Ornithosuchidae
: 9 listopada 2009, o 21:33
Ornithosuchidae – jest to jedna z lepiej poznanych rodzin triasowych archozaurĂłw. Od chwili odkrycia pierwszych szczÄ
tkĂłw tych zwierzÄ
t spierano siÄ na temat ich miejsca w drzewie rodowym archozaurĂłw oraz pokrewieĹstw. Wielokrotnie doszukiwano siÄ wĹrĂłd ornitozuchĂłw przodkĂłw krokodyli, bazalnych dinozaurĂłw, przodkĂłw teropodĂłw lub ptakĂłw. Obecnie przewaĹźa poglÄ
d, Ĺźe Ornithosuchidae sÄ
jednym z najbardziej bazalnych odgaĹÄzieĹ Crurotarsi lub Ĺźe sÄ
najprymitywniejszym odgaĹÄzieniem w obrÄbie Rauisuchia. Spowodowane to byĹo mieszaninÄ
cech w budowie ich szkieletu, zarĂłwno prymitywnych jak i zaawansowanych. Ornitozuchy, podobnie jak kilka innych grup triasowych archozaurĂłw, miaĹy w peĹni pionowe uĹoĹźenie koĹczyn, ktĂłrych proporcje ĹwiadczÄ
o duĹźej ruchliwoĹci i aktywnym trybie Ĺźycia tych zwierzÄ
t. ByĹy to gady drapieĹźne, polujÄ
ce na maĹÄ
i Ĺredniej wielkoĹci zdobycz. O drapieĹźnym trybie Ĺźycia Ĺwiadczy przede wszystkim duĹźa kinetyka czaszki i duĹźe, ostre i mocno zakrzywione zÄby. Nozdrza byĹy duĹźe, co moĹźe ĹwiadczyÄ o wysoko rozwiniÄtym zmyĹle powonienia. RĂłwnieĹź oczodoĹy byĹy mocno powiÄkszone, a oczy czÄĹciowo skierowane do przodu, co zapewniaĹo widzenie stereoskopowe (przynajmniej w pewnym stopniu). CharakterystycznÄ
cechÄ
wszystkich przedstawicieli tej rodziny, upodobniajÄ
cÄ
jÄ
do prymitywnych archozaurĂłw jest wydatne, dobrze widoczne wciÄcie pomiÄdzy koĹciÄ
premaxillÄ
i maxillÄ
w gĂłrnej szczÄce. W zagĹÄbienie to wpasowane byĹy przy zamkniÄtym pysku najwiÄksze zÄby koĹci zÄbowej Ĺźuchwy. NadawaĹo to pyskowi ornitozuchĂłw dziwaczny, jakby zĹamany ksztaĹt. KoĹci nosowa i czoĹowa tworzÄ
duĹźÄ
, pĹaskÄ
powierzchniÄ dachu czaszki. KrÄgi szyjne byĹy bardzo masywne, sama szyja byĹa krĂłtka i prawdopodobnie silnie umiÄĹniona.
Przedstawiciele rodziny Ornithosuchidae znani sÄ jedynie ze Szkocji i Ameryki PoĹudniowej, ale na pewno zasiÄg jej wystÄpowania byĹ znacznie wiÄkszy. Prawdopodobnie lokalizacje te sÄ miejscami wystÄpowania ostatnich przedstawicieli grupy, ktĂłra przeĹźywaĹa swĂłj rozkwit wczeĹniej. Obecnie znamy trzy rodzaje naleĹźÄ ce do tej rodziny.
Ornithosuchus longidens (Huxley, 1877)
Okres: Późny karnik.
Miejsce wystÄpowania: Piaskowce Lossiemouth, Elgin, Szkocja.
Rozmiary: do 4 metrĂłw u osobnikĂłw w peĹni dorosĹych.
Opis: Ornithosuchus byĹ pierwszym odkrytym i opisanym przedstawicielem rodziny Ornithosuchidae. Gad ten, czyli „ptasi krokodyl” jest najlepiej poznanym przez naukowcĂłw przedstawicielem rodziny. Znaleziono stosunkowo wiele szczÄ tkĂłw tego zwierzÄcia w szkockich osadach Lossiemouth datowanych na późny karnik. W tamtejszym ekosystemie Ornithosuchus jest najwiÄkszym i najczÄĹciej znajdowanym drapieĹźnikiem.
Czaszka w peĹni dorosĹego ornitozucha liczy sobie do 45 cm dĹ. Wykazuje wiele cech konwergencyjnych w stosunku do teropodĂłw. Premaxilla jest charakterystycznie cofniÄta i tworzy wciÄcie na powiÄkszone zÄby z koĹci zÄbowej Ĺźuchwy. CaĹa czaszka byĹa mocno spneumatyzowana. OprĂłcz tych „dinozaurowych” cech ornitozuch posiada rĂłwnieĹź wiele prymitywnych, takich jak obecnoĹÄ dwĂłch rzÄdĂłw powiÄkszonych osteoderm biegnÄ cych wzdĹuĹź grzbietu, krĂłtka i szeroka miednica poĹÄ czona z krÄgosĹupem trzema krÄgami czy teĹź zachowane po piÄÄ palcĂłw na dĹoniach i stopach, bez ĹladĂłw redukcji. PoczÄ tkowo uwaĹźano, Ĺźe ornitozuch byĹ zwierzÄciem caĹkowicie dwunoĹźnym. Obecnie przewaĹźa poglÄ d Ĺźe byĹo to stworzenie fakultatywnie dwunoĹźne, przez wiÄkszÄ czÄĹÄ czasu poruszajÄ ce siÄ na wszystkich czterech koĹczynach. Budowa koĹczyn Ĺwiadczy o duĹźej ruchliwoĹci zwierzÄcia.
Ĺrodowisko: Wszystkie szczÄ tki ornitozucha pochodzÄ z osadĂłw ĹwiadczÄ cych o panujÄ cym w późnym karniku na terenie Szkocji suchym i gorÄ cym klimacie. KoĹci zostaĹy zachowane przez nawiewany piasek, wewnÄ trz wydm, w osadzie moĹźna bardzo dobrze zobaczyÄ poszczegĂłlne drobiny piasku, zwĹaszcza w bezpoĹrednim styku z koĹciÄ . Wraz z ornitozuchem znaleziono liczne szczÄ tki rynchozaurĂłw z rodzaju Hyperodapedon i aetozaurĂłw Stagonolepis. Mniej licznie zachowaĹy siÄ koĹci maĹych roĹlinoĹźercĂłw: Brachyrhinodon (Sphenodontia), Leptopleuron (Procolophonia). MaĹe drapieĹźniki byĹy reprezentowane przez zagadkowego Scleromochlus, ktĂłrego podejrzewa siÄ o pokrewieĹstwa z pterozaurami i rĂłwnie maĹo poznany Saltopus, pierwotnie uznawany za prymitywnego teropoda. Najrzadszym przedstawicielem fauny Lossiemouth jest Erpetosuchus, stosunkowo duĹźy, czworonoĹźny drapieĹźnik prawdopodobnie spokrewniony blisko z krokodylomorfami. Ciekawe jest, Ĺźe w osadach z Losiemouth nie znaleziono Ĺźadnych przedstawicieli rauizuchĂłw i pewnych dinozaurĂłw. MoĹźe to ĹwiadczyÄ, Ĺźe ta ciekawa pustynna fauna w wiÄkszoĹci byĹa reliktami, ktĂłre zachowaĹy siÄ w Ĺrodowiskach niedostÄpnych dla bardziej prÄĹźnie rozwijajÄ cych siÄ i dominujÄ cych w innych miejscach grup. Pewnym potwierdzeniem takiej hipotezy moĹźe byÄ fakt, Ĺźe najbliĹźsi krewniacy ornitozucha zasiedlajÄ cy AmerykÄ PoĹudniowÄ byli znacznie od niego mniejsi i nie stali na szczycie ekosystemu, gdyĹź dominujÄ cymi tam drapieĹźnikami byĹy rauizuchy i teropody.
Venaticosuchus rusconii (Bonaparte, 1971)
Okres: Późny karnik, Ĺrodkowa czÄĹÄ formacji Ischigualasto.
Miejsce: Prowincja San Juan, Argentyna.
WielkoĹÄ. Ok. 2 metrĂłw dĹugoĹci.
Opis: Jest to rodzaj blisko spokrewniony z Ornithosuchus, róşni siÄ jedynie pewnymi szczegĂłĹami w budowie czaszki. ZÄby sÄ w stosunku do wielkoĹci czaszki wiÄksze, bardziej zakrzywione. Bardzo charakterystyczna dla venatikozucha jest obecnoĹÄ dwĂłch kĹopodobnych, powiÄkszonych zÄbĂłw w Ĺźuchwie, pasujÄ cych we wciÄcie w gĂłrnej szczÄce. Rodzaj ten jest najsĹabiej poznany w caĹej rodzinie, znaleziono jedynie stosunkowo sĹabo zachowanÄ czaszkÄ, elementy koĹczyn przednich oraz osteodermy.
Ĺrodowisko: Fauna formacji Ischigualasto jest bardzo dobrze poznana i obejmuje zarĂłwno elementy starsze, relikty wczeĹniejszych okresĂłw (dicynodonty) jak i taksony stosunkowo nowe (krokodylomorfy, dinozaury i inne). DominujÄ cymi drapieĹźnikami byĹy zapewne rauizuchy, wenatikozuch polowaĹ najprawdopodobniej na zdobycz maĹej lub Ĺredniej wielkoĹci ( np. cynodonty). W tych samych osadach, w ktĂłrych odkryto wenatikozucha, znaleziono rĂłwnieĹź szczÄ tki prymitywnego krokodylomorfa Trialestes (Sphenosuchia) oraz cynodontĂłw.
Riojasuchus tenuiceps (Bonaparte, 1967)
Okres: Retyk, gĂłrna czÄĹÄ formacji Los Colorados.
Miejsce: Prowincja La Rioja, Argentyna.
WielkoĹÄ: Ok. 2 metrĂłw dĹugoĹci.
Opis: Takson ten jest poznany na podstawie trzech fragmentarycznych szkieletĂłw, w tym dwĂłch z zachowanymi elementami czaszek. Róşni siÄ od ornitozucha gĹĂłwnie mniejszymi rozmiarami ciaĹa oraz pewnymi szczegĂłĹami w budowie czaszki (wÄĹźsza czÄĹÄ przedoczodoĹowa czaszki oraz wyraĹşnie wÄĹźszy pysk, brak grzebienia ciemieniowego). RĂłwnieĹź proporcje koĹczyn sÄ nieco odmienne. Ĺwiadczy to zapewne o nieco innych przystosowaniach pokarmowych riojazucha. W porĂłwnaniu do swoich krewniakĂłw jego czaszka byĹa dĹuĹźsza i nieco delikatniejsza, a zÄby mniejsze.
Ĺrodowisko: Osady, w ktĂłrych znaleziono szczÄ tki riojazucha, wskazujÄ , Ĺźe panowaĹ tam klimat bardziej wilgotny niĹź w Lossiemouth w Szkocji. W bezpoĹrednim sÄ siedztwie szczÄ tkĂłw Riojasuchus znaleziono takĹźe pozostaĹoĹci przedstawicieli wczesnych krokodylomorfĂłw: Hemiprotosuchus (Protosuchia), Pseudohesperosuchus (Sphenosuchia) oraz cynodontĂłw z grupy trytylodontĂłw.
Rekonstrukcje pozwolÄ sobie wrzuciÄ wĹasne http://kahless28.deviantart.com/art/Orn ... -142374277
Na podstawie:
http://www.palaeos.com/Vertebrates/Unit ... uromorpha/
http://www.kheper.net/evolution/thecodo ... chidae.htm
wikipedia.com
Vertebrate paleontology ; M.J. Benton
Dawn of the Dinosaurs: Life in the Triassic ; N. Fraser, D. Henderson.
BĹagam o wyrozumiaĹoĹÄ ludziska Nigdy nie pisaĹem jeszcze Ĺźadnego opisu a na dinozaury siÄ nie porywam wiÄc sobie opisujÄ inne gady. Ten jest pierwszy, testowy. Jak mnie skrytykujecie to albo poprawiÄ albo zajmÄ siÄ wyĹÄ cznie rysowaniem :D
Przedstawiciele rodziny Ornithosuchidae znani sÄ jedynie ze Szkocji i Ameryki PoĹudniowej, ale na pewno zasiÄg jej wystÄpowania byĹ znacznie wiÄkszy. Prawdopodobnie lokalizacje te sÄ miejscami wystÄpowania ostatnich przedstawicieli grupy, ktĂłra przeĹźywaĹa swĂłj rozkwit wczeĹniej. Obecnie znamy trzy rodzaje naleĹźÄ ce do tej rodziny.
Ornithosuchus longidens (Huxley, 1877)
Okres: Późny karnik.
Miejsce wystÄpowania: Piaskowce Lossiemouth, Elgin, Szkocja.
Rozmiary: do 4 metrĂłw u osobnikĂłw w peĹni dorosĹych.
Opis: Ornithosuchus byĹ pierwszym odkrytym i opisanym przedstawicielem rodziny Ornithosuchidae. Gad ten, czyli „ptasi krokodyl” jest najlepiej poznanym przez naukowcĂłw przedstawicielem rodziny. Znaleziono stosunkowo wiele szczÄ tkĂłw tego zwierzÄcia w szkockich osadach Lossiemouth datowanych na późny karnik. W tamtejszym ekosystemie Ornithosuchus jest najwiÄkszym i najczÄĹciej znajdowanym drapieĹźnikiem.
Czaszka w peĹni dorosĹego ornitozucha liczy sobie do 45 cm dĹ. Wykazuje wiele cech konwergencyjnych w stosunku do teropodĂłw. Premaxilla jest charakterystycznie cofniÄta i tworzy wciÄcie na powiÄkszone zÄby z koĹci zÄbowej Ĺźuchwy. CaĹa czaszka byĹa mocno spneumatyzowana. OprĂłcz tych „dinozaurowych” cech ornitozuch posiada rĂłwnieĹź wiele prymitywnych, takich jak obecnoĹÄ dwĂłch rzÄdĂłw powiÄkszonych osteoderm biegnÄ cych wzdĹuĹź grzbietu, krĂłtka i szeroka miednica poĹÄ czona z krÄgosĹupem trzema krÄgami czy teĹź zachowane po piÄÄ palcĂłw na dĹoniach i stopach, bez ĹladĂłw redukcji. PoczÄ tkowo uwaĹźano, Ĺźe ornitozuch byĹ zwierzÄciem caĹkowicie dwunoĹźnym. Obecnie przewaĹźa poglÄ d Ĺźe byĹo to stworzenie fakultatywnie dwunoĹźne, przez wiÄkszÄ czÄĹÄ czasu poruszajÄ ce siÄ na wszystkich czterech koĹczynach. Budowa koĹczyn Ĺwiadczy o duĹźej ruchliwoĹci zwierzÄcia.
Ĺrodowisko: Wszystkie szczÄ tki ornitozucha pochodzÄ z osadĂłw ĹwiadczÄ cych o panujÄ cym w późnym karniku na terenie Szkocji suchym i gorÄ cym klimacie. KoĹci zostaĹy zachowane przez nawiewany piasek, wewnÄ trz wydm, w osadzie moĹźna bardzo dobrze zobaczyÄ poszczegĂłlne drobiny piasku, zwĹaszcza w bezpoĹrednim styku z koĹciÄ . Wraz z ornitozuchem znaleziono liczne szczÄ tki rynchozaurĂłw z rodzaju Hyperodapedon i aetozaurĂłw Stagonolepis. Mniej licznie zachowaĹy siÄ koĹci maĹych roĹlinoĹźercĂłw: Brachyrhinodon (Sphenodontia), Leptopleuron (Procolophonia). MaĹe drapieĹźniki byĹy reprezentowane przez zagadkowego Scleromochlus, ktĂłrego podejrzewa siÄ o pokrewieĹstwa z pterozaurami i rĂłwnie maĹo poznany Saltopus, pierwotnie uznawany za prymitywnego teropoda. Najrzadszym przedstawicielem fauny Lossiemouth jest Erpetosuchus, stosunkowo duĹźy, czworonoĹźny drapieĹźnik prawdopodobnie spokrewniony blisko z krokodylomorfami. Ciekawe jest, Ĺźe w osadach z Losiemouth nie znaleziono Ĺźadnych przedstawicieli rauizuchĂłw i pewnych dinozaurĂłw. MoĹźe to ĹwiadczyÄ, Ĺźe ta ciekawa pustynna fauna w wiÄkszoĹci byĹa reliktami, ktĂłre zachowaĹy siÄ w Ĺrodowiskach niedostÄpnych dla bardziej prÄĹźnie rozwijajÄ cych siÄ i dominujÄ cych w innych miejscach grup. Pewnym potwierdzeniem takiej hipotezy moĹźe byÄ fakt, Ĺźe najbliĹźsi krewniacy ornitozucha zasiedlajÄ cy AmerykÄ PoĹudniowÄ byli znacznie od niego mniejsi i nie stali na szczycie ekosystemu, gdyĹź dominujÄ cymi tam drapieĹźnikami byĹy rauizuchy i teropody.
Venaticosuchus rusconii (Bonaparte, 1971)
Okres: Późny karnik, Ĺrodkowa czÄĹÄ formacji Ischigualasto.
Miejsce: Prowincja San Juan, Argentyna.
WielkoĹÄ. Ok. 2 metrĂłw dĹugoĹci.
Opis: Jest to rodzaj blisko spokrewniony z Ornithosuchus, róşni siÄ jedynie pewnymi szczegĂłĹami w budowie czaszki. ZÄby sÄ w stosunku do wielkoĹci czaszki wiÄksze, bardziej zakrzywione. Bardzo charakterystyczna dla venatikozucha jest obecnoĹÄ dwĂłch kĹopodobnych, powiÄkszonych zÄbĂłw w Ĺźuchwie, pasujÄ cych we wciÄcie w gĂłrnej szczÄce. Rodzaj ten jest najsĹabiej poznany w caĹej rodzinie, znaleziono jedynie stosunkowo sĹabo zachowanÄ czaszkÄ, elementy koĹczyn przednich oraz osteodermy.
Ĺrodowisko: Fauna formacji Ischigualasto jest bardzo dobrze poznana i obejmuje zarĂłwno elementy starsze, relikty wczeĹniejszych okresĂłw (dicynodonty) jak i taksony stosunkowo nowe (krokodylomorfy, dinozaury i inne). DominujÄ cymi drapieĹźnikami byĹy zapewne rauizuchy, wenatikozuch polowaĹ najprawdopodobniej na zdobycz maĹej lub Ĺredniej wielkoĹci ( np. cynodonty). W tych samych osadach, w ktĂłrych odkryto wenatikozucha, znaleziono rĂłwnieĹź szczÄ tki prymitywnego krokodylomorfa Trialestes (Sphenosuchia) oraz cynodontĂłw.
Riojasuchus tenuiceps (Bonaparte, 1967)
Okres: Retyk, gĂłrna czÄĹÄ formacji Los Colorados.
Miejsce: Prowincja La Rioja, Argentyna.
WielkoĹÄ: Ok. 2 metrĂłw dĹugoĹci.
Opis: Takson ten jest poznany na podstawie trzech fragmentarycznych szkieletĂłw, w tym dwĂłch z zachowanymi elementami czaszek. Róşni siÄ od ornitozucha gĹĂłwnie mniejszymi rozmiarami ciaĹa oraz pewnymi szczegĂłĹami w budowie czaszki (wÄĹźsza czÄĹÄ przedoczodoĹowa czaszki oraz wyraĹşnie wÄĹźszy pysk, brak grzebienia ciemieniowego). RĂłwnieĹź proporcje koĹczyn sÄ nieco odmienne. Ĺwiadczy to zapewne o nieco innych przystosowaniach pokarmowych riojazucha. W porĂłwnaniu do swoich krewniakĂłw jego czaszka byĹa dĹuĹźsza i nieco delikatniejsza, a zÄby mniejsze.
Ĺrodowisko: Osady, w ktĂłrych znaleziono szczÄ tki riojazucha, wskazujÄ , Ĺźe panowaĹ tam klimat bardziej wilgotny niĹź w Lossiemouth w Szkocji. W bezpoĹrednim sÄ siedztwie szczÄ tkĂłw Riojasuchus znaleziono takĹźe pozostaĹoĹci przedstawicieli wczesnych krokodylomorfĂłw: Hemiprotosuchus (Protosuchia), Pseudohesperosuchus (Sphenosuchia) oraz cynodontĂłw z grupy trytylodontĂłw.
Rekonstrukcje pozwolÄ sobie wrzuciÄ wĹasne http://kahless28.deviantart.com/art/Orn ... -142374277
Na podstawie:
http://www.palaeos.com/Vertebrates/Unit ... uromorpha/
http://www.kheper.net/evolution/thecodo ... chidae.htm
wikipedia.com
Vertebrate paleontology ; M.J. Benton
Dawn of the Dinosaurs: Life in the Triassic ; N. Fraser, D. Henderson.
BĹagam o wyrozumiaĹoĹÄ ludziska Nigdy nie pisaĹem jeszcze Ĺźadnego opisu a na dinozaury siÄ nie porywam wiÄc sobie opisujÄ inne gady. Ten jest pierwszy, testowy. Jak mnie skrytykujecie to albo poprawiÄ albo zajmÄ siÄ wyĹÄ cznie rysowaniem :D