[ARTYKU?] R????norodno??Ä? form gad??w morskich: ichtioza

Dyskusje na temat gadów kopalnych (oprócz dinozaurów).
Awatar użytkownika
Sebastian
Jurajski allozaur
Jurajski allozaur
Posty: 1336
Rejestracja: 2 lipca 2006, o 13:32
Imię i nazwisko: Sebastian Oziemski
Lokalizacja: Harlow, Essex, UK

[ARTYKU?] R????norodno??Ä? form gad??w morskich: ichtioza

Post autor: Sebastian »

RZÄ?D: Ichthyosauria by??y najlepiej wyspecjalizowanymi gadami morskimi. NazwÄ? ta mo??na przet??umaczyÄ? na ,,rybojaszczury''. Ich cia??a przypomina??y kszta??tem dzisiejsze tu??czyki i makrele. Nie by??y one jednak rybami, lecz gadami, kt??re oddycha??y tlenem atmosferycznym. Przypuszcza siÄ?, ??e zwierzÄ?ta te osiÄ?ga??y w wodzie prÄ?dko??Ä? 45 km/h. Ichtiozaury mia??y torpedowate, op??ywowe cia??o z stabilizujÄ?cÄ? p??etwÄ? grzbietowÄ? i silnym, p????ksiÄ???ycowatym ogonem. KrÄ?gos??up wchodzi?? w dolny p??at p??etwy ogonowej, odwrotnie ni?? u rekin??w. Taka p??etwa nosi nazwÄ? heterocerkicznej odwr??conej. Pomaga nurkowaÄ? zwierzÄ?ciu posiadajÄ?cemu powietrze w p??ucach. Naukowcy sÄ? zdania, ??e by??y one ??yworodne. Wielokrotnie odnajdywano szczÄ?tki samic, kt??re zginÄ???y podczas porodu (stÄ?d wiadomo, ??e m??ode rodzi??y siÄ? ogonem naprz??d). Grupa ta wymar??a pod koniec Kredy.
http://www.ststephens.it/biology/dinosa ... o/p127.jpg
RODZINY:
Ichthyosauridae: Rozkwit tej rodziny przypada pod koniec Jury. Ichthyosaurus jest najbardziej znanym, przedstawicielem swojej rodziny. Mia?? wysokÄ? p??etwÄ? grzbietowÄ? i p????ksiÄ???ycowatÄ? p??etwÄ? ogonowÄ?. Nozdrza Ichthyosaurus znajdowa??y siÄ? w blisko??ci ocznej tak, ??e zwierzÄ? musia??o wynurzyÄ? tylko g??owÄ? z wody, aby m??c oddychaÄ?. Odnaleziono r??wnie?? kopalny ka?? i tre??Ä? ??o??Ä?dka ichtiozaur??w co potwierdza to, i?? by??y one rybo??erne. Zachowa?? siÄ? r??wnie?? barwnik z nask??rka. Jego analiza wskazuje na to, ??e g??adka, gruba sk??ra Ichthyosaurus by??a brÄ?zowa lub czerwonawa. Innym ichtiozaurem jest Ophthalmosaurus icenicus, kt??ry w przeciwie??stwie do Ichthyosaurus mia?? ??wietny wzrok. Jego oczodo??y osiÄ?ga??y do 12 cm ??rednicy. P??etwy by??y rozwiniÄ?te o wiele mocniej, co wskazuje na to, ??e sterowanie i stabilizacje cia??a w wodzie by??y w wa??nym ich zadaniem. Prawdopodobnie gad ten prowadzi?? nocny tryb ??ycia i ??ywi?? siÄ? belemnitami (mezozoicznymi g??owonogami podobnymi do ka??amarnic, ale z haczykami zamiast przyssawek na mackach; haczyki belemnit??w spotyka siÄ? w skamienia??o??ciach ichtiozaur??w).

Shastasauridae: SzczÄ?tki tych ichtiozaur??w odnaleziono w Japonii oraz Chinach. Jest to najpierwotniejsza rodzina w obrÄ?bie Ichthyosauria. Wczesne formy porusza??y siÄ? podobnie jak wÄ?gorze. Dopiero w ko??cu triasu rozwinÄ?li optymalnÄ? formÄ? rybiÄ? i poruszali siÄ? stosownie do tego. Cymbospondylus petrinus najmniej przypomina?? ichtiozaura. P??etwy Cymbospondylus by??y kr??tkie i s??u??y??y raczej do sterowania w wodzie. G????wnym jego napÄ?dem by?? bocznie sp??aszczony ogon. P??etwa grzbietowa pozostaje natomiast tylko domys??em (nie odnaleziono jej pozosta??o??ci).
W 1972 roku opisano Himalayasaurus tibetensis i Shonisaurus popularis. Byli to bardzo duzi przedstawiciele szanstazaur??w. OsiÄ?gali 10 - 15 metr??w . KrÄ?gos??up Shonisaurus pokazuje ju?? typowÄ? cechÄ? p????niejszych ichtiozaur??w. Posiada?? on zÄ?by jedynie w przedniej czÄ???ci d??ugiego pyska.

Mixosauridae: Do rodziny tej nale??a?? Mixosaurus nordenskj??ldi , kt??ry charakteryzowa?? siÄ? smuk??ym cia??em i bocznie splaszczonym ogonem, upodabniajÄ?cy go do Cymbospondylus. Przednie p??etwy by??y d??uzsze od tylnich.

Stenopterygiidae: Rodzina ta posiada??a ma??o zaawansowane p??etwy boczne, lecz to i tak wystarcza??o im, aby osiÄ?gaÄ? r??wnie szybka prÄ?dko??Ä? co Ichthyosauridae (od 30 do 45 km/h). Platypterygius australicus zosta?? odnaleziony w Australii w 1865 oraz w 1924 roku. OsiÄ?ga?? 7m d??ugo??ci i by?? prawdziwym postrachem dla ??yjÄ?cych tam ??awic ryb. Podobnie jak jego kuzyn Stenopterygius quadriscissus posiada?? szczÄ?tkowy palec u przedniej p??etwy.

Leptopterygiidae: Przedstawiciele tej rodziny prze??y??y najd??u??ej, bo do P????nej Kredy. BudowÄ? przypomina??y powy??ej opisanÄ? rodzinÄ? Stenopterygiidae. Mia??y jednak nieproporcjonalnie d??u??szy pysk (Eurhinosaurus longirostris), kt??ry kszta??tem przypomina?? ,,miecz'' ??aglicy. Cz??onkowie rodziny mieli szczeg??lnie wÄ?skie p??etwy (Temnodontosaurus platyodeon).
CIEKAWOSTKI:
Ichtiozaury pochodzÄ? najprawdopodobniej od Askeptosaurus. Wraz z nim, krokodylami i wiÄ?kszo??ciÄ? gad??w (np. dinozaury, wÄ???e, jaszczurki) tworzÄ? grupÄ? diapsyd??w (Diapsida)
Temnodontosaurus platyodon- posiada?? ogromne oczy o srednicy 26,4 cm
Shonisaurus sikanniensis- odkryty w 2004 roku w Kolumbii Brytyjskiej (Kanada), triasowy kuzyn Shonisaurus popularis, by?? jednym z najwiÄ?kszych krÄ?gowc??w wodnych.
WIZERUNKI:
Ichthyosaurus communis
http://csotonyi.com/Ichthyosaurus.jpg

Ophthalmosaurus icenicus
http://www.leute.server.de/frankmuster/ ... aurus1.jpg

Cymbospondylus petrinus
http://www.leute.server.de/frankmuster/ ... dylus1.jpg

Himalayasaurus tibetensis
http://www.leute.server.de/frankmuster/ ... aurus1.jpg

Shonisaurus popularis
http://www.leute.server.de/frankmuster/ ... aurus1.jpg

Mixosaurus nordenskj??ldi
http://www.leute.server.de/frankmuster/ ... aurus1.jpg

Platypterygius australicus
http://www.leute.server.de/frankmuster/ ... rygius.jpg

Stenopterygius quadriscissus
http://www.leute.server.de/frankmuster/ ... ygius1.jpg

Temnodontosaurus platyodeon
http://leute.server.de/frankmuster/_fil ... eseite.htm

Eurhinosaurus longirostris
http://www.leute.server.de/frankmuster/ ... aurus1.jpg

Praprzodek Askeptosaurus
http://www.leute.server.de/frankmuster/ ... saurus.jpg
Ostatnio zmieniony 16 września 2006, o 18:32 przez Sebastian, łącznie zmieniany 3 razy.

Awatar użytkownika
dilong
Jurajski allozaur
Jurajski allozaur
Posty: 1609
Rejestracja: 5 sierpnia 2006, o 10:20
Imię i nazwisko: Maciej Krzysztof Pindakiewicz
Lokalizacja: województwo mazowieckie

Post autor: dilong »

Ja te?? z niej skorzysta??em.
Geologia UW

CHESTERAPTOR
Dewoński labiryntodont
Dewoński labiryntodont
Posty: 321
Rejestracja: 25 czerwca 2006, o 08:52
Lokalizacja: Lubelskie

Re: R????norodno??Ä? form gad??w morskich: ichtiozaury

Post autor: CHESTERAPTOR »

Sebastian pisze:Ichthyosauridae: Rozkwit tej rodziny przypada w kredzie.
A ja s??ysza??em ??e pod koniec jury ichtiozaury ca??kowicie wyginÄ???y.
4 8 15 16 23 42

Awatar użytkownika
Sebastian
Jurajski allozaur
Jurajski allozaur
Posty: 1336
Rejestracja: 2 lipca 2006, o 13:32
Imię i nazwisko: Sebastian Oziemski
Lokalizacja: Harlow, Essex, UK

Re: R????norodno??Ä? form gad??w morskich: ichtiozaury

Post autor: Sebastian »

CHESTERAPTOR pisze:
Sebastian pisze:Ichthyosauridae: Rozkwit tej rodziny przypada w kredzie.
A ja s??ysza??em ??e pod koniec jury ichtiozaury ca??kowicie wyginÄ???y.
Poprawione. Ichtiozaury to jednak specyficzna rodzina, kt??rej rozkwit oraz wymieranie rozpoczÄ???o siÄ? w p????nej jurze. Nie jest jednak wykluczone, ??e mog??y jeszcze istnieÄ? na poczÄ?tku kredy.

Awatar użytkownika
Xyphactinus
Karboński antrakozaur
Karboński antrakozaur
Posty: 525
Rejestracja: 18 kwietnia 2006, o 20:12
Lokalizacja: tak naprawdę z Poznania

Post autor: Xyphactinus »

We wczesnokredowej Australii ??y?? jeszcze du??y ichtiozaur Platypterygius , wiÄ?c nie wszystkie rybojaszczury wymar??y z ko??cem jury.
"Chciałbym, żeby świat był dwa razy większy i połowa jego była wciąż niezbadana."
sir David Attenborough
Obrazek
Cykl "Gdyby kometa nie spadła":
http://www.dinozaury.com/forum/viewtopic.php?t=939
http://www.dinozaury.com/forum/viewtopic.php?t=967

Awatar użytkownika
dilong
Jurajski allozaur
Jurajski allozaur
Posty: 1609
Rejestracja: 5 sierpnia 2006, o 10:20
Imię i nazwisko: Maciej Krzysztof Pindakiewicz
Lokalizacja: województwo mazowieckie

Post autor: dilong »

Niekt??re osobniki Ichtyosaurus sa znajdywane w osadach z Wczesnej Kredy. Raczej wymar??y w ?ĹĄrodkowej Kredzie.
Geologia UW

Awatar użytkownika
dilong
Jurajski allozaur
Jurajski allozaur
Posty: 1609
Rejestracja: 5 sierpnia 2006, o 10:20
Imię i nazwisko: Maciej Krzysztof Pindakiewicz
Lokalizacja: województwo mazowieckie

Post autor: dilong »

Czy w Polsce ??y??y jakie?? ichtiozaury?
Geologia UW

d_m

Post autor: d_m »

Tak - zÄ?by i fragmenty kostne znane sÄ? np. z Zalasu (Ma??opolska).

Awatar użytkownika
dilong
Jurajski allozaur
Jurajski allozaur
Posty: 1609
Rejestracja: 5 sierpnia 2006, o 10:20
Imię i nazwisko: Maciej Krzysztof Pindakiewicz
Lokalizacja: województwo mazowieckie

Post autor: dilong »

A czy wiadomo do jakiego ichtiozaura nale??Ä??
Geologia UW

Awatar użytkownika
Karol Sabath
Ekspert
Ekspert
Posty: 443
Rejestracja: 15 marca 2006, o 21:21
Lokalizacja: Warszawa
Kontakt:

Post autor: Karol Sabath »

1) PrzyjÄ?tym polskim odpowiednikiem ichtiozaur??w sÄ? rybojaszczury (nie "rybie jaszzczurki", "rybie jaszczury", "jaszczury rybie" itp.). nalezy w ca??ym ha??le u??ywaÄ? albo nazwy ichtiozaury, albo rybojaszczury;
2) "odnajdywano w ich brzuchach delikatne kostki, kt??re byÄ? mo??e nale??a??y do nienarodzonych osobnik??w." Nie "byÄ? mo??e" - sÄ? nawet zane szczÄ?tki samic, kt??re zginÄ???y podczas porodu (stÄ?d wiadomo, ??e m??ode rodzi??y siÄ? ogonem naprz??d): http://www.ststephens.it/biology/dinosa ... o/p127.jpg
3) Co to jest "szczerbaty ogon"? (bez zÄ?b??w? :-)) Chyba chodzi o p????ksiÄ???ycowatÄ? p??etwÄ? ogonowÄ? (warto dodaÄ?, ??e krÄ?gos??up wchodzi?? w dolny p??at p??etwy ogonowej, odwrotnie ni?? u krekin??w. Taka p??etwa nosi nazwÄ? heterocerkicznej odwr??conej. Pomaga nurkowaÄ? zwierzÄ?ciu posiadajÄ?cemu powietrze w p??ucach - u rekin??w odwrotnie, u??atwia unoszenie siÄ? w wodzie mimo braku pÄ?cherza p??awnego).
4) "Przeguby kulowe miÄ?dzy zamÄ?tami ogonowymi pozwala??y silne boczne uderzenia." Czy kto?? czyta?? to zdanie przed umieszczeniem w sieci?! "ZamÄ?ty ogonowe"?!! "PozwalaÄ? uderzenia"!? Albo "pozwalaÄ? na uderzenia" albo "umo??liwiaÄ? uderzenia". A na poczÄ?tku zdania chodzi oczywi??cie o stawy kuliste (typu g????wka-panewka) miÄ?dzy krÄ?gami ogonowymi.
5) Masywne ko??ci uszne raczej s??abiej drgajÄ? - my s??yszymy lepiej dziÄ?ki delikatnym kosteczkom s??uchowym.
6) ParÄ? razy brak kursywy w nazwie Ichthyosaurus i Shonisaurus, brak drugiego h w podpisie oftalmozaura, b??Ä?dna pisownia rodziny Ichthyosauridae w rozdziale 4,
7) Zamiast "kalmar??w zw. belemnitami" napisa??bym, ??e ??ywi??y siÄ? belemnitami (mezozoicznymi g??owonogami podobnymi do ka??amarnic, ale z haczykami zamiast przyssawek na mackach; haczyki belemnit??w spotyka siÄ? w skamienia??o??ciach ichtiozaur??w).
8) Jacy "oni" w 4. zdaniu 2. rozdzia??u?
9) Jakie "szczeg??lnie wÄ?skie cz??onki" mieli cz??onkowie rodziny (rozdz. 6)?
10) nazwa eurinozaura umieszczona w nawiasie wyglÄ?da jakby dotyczy??a ??aglicy. Nie by??o "okresu p????nokredowego" - okres kredowy dzieli siÄ? na dwie epoki: kredÄ? wczesnÄ? i p????nÄ?. Warto dodaÄ?, ??e i te ichtiozaury wymar??y przed ko??cem kredy (a wymienione z nazwy rodzaje Leptopterygidae ??y??y we wczesnej jurze i ze strony http://www.ucmp.berkeley.edu/people/mot ... trati.html wynika, ??e jedynym kredowym rodzajem ichtiozaura by?? Platypterygius) o szerokich p??etwach i z zupe??nie innej grupy).
11) Diapsida to nie tylko ichtiozaury i krokodyle, ale wiÄ?kszo??Ä? gad??w - od dinozaur??w po wÄ???e i jaszczurki, a mo??e i ??????wie.
12) przyda??aby siÄ? chyba wzmianka o najwiÄ?kszym ichtiozaurze (i jednym z najwiÄ?kszych krÄ?gowc??w w og??le: triasowym Shonisaurus sikanniensis z Kolumbii Brytyjskiej (Kanada), opisanym w 2004 r. (http://www.vertpaleo.org/jvp/24-838-849.html) - po??miertnie przez Elizabeth Nicholls (http://www.rolexawards.com/laureates/la ... holls.html).)
Z ciekawostek warto te?? wymieniÄ? rekord wielko??ci oka - ??rednica 264 mm u Temnodontosaurus platyodon - wiÄ?cej o oczach ichtiozaur??w: http://www.ucmp.berkeley.edu/people/mot ... /eyes.html
W og??le warto daÄ? odsy??acz do ??wietnej strony znawcy ichtiozaur??w, dr. Motaniego: http://www.ucmp.berkeley.edu/people/mot ... index.html

d_m

Post autor: d_m »

Sebastian pisze:
CHESTERAPTOR pisze:
Sebastian pisze:Ichthyosauridae: Rozkwit tej rodziny przypada w kredzie.
A ja s??ysza??em ??e pod koniec jury ichtiozaury ca??kowicie wyginÄ???y.
Poprawione. Ichtiozaury to jednak specyficzna rodzina, kt??rej rozkwit oraz wymieranie rozpoczÄ???o siÄ? w p????nej jurze. Nie jest jednak wykluczone, ??e mog??y jeszcze istnieÄ? na poczÄ?tku kredy.
Xyphactinus pisze:We wczesnokredowej Australii ??y?? jeszcze du??y ichtiozaur Platypterygius , wiÄ?c nie wszystkie rybojaszczury wymar??y z ko??cem jury.
W najnowszym numerze czasopisma Palaeontology, opisano drugi, obok Platypterygius, rodzaj kredowego ichtiozaura: Maiaspondylus.
Maxwell, E. E. & Caldwell, M. W. 2006. A new genus of ichthyosaur from the Lower Cretaceous of Western Canada. Palaeontology 49 (5): 1043 - 1052. pisze:Abstract: A new fauna of Lower Cretaceous (Albian) ichthyosaurs, which includes at least one new genus and species, was recovered from deposits of the Loon River Formation at Hay River, Northwest Territories, Canada. All Cretaceous ichthyosaurs have been referred to a single genus, Platypterygius. The Loon River Formation material, however, does not satisfy the diagnosis for Platypterygius, and it is distinctive enough to warrant the erection of a new genus and species of ichthyosaur. Maiaspondylus lindoei gen. et sp. nov. is distinguished from other ichthyosaurs by an extensive overlapping contact of the jugal and the maxilla; marginal teeth with smooth crowns, fluted cementum, lingual curvature and implantation in a dental groove; and humerus with isomorphic proximal and distal ends, featuring three distal articular facets in which the medial articular facet is smaller than the lateral facets. The holotype and referred material is described here, and the relationship of Maiaspondylus to other ophthalmosaurs is discussed.

Awatar użytkownika
dilong
Jurajski allozaur
Jurajski allozaur
Posty: 1609
Rejestracja: 5 sierpnia 2006, o 10:20
Imię i nazwisko: Maciej Krzysztof Pindakiewicz
Lokalizacja: województwo mazowieckie

Post autor: dilong »

Jakie rodzaje ichtiozaur??w ??y??y w Polsce?
Geologia UW

Awatar użytkownika
Sebastian
Jurajski allozaur
Jurajski allozaur
Posty: 1336
Rejestracja: 2 lipca 2006, o 13:32
Imię i nazwisko: Sebastian Oziemski
Lokalizacja: Harlow, Essex, UK

Post autor: Sebastian »

Moje artyku??y o gadach morskich to jedynie wersje wstÄ?pne. Mam nadziejÄ? je rozbudowaÄ?. problem w tym, ??e cienko idzie mi t??umaczenie jÄ?zyka ang. je??li macie do??Ä? wolnego czasu i checi to bez prblemu mo??ecie tworzyc poprawkowe artyku??y moich z tej serii (o dinozaurach ju?? sam zrobiÄ?).
Ostatnio zmieniony 15 kwietnia 2007, o 13:13 przez Sebastian, łącznie zmieniany 1 raz.

Awatar użytkownika
Xyphactinus
Karboński antrakozaur
Karboński antrakozaur
Posty: 525
Rejestracja: 18 kwietnia 2006, o 20:12
Lokalizacja: tak naprawdę z Poznania

Post autor: Xyphactinus »

Bardzo fajnie, tylko czemu wys??a??e?? ten sam post w trzech r????nych tematach? Wystarczy??by chyba w jednym :? .
"Chciałbym, żeby świat był dwa razy większy i połowa jego była wciąż niezbadana."
sir David Attenborough
Obrazek
Cykl "Gdyby kometa nie spadła":
http://www.dinozaury.com/forum/viewtopic.php?t=939
http://www.dinozaury.com/forum/viewtopic.php?t=967

ODPOWIEDZ