[OPIS] Ciconia kahli

Czyli o potomkach dinozaurów - zwierzętach z kladu Avialae
Awatar użytkownika
Piotr G.
Sylurski akantod
Sylurski akantod
Posty: 162
Rejestracja: 17 lipca 2007, o 18:10
Lokalizacja: Warszawa

[OPIS] Ciconia kahli

Post autor: Piotr G. »

Ciconia kahli - Haarhoff,1988

Kopalny gatunek bociana,którego szczątki znaleziono w Afryce Południowej(Langebaanweg,Formacja Varswater,pd-zach.cz.Prowincji Przylądkowej), w pokładach dolnoplioceńskich.Nazwano go na cześć Dr.M.Philipa Kahla,który napisał bardzo wiele prac na temat współczesnych przedstawicieli rodziny bocianowatych(Ciconiidae).Gatunek opisano na podstawie niekompletnego szkieletu oraz 3 innych przypisanych do tego gatunku okazów.Był to jeden z największych przedstawicieli rodzaju Ciconia.Stwierdzono(Haarhoff,1988),że był to gatunek bardzo podobny do żyjącego obecnie bociana białego(Ciconia ciconia),oraz posiadajacy kilka cech zbliżających go do współczesnych przedstawicieli rodzaju Ephippiorhynchus.Mimo to jest to gatunek bardzo wyróżniający się i prawdopodobnie reprezentuje jakąś odmienna linię ewolucyjna w obrębie rodzaju Ciconia.Możliwe jest że jeden z czterech znalezionych okazów reprezentuje jakiś odmienny rodzaj w obrebie rodziny bocianów(Ciconiidae).
Holotyp(SAM-PQ-L22164),stanowi niekompletny szkielet składający sie z następujących elementów:
1)fragment kości przedszczękowej,spojenie żuchwowe z dołaczonymi fragmentami;
2)część rękojeści mostka i bruzdy kości kruczej;
3)kompletny widełkowy wyrostek z przyległymi fragmentami;
4)kompletna lewa proksymalna i niekompletna prawa proksymalna łopatka;
5)niekompletna lewa i prawa kość krucza;
6)niekompletna lewa dystalna kość ramienna;
7)fragmenty główki,trzonka i dystalnego końca prawej kości ramiennej;
8)prawie kompletna prawa kość łokciowa;
9)zewnętrzne,stawowe i zgniecione fragmenty trzonka lewej kości łokciowej;
10)kompletna prawa kość promieniowa(nieznacznie zniszczona na proksymalnym końcu);
11)prawa kość promieniowa nadgarstka;
12)prawa kość łokciowa nadgarstka;
13)prawa kość nadgarstkowo-śródręczna;
14)prawy człon 1 i 2 palca większego;
15)niekompletna prawa kość udowa;
16)niekompletny dystalny koniec lewej kości piszczelowo-stępowej i trzonek;
17)niekompletna prawa kość strzałkowa;
18)niekompletna lewa kość stępowo-śródstopowa(wybrakowany dystalny koniec);
19)niekompletny szpon członu palcowego,prawdopodobnie palca 3;
20)pierwszy i drugi kręg klatki piersiowej;
21)jedenasty i dwunasty kręg szyjny(patologiczny),plus liczne fragmenty kręgów.
Paratypy:
1)kość lędżwiowo-krzyżowa z brakującym jednym kręgiem ogonowym(SAM -PQ-L49155);
2)prawa kość łokciowa z brakującym proksymalnym końcem(SAM-PQ-L42157);
3)kompletny dystalny koniec prawej kości stępowo-śródstopowej(SAM-PQ-L-6508).
Ciconia kahli był wysokim i dość silnym ptakiem z krótszymi skrzydłami,lecz dłuższymi nogami niż marabut afrykański(Leptoptilos crumeniferus).Był to gatunek większy od wszystkich 7 obecnie żyjących gatunków rodzaju Ciconia,oraz od wymarłych gatunków Ciconia minor,Ciconia sarmatica i Ciconia nana.Większy również od znalezisk Ciconia sp.Harrison,1980 i Ciconia sp.Ono,1984.Znalezisko Ciconia sp.Stehlin,1923,reprezentuje osobnika młodocianego i nie było brane pod uwagę.
Bocian ten był mniejszy od Ciconia gaudryi i podobnych rozmiarów do północnoamerykańskiego gatunku Ciconia maltha,jednak morfologicznie różny od niego,w następujących szczegółach anatomicznych(Haarhoff,1988):
1)mostek - wydrążenie na frontalnej krawędzi grzebienia płytsze;
2)kość krucza - (w wewnętrznym spojrzeniu)mniejsza wyniosłość pod obniżeniem ramiennego guzka oraz ramienny guzek mniej wzniesiony;
3)kość ramienna - trzonek mocniejszy,posiadający kilka unikalnych cech;
4)kość stępowo-śródstopowa - międzypowierzchniowe wzniesienie wąskie,w dystalnym spojrzeniu bloczek zmniejsza się łukowato i bloczek III jest mniej podniesiony i zaokrąglony w zewnętrznym spojrzeniu.
Rozmiar kości stępowo-sródstopowej(obszaru zrośniętych kości stępu i śródstopia między stawem skokowym a palcami) był bardzo zbliżony do rozmiaru tej kości u mniejszych osobników największego bociana znanego nauce, olbrzymiego marabuta - Leptoptilos falconeri.
Haarhoff (1988), zauważa jednak, że proporcje segmentów tej kości u obu tych gatunków są różne.
Od pozostałych gatunków rodzaju Ciconia gatunek ten różni się następującymi szczegółami(Haarhoff,1988):
1)mostek - rozszeżona bruzda krucza;
2)kość krucza - szyjka proporcjonalnie dłuższa;
3)kość promieniowa - trzonek mniej zakrzywiony;
4)kość nadgarstkowo-śródręczna - wewnętrzna cz.bloczka nadgarstkowego,w wewnętrznym spojrzeniu,spłaszczona frontalnie.
5)kość piszczelowo-stępowa - wewnętrzne wiązadłowe wzniesienie umiejscowione z dala od wewnętrznej krawędzi;
6)kość stępowo-śródstopowa - depresja pomiędzy podpiętkiem i proksymalną artykulacją zewnętrznej strony głębsza.
Od wszystkich innych gatunków rodziny bocianowatych(Ciconiidae),różnią go pewne cechy kości ramiennej(Haarhoff,1988):
1)głowa,w dłoniowym spojrzeniu,względnie spłaszczona,pochylenie stopniowo bliższe zewnętrznej stronie.
2)w proksymalnym spojrzeniu,głowa szersza,bliska zewnętrznego guzka.
3)główny rowek płytki;
4)rowek pomiędzy ektepikondylarną wyniosłością i zewnętrznym kłykciem głębszy.
Chociaż gatunek ten jest bardzo podobny do bociana białego(Ciconia ciconia),przedstawiciela rodzaju Ciconia,posiada kilka cech,zbliżających go do rodzaju Ephippiorhynchus(Haarhoff,1988),są to:
1)dwunasty kręg szyjny nie ściśnięty;
2)pierwszy i drugi kręg piersiowy z przysadką;
3)kość łokciowa,w dłoniowym spojrzeniu,spłaszczona bezpośrednio pod proksymalną promieniową depresją;
4)kość nadgarstkowo-śródręczna ,w wewnętrznym spojrzeniu,z głeboką depresją,pomiędzy sródręczem I i wyrostkiem dodatkowej kości nadgarstka;
5)wewnętrzny kłykieć kości piszczelowo-stępowej,w dystalnym spojrzeniu,z wypukłym zewnętrznym brzegiem;
6)depresja pomiędzy podpietkiem i proksymalną stawową powierzchnią;
7)bloczki,w dystalnym spojrzeniu dość płaskie,szerokie i łukowate.
8)podobny kształt bloczka III i położenie bloczka IV.
Haarhoff(1988),zauważył następujące zaleleżności w proporcjach kości:
1)rodzaj Leptoptilos(oprócz marabuta jawajskiego-Leptoptilos javanicus),jest jedynym rodzajem,w obrębie Ciconiidae,u którego kość łokciowa jest dłuższa od kości piszczelowo-stepowej,w przeciwieństwie do rodzaju Ephippiorhynchus,u którego kość pisczelowo-stępowa,jest znacznie dłuższa od kości łokciowej.W proporcjach pomiędzy tymi kośćmi Ciconia kahli przypomina innych przedstawicieli rodzaju Ciconia oraz żabiru amerykańskiego(Jabiru mycteria);
2)Ciconia Kahli różni się od wszystkich innych gatunków współczesnych bocianów równą długością kości stępowo-śródstopowej i piszczelowo-stępowej ,u wszystkich innych gatunków kość pisczelowo-stępowa jest dłuższa,szczególnie u marabuta afrykańskiego(Leptoptilos crumeniferus),marabuta indyjskiego(Leptoptilos dubius) i dławigada indyjskiego(Mycteria leucocephala).
Domniemane środowisko tego gatunku stanowiły okresowo zalewane doliny rzek z terenami bagiennymi,podobnie jak u kilku współczesnych przedstawicieli rodziny bocianowatych(Ciconiidae).Mozliwe jest też że bocian ten wystepował na równinach obejmowanych pożarami(podobnie jak współczesny gatunek bocian biały-Ciconia ciconia).
Podsumowując najwięcej charakterystycznych cech tego gatunku mozna znależć w kościach ramiennej,promieniowej,nadgarstkowo-śródręcznej,pisczelowo-stępowej i stepowo-śródstopowej.
Status tego gatunku jako odmiennego wydaje się pewny,gdyż jest on dostatecznie różny morfologicznie od pozostałych gatunków rodziny bocianowatych(Ciconiidae)(Haarhoff,1988;Louchart et al.,2005).


opis wg.:
Haarhoff,P.J.1988.A new fossil stork(Aves,Ciconiidae)from the Late Tertiary of Langebaanweg,South Africa.Annals of the South African Museum 97:297-313.
oraz
http://www.app.pan.pl/acta50/app50-549.pdf


Poprawiłem (spacje, kursywowanie) i dodałem informacje nt. tarsometatarsusa :)
Dino

ODPOWIEDZ