Co zajada?? Paranthropus
: 15 listopada 2006, o 15:03
[/i]Naukowcy przezwali go "??ujĂ?cĂ? maszynĂ?", gdy?? mia?? szerokĂ? szczĂ?kĂ? oraz ogromne zĂ?by przedtrzonowe i trzonowe, kt??re wielko??ciĂ? nie ustĂ?powa??y gorylim, choĂ? by?? od tych ma??p du??o mniejszy. DziĂ?ki nim Paranthropus robustus doskonale sobie radzi?? z twardymi ro??linami o ma??ej warto??ci od??ywczej, kt??re mia??y byĂ? jego g????wnym po??ywieniem. W??a??nie ta wĂ?ska specjalizacja ??ywieniowa mia??a doprowadziĂ? do ca??kowitej zag??ady tego pracz??owieka jakie?? 1,3-1,2 mln lat temu. Zdaniem naukowc??w nie zdo??a?? siĂ? dostosowaĂ?, gdy w wyniku zmian klimatycznych zaczĂ???o brakowaĂ? jego dotychczasowego po??ywienia.
Najnowsze badania pokazujĂ? jednak, ??e Paranthropus nie by?? a?? tak g??upi jak podejrzewali naukowcy i mia?? du??o bardziej urozmaicone menu. Ustali??a to grupa badaczy z USA i Wielkiej Brytanii, kt??ra nowatorskĂ? metodĂ? przebada??a pr??bki szkliwa z zĂ?b??w czterech osobnik??w ??yjĂ?cych 1,8 mln lat w Swartkrans w Po??udniowej Afryce.
Mikroskopijne pr??bki szkliwa pobrali z zĂ?b??w laserem, a nastĂ?pnie spektrometrem ustalili jakie izotopy wĂ?gla przewa??ajĂ? w pr??bkach. Izotopy te pozwalajĂ? naukowcom ustaliĂ?, czy w??a??ciciel zĂ?ba posila?? siĂ? nasionami i korzonkami, dostĂ?pnymi g????wnie na sawannie, czy te?? owocami drzew i krzew??w. Takie badania robiono ju?? wcze??niej, ale pr??bki pobierano wiert??em. U??ycie lasera pozwoli??o zyskaĂ? du??o wiĂ?kszĂ? dok??adno??Ă?.
Badania wykaza??y, ??e Paranthropus robustus jada?? zar??wno nasiona i korzonki, jak i owoce oraz orzechy. ByĂ? mo??e uzupe??nia?? te?? dietĂ? ma??ymi zwierzĂ?tami (np. insektami). W dodatku dziĂ?ki temu, ??e szkliwo ma warstwy powstajĂ?ce w miarĂ? jak zĂ?b ro??nie (odpowiedniki s??oj??w w drzewach), naukowcy ustalili, ??e dieta Paranthropusa zmienia??a siĂ? sezonowo, a tak??e w d??u??szych cyklach, co wskazuje, ??e najpewniej wĂ?drowa??.
Wyniki bada?? wywracajĂ? dotychczasowe wyja??nienie przyczyn znikniĂ?cia Paranthropus??w (opr??cz P. robustus grupĂ? tĂ? tworzy??y gatunki P. aethiopicus i P. boisei). WciĂ??? wiĂ?c nie wiemy dok??adnie dlaczego ta grupa hominid??w wymar??a, podczas gdy ??yjĂ?cy r??wnolegle z nimi Homo erectus odni??s?? sukces. Pow??d og??lny jest bowiem do??Ă? oczywisty - Homo erectus mia?? dwa razy wiĂ?kszy m??zg od Paranthropusa.
Skorzysta??em z artyku????w w National Geographic i Rzeczpospolitej. "Rz" trochĂ? namiesza??a w infografice: Australopiteki afarensis nie ??y??y 5 mln lat temu, ale jakie?? 3,6-2,8 mln lat temu, a homo habilis oko??o 2,4-1,6 mln, a nie 3 mln lat temu.
Paranthropusy sĂ? przez czĂ???Ă? naukowc??w zaliczane do australopitek??w, jako tak zwane australopiteki masywne w odr????nieniu od smuklejszych A. afarensis czy A. africanus.