansowanych tyranozaurydów wyodrębniła się najpóźniej w środkowym kampanie.
Carr podaje, że Bistahieversor miał 13 zębów:Janusz pisze:Ponadto wynika z niej że wyżej wymienione taksony tworzą wraz z Teratophoneus curriei i Bistahieversor sealeyi klad wewnątrz Tyrannosaurinae (cechujący się mn. krótszą, szerszą czaszką i liczbą zębów w kości szczękowej mniejszą niż 13)
http://tyrannosauroideacentral.blogspot ... -2013.html
tak też w dysertacji (s. 34)
Carr, T.D. (2005) "Phylogeny of Tyrannosauroidea (Dinosauria: Coelurosauria) with special reference to North American forms" Dysertacja doktorska, University of Toronto.
niekoniecznie "byliby bardziej rozpowszechnieni" - jakieś czynniki środowiskowe mogły też im przeszkadzaćJanusz pisze:Główne linie – Tyrannosaurinae i Albertosaurinae – rozdzieliły się między 90 a 82 mln lat temu (gdyby stało się to wcześniej przedstawiciele tego kladu byliby bardziej rozpowszechnieni z uwagi na niższy wtedy poziom oceanów).
[Stamp: Apsaravis] [Avatar: P. Weimer, CC BY-NC-SA 2.0]
-
- Sylurski akantod
- Posty: 142
- Rejestracja: 4 stycznia 2013, o 12:41
- Imię i nazwisko: Janusz Mermer
Re: [Opis] Lythronax
To jest teza autorów artykułuniekoniecznie "byliby bardziej rozpowszechnieni" - jakieś czynniki środowiskowe mogły też im przeszkadzaćJanusz napisał(a):
Główne linie – Tyrannosaurinae i Albertosaurinae – rozdzieliły się między 90 a 82 mln lat temu (gdyby stało się to wcześniej przedstawiciele tego kladu byliby bardziej rozpowszechnieni z uwagi na niższy wtedy poziom oceanów).
We propose that the radiation post-dates the latest Turonian, because a major regression at ~91–90 Ma (Fig. 4) would have allowed a more cosmopolitan distribution of Tyrannosauridae.
Mam zmienić? W takim razie chyba muszę mieć źródło (strona do której odwołujesz się w tamtym temacie nie działa)wg Amerykanów tak, były jednak skale, wg których to byłby wczesny kampan, http://www.forum.dinozaury.com/viewtopic.php?f=4&t=1718Czas występowania: 80,6-79,9 Ma, środkowy kampan
Re: [Opis] Lythronax
[/quote]Janusz pisze:To jest teza autorów artykułu
wiem, ale to nie znaczy, że mają rację - można np. w nawiasie dopisać jakąś uwagę.
W późnej kredzie chyba było połączenie obu Ameryk a w każdym razie się zbliżyły na tyle, że niektórymi zwierzętami się wymieniły, np. północnoamerykańskie hadrozaurydy skolonizowały Amerykę Południową. Tyranozaurydy natomiast nie.
Albo lepszy przykład - w Laramidii Ceratopsidae były liczne i zróżnicowane, do Azji dortała chyba tylko jedna linia (Sinoceratops).
nie działa już bardzo dawno i za bardzo nie wiem, na czym opiera się podział kampanu na mniejsze, nieformalne jednostki - osobiście bym wpisał po prostu "kampan" bez wchodzenia w szczegóły czy to jest wczesny czy środkowy.Janusz pisze:Mam zmienić? W takim razie chyba muszę mieć źródło (strona do której odwołujesz się w tamtym temacie nie działa)wg Amerykanów tak, były jednak skale, wg których to byłby wczesny kampan, http://www.forum.dinozaury.com/viewtopic.php?f=4&t=1718Czas występowania: 80,6-79,9 Ma, środkowy kampan
We wielu hasłach w ED zostały wpisane liczby na podstawie tabelki z tamtej strony, i nie pokrywa się to z danymi Amerykanów
[Stamp: Apsaravis] [Avatar: P. Weimer, CC BY-NC-SA 2.0]
Re: [Opis] Lythronax
wprowadziłem te uwzględnione sugestie do ED
http://encyklopedia.dinozaury.com/index ... ldid=11636
http://encyklopedia.dinozaury.com/index ... ldid=11636
[Stamp: Apsaravis] [Avatar: P. Weimer, CC BY-NC-SA 2.0]
- Eryk Sroka
- Sylurski akantod
- Posty: 195
- Rejestracja: 9 kwietnia 2013, o 19:40
- Lokalizacja: Piorunka
Re: [Opis] Lythronax
Co nowy tyranozauroid i ja nie dokonałem opisu To nie moze być prawda ;_; .
- szerman
- Neogeński mastodont
- Posty: 4060
- Rejestracja: 23 czerwca 2009, o 10:40
- Imię i nazwisko: MSz
- Lokalizacja: B-B
Re: [Opis] Lythronax
Zawsze możesz sprawdzić dodatkowo opis pod względem merytorycznym, nawet jeśli inni już to wcześniej zrobili ;) Albo dopisać coś, czego w opisie nie ma a wg Ciebie jest rzecz ważna.Eryk Sroka pisze:Co nowy tyranozauroid i ja nie dokonałem opisu To nie moze być prawda ;_; .
"Mastodon sapiens"
Re: [Opis] Lythronax
nie sądze, żeby to był dobry pomysł - strata czasuszerman pisze:Zawsze możesz sprawdzić dodatkowo opis pod względem merytorycznym, nawet jeśli inni już to wcześniej zrobili ;)Eryk Sroka pisze:Co nowy tyranozauroid i ja nie dokonałem opisu To nie moze być prawda ;_; .
[Stamp: Apsaravis] [Avatar: P. Weimer, CC BY-NC-SA 2.0]
- Eryk Sroka
- Sylurski akantod
- Posty: 195
- Rejestracja: 9 kwietnia 2013, o 19:40
- Lokalizacja: Piorunka
Re: [Opis] Lythronax
Napisał to napisał , no nic poczekam do ogłoszenia kolejnego taksonu.nazuul pisze:nie sądze, żeby to był dobry pomysł - strata czasuszerman pisze:Zawsze możesz sprawdzić dodatkowo opis pod względem merytorycznym, nawet jeśli inni już to wcześniej zrobili ;)Eryk Sroka pisze:Co nowy tyranozauroid i ja nie dokonałem opisu To nie moze być prawda ;_; .