Forum Dinozaury.com

RZÄ?D: Pleziozaury by??y najbardziej znanymi gadami morskimi mezozoiku. Palce (w p??etwie) nie sk??ada??y siÄ? z piÄ?ciu lub mniej, lecz do dziesiÄ?ciu ko??ci. Dawniej uwa??ano, ??e plezjozaury p??ywa??y ,,wios??ujÄ?c'' swoimi d??ugimi p??etwami. M??odsza teoria m??wi, ??e porusza??y siÄ?, podobnie jak pingwiny, latajÄ?c w wodzie. Plezjozaury by??y prawdopodobnie sta??ocieplne i ??yworodne. Niegdy?? sÄ?dzono ??e wychodzi??y na lÄ?d podobnie jak ??????wie. WciÄ??? podwa??a siÄ? tÄ? hipotezÄ?, gdy?? gad udusi??by siÄ? pod w??asnym ciÄ???arem. Przodkowie plezjozaur??w (Notosauria) mogli wychodziÄ? na lÄ?d bez trudu, poniwa?? mie mieli jeszcze rozwiniÄ?tych p??etw i byli o wiele ,,l??ejsi'' od swych potomk??w. Nazwa Plesiosauria oznacza ,,prawie jaszczurkÄ?''.
RODZINY:
Rhomaleosauridae: Pierwotnym przedstawicielem tej rodziny jest Macroplata tenuiceps, kt??ra wyglÄ?dem przypomina kr??tkoszyjego Plesiosaurus. O wiele wiÄ?kszy jest Rhomaleosaurus zetlandicus . Posiada?? on arsena?? d??ugich sztyletowatych zÄ?b??w. Gad ten by?? przypuszczalnie padlino??ercÄ?. ByÄ? mo??e polowa?? tak??e na wiÄ?ksze ryby. Rhomaleosaurus zetlandicus jest m??odszym synoniem Thaumatosaurus. Rozr????nia siÄ? jeszcze jeden smuklejszy gatunek Rhomaleosaurus victor.

Pliosauridae: D??ugoszyje pliozaury, takie jak Leptocleidus clemai , czy Peloneustes philarchus by??y znakomitymi ??owcami. Posiada??y delikatne szczÄ?ki, gdy?? ??ywi??y siÄ? morskimi miÄ?czakami i g??owonogami. Gatunki takie jak: Brachauchenius lucasi, Kronosaurus queenslandicus i Liopleurodon ferox osiÄ?ga??y d??ugo??Ä? od 9 do nawet 17m (wed??ug niekt??rych badaczy nawet o 22 m). ??ywi??y siÄ? one padlinÄ? i rybami. Z pewno??cia stanowi??y zagro??enie dla wiÄ?kszosci morskich organizm??w.

Plesiosauridae: Rodzaj Plesiosaurus jest najbardziej znanym gadem morskim. Jest znanych wiele gatunk??w plezjozaur??w. Jednym z nich jest Plesiosaurus macrocephalus , kt??ry posiada?? ju?? wszystkie cechy swojej grupy. Gatunek ten mia?? nieco szerszÄ? g??owÄ? od pozosta??ych. Posiada?? r??wnie?? ko??kowate zÄ?by, kt??rymi bez trudu chwyta?? mÄ?twy i ryby.

Elasmosauridae: Cz??onkowie rodziny Elasmosauridae (p??ytkowych jaszczurek) byli najd??u??szymi i ostatnimi Plesiosauria. Ich g??owy by??y bardzo ma??e w stosunku do reszty cia??a. Elasmozaury nie nale??a??y do najszybszych p??ywak??w. Ich szczÄ?tki odnajdywano w Ameryce P????nocnej, Europie, Australii i nowej Zelandii. Elasmosaurus platyurus jest najd??u??szym przedstawicielem rodziny elasmozaur??w. OsiÄ?ga?? on d??ugo??Ä? 14m, na co 8 przypada na szyjÄ?! Niewiele kr??tszy od niego by??y 12-metrowe Hydrotherosaurus alexandrae i Mauisaurus haasti. Najkr??tszymi elasmozaurami by??y Muraenosaurus elasmosauroides oraz Woolungosaurus glendowerensis , kt??re osiÄ?ga??y do 8 m d??ugo??ci.

Dolichorhynchopidae: Te plezjozaury budowÄ? przypomina??y wieloryby i sÄ? niekiedy nazywane ,,wielorybokszta??tnymi''. Rodzina ta ??y??a w okresie kredy starszej (wielkiego wymierania). Ich szczÄ?tki odnaleziono w USA i Meksyku. Przedstawiciele rodziny to Dolichorhynchops osborni i Cryptocleidus eurymerus . Gady te osiÄ?ga??y od 3 do 5 m d??ugo??ci. Mia??y one zakrzywione zÄ?by, kt??rymi wy??apywa??y w wodzie krewetki i ma??e ryby.
CIEKAWOSTKI:
Przodkowie: plezjozaury sÄ? potomkami pierwotnych gad??w morskich Nothosauria.
Umoonasaurus demoscyllus: nowoopisany wczesnokredowy, wczesny plezjozaur odkryty w Australii. Umoonazaur by?? ma??y (osiÄ?ga?? d??ugo??Ä? oko??o 2,5 metra). WyglÄ?dem przypomina?? pliozaura. Odnaleziono kilka prawie kompletnych szkielet??w (jeden z dobrze zachowanÄ? czaszkÄ? jest jednym z najlepiej zachowanych szkielet??w krÄ?gowc??w jakie kiedykolwiek odkryto).
POKREWIE??STWO: Rhomaleosauridae oraz Pliosauridae two??y??y nadrodzinÄ? Pliosauroidea, a Elasmosauridae, Plesiosauridae i Dolichorhynchopidae nadrodzinÄ? Plesiosauroidea.
WIZERUNKI:
Rhomaleosaurus zetlandicus
http://www.leute.server.de/frankmuster/ ... saurus.jpg

Macroplata tenuiceps
http://www.leute.server.de/frankmuster/ ... plata2.jpg

Brachauchenius lucasi
http://www.leute.server.de/frankmuster/ ... enius1.jpg

Kronosaurus queenslandicus
http://www.leute.server.de/frankmuster/ ... aurus1.jpg

Leptocleidus clemai
http://www.leute.server.de/frankmuster/ ... eidus1.jpg

Liopleurodon ferox
http://marenostrum.org/paleontologia/li ... neteau.jpg

Peloneustes philarchus
http://www.leute.server.de/frankmuster/ ... ustes1.jpg

Plesiosaurus macrocephalus
http://leute.server.de/frankmuster/P/Plesiosaurus1.jpg

Elasmosaurus platyurus
http://www.geocities.com/sea_saur/elasmosaurus.jpg

Hydrotherosaurus alexandrae
http://www.leute.server.de/frankmuster/ ... saurus.jpg

Mauisaurus haasti
http://www.leute.server.de/frankmuster/ ... aurus2.jpg

Muraenosaurus elasmosauroides
http://www.leute.server.de/frankmuster/ ... aurus2.jpg

Woolungosaurus glendowerensis
http://home.alphalink.com.au/~dannj/elasmosa.gif

Dolichorhynchops osborni
http://www.leute.server.de/frankmuster/ ... chops1.jpg

Cryptocleidus eurymerus
http://www.leute.server.de/frankmuster/ ... eidus1.jpg

A co sÄ?dzicie o tym artykule
http://www.dinozaury.com/forum/viewtopic.php?t=553

A ja mam pytanie- czy pliozaury nie by??y oddzielnÄ? grupÄ? gad??w morskich?

CHESTERAPTOR pisze:A ja mam pytanie- czy pliozaury nie by??y oddzielnÄ? grupÄ? gad??w morskich?

Jesli chodzi Ci o to, czy pliozaury sa plezjozaurami, odpowiedz brzmi "tak".

Daniel Madzia pisze:Jesli chodzi Ci o to, czy pliozaury sa plezjozaurami, odpowiedz brzmi "tak".

W??a??nie o to mi chodzi??o. DziÄ?ki za odpowied??.

Plezjozaury panowa??y przez ca??y okres jurajski i kredowy.

A jak myslicie- czy du??e ichtiozaury takie jak szonizaur mog??y zaszkodziÄ? mniejszym plezjozaurom?

My??lÄ?, ??e ??wie??onarodzonym plezjozaurom tak. Ichtiozaury gustowa??y jednak raczej w rybach
http://www.dinozaury.com/forum/viewtopic.php?t=553

W czasach szonizaura nie by??o jeszcze plezjozaur??w, ale temnodontozaur moim zdaniem m??g?? zaatakowaÄ? bez skrupu????w np. plezjozaura.

Rywalizowa??y z pierwszumi Pliozaurami tj:Macroplata i z rekinami o w??adzÄ? nad morskimi odmÄ?tami.

Dziekiiiii

Czy w G??rach ?šwiÄ?tokrzyskich znaleziono ??lady obecno??ci Plezjozaurow i Pliozaur??w? :?

Gar??Ä? uwag do artyku??u:
1) "Plezjozaury by??y najbardziej drapie??nymi gadami morskimi mezozoiku."
Co to znaczy? Czy np. mozazaury albo ichtiozaury by??y mniej drapie??ne? Jad??y wiÄ?cej ro??lin albo padliny? Nie rozumiem. Mo??e chodzi??o o "najbardziej znane gady morskie"?
2) "Obalono tÄ? teoriÄ?" - podwa??ono "tÄ? hipotezÄ?". Inna rzecz, ??e nawet orki potrafiÄ? wype??znÄ?Ä? na pla??Ä? porwaÄ? uchatkÄ? i siÄ? nie duszÄ?...
Chyba nie ma konkretnych dowod??w na sta??ocieplno??Ä? ani ??yworodno??Ä? plezjozaur??w.
3) Notozaury nazywajÄ? siÄ? po ??acinie Nothosauridae / Nothosauria - poprawiÄ? w rozdzia??ach 1 i 8.
4) Macroplata jest rodzaju ??e??skiego.
5) ZÄ?by romaleozaura by??y sztyletowate (nie "szczyletowate"), chocia?? zastanawiam siÄ?, czy to trafne okre??lenie. Sztylet ma p??askie ostrze, a zÄ?by plezjozaur??w by??y prawie okrÄ?g??e w przekroju.
6) M??wiÄ?c o "pliozaurach o d??u??szej szyi [nie "szyji"]", ??eby nie przywo??ywaÄ? u czytelnika b??ednego wyoobra??enia nale??a??oby najpierw wyja??nic, ??e w??r??d plezjozaur??w wyr????nia siÄ? formy kr??tkoszyje z du??Ä? g??owÄ? (romaleozaury i pliozaury), i dodaÄ? "o d??u??szej szyi jak na pliozaura".
7) Rozmiary kronozaura i liopleurodona (12-17-22 m) sÄ? przeszacowane - zob. http://www.dinozaury.com/forum/viewtopi ... sc&start=0.
Kronozaur mia?? mo??e 9 m, a nie 12-15, a liopleurodon - 5-7 m. Przedwczoraj widzia??em ten s??ynny szkielet kronozaura w harwardzkim muzeum - rzeczywi??cie "Plasterosaurus" ("gipsozaur") - i dalej ma ponad czterdzie??ci krÄ?g??w przedkrzy??owych (dlatego nie kupi??em sobie koszulki z tego muzeum, bo jest na nim podrasowany zwierzak )...
8) nazwa Elasmosauridae dos??ownie oznacza "p??ytkowate jaszczury" (elasmos po grecku to cienka p??ytka, w nawiÄ?zaniu do stosunkow lekkich ko??ci pasa barkowego elasmozaura). Nazwa "jaszczurki o ??abÄ?dziej szyi" wydaje mi siÄ? dos??ownym t??umaczeniem jakiej?? potocznej nazwy elsmozaur??w np. z niemieckiego (oni lubiÄ? takie). Po polsku raczej u??ywano wobec nich metafory "wÄ???owej szyi" (choÄ? wÄ???e prawie nie majÄ? szyi).
9) Elasmozaury nie by??y najwiÄ?kszymi plezjozaurami. Mo??e by??y najd??u??sze, ale poniewa?? wiÄ?kszo??Ä? tej d??ugo??ci przypada??a na szyjÄ?, by??y l??ejsze od du??ych pliozaur??w.
10) Zdanie "W 19 w. opisywano go jako ogromnego ??????wia z g??owÄ? wÄ???a." jest mylÄ?ce - nikt nie uwa??a?? go za ??????wia. Jeszcze zanim odkryto elasmozaura, by przybli??yÄ? pokr??j cia??a plezjozaura u??ywano metafory "wÄ???a przeciÄ?gniÄ?tego przez ??????wia morskiego" (zob. http://www.oceansofkansas.com/Snaketurtle.html z pr??bÄ? przesledzenia historii tej metafory).
Za to z elasmozaurem wiÄ???e siÄ? inna anegdota - s??ynny paleontolog Edward Drinker Cope opublikowa?? w 1868/9 roku jego rekonstrukcjÄ?, w kt??rej czaszkÄ? umie??ci?? na kr??tkim ogonie, a szyja sta??a siÄ? d??ugim ogonem (http://www.oceansofkansas.com/cope1868a.html i rekonstrukcja: http://www.oceansofkansas.com/cope1868.html). TÄ? gafÄ? wytknÄ??? mu ponoÄ? m.in. Othniel Charles Marsh, co zapoczÄ?tkowa??o ich s??ynny konflikt i rywalizacjÄ? (kt??ra zaowocowa??a wy??cigiem po dinozaury i "wojnami o ko??ci"). Cope sprostowa?? sw??j b??ad (http://www.oceansofkansas.com/Cope1870a.html), ale odni??s?? siÄ? tylko do pisemnej krytyki Leidy'ego, na kt??rego zresztÄ? zwali?? winÄ?, t??umaczÄ?c siÄ?, ??e zasugerowa?? siÄ? jego analogicznÄ? wcze??niejszÄ? rekonstrukcjÄ? Cimoliasaurus.
Poniewa?? bohaterowie rozdzia??u 6. sÄ? raczej rozmiar??w delfin??w, lepiej mo??e m??wiÄ? o podobie??stwie do waleni ni?? do wieloryb??w (zresztÄ? nie mia??y fiszbin??w itp., wiÄ?c i pod tym wzglÄ?dem bardziej przypomina??y delfiny).

Bezpo??rednich dowod??w na ??yworodno??Ä? plezjozaur??w oczywi??cie nie ma, ale np. badania nad triasowym zauropterygiem Keichousaurus hui wskazujÄ?, ??e ju?? on by?? ??yworodny. Proponowano to i dla innych pachypleurozaur??w, jak i notozaur??w; tak??e plezjozaury to ju?? na pewno ??yworodne powinny byÄ?

Dawid Mazurek pisze:Bezpo??rednich dowod??w na ??yworodno??Ä? plezjozaur??w oczywi??cie nie ma, ale np. badania nad triasowym zauropterygiem Keichousaurus hui wskazujÄ?, ??e ju?? on by?? ??yworodny. Proponowano to i dla innych pachypleurozaur??w, jak i notozaur??w; tak??e plezjozaury to ju?? na pewno ??yworodne powinny byÄ?

DziÄ?ki za zwr??cenie uwagi na ten artyku??. W??a??nie o takie wpisy na forum chodzi!