[OPIS] Tarchia

Wszystko o doskonale chronionych "pancernych jaszczurach"
Dominik
Dewoński labiryntodont
Dewoński labiryntodont
Posty: 303
Rejestracja: 14 marca 2006, o 16:10
Lokalizacja: Brzozów

[OPIS] Tarchia

Post autor: Dominik »

Aktualna wersja hasła:
http://www.encyklopedia.dinozaury.com/index.php/Tarchia


Tarchia gigantea - du??y ankylozaur ??yjÄ?cy na kontynencie azjatyckim, w okresie p????nej kredy (oko??o 70 milion??w lat temu). D??ugo??Ä? - 8,5 metra, wysoko??Ä? 3 metry, waga oko??o 4,5 tony. Tarchia gigantea wyr????nia??a siÄ? wyjatkowo duzym m??zgiem, kt??ry w takich rozmiarach nie wystÄ?powa?? dotychczas u ankylozaur??w. Jego masywne plecy, szyjÄ? g??owÄ? oraz ogon pokrywa??a ciÄ???ka skorupa, kt??ra mia??a za zadanie chroniÄ? go przed drapie??nikami. Na ko??cu ogona Tarchia gigantea znajdowa??a siÄ? maczuga majÄ?ca na celu ochronÄ? zwierzÄ?cia (byÄ?l w stanie nawet po??amaÄ? ko??ci). Dinozaur ten jest nazywany "Brainy" (z ang. "M??zd??asty" nie wiem jak to dok??adnie przte??umaczyÄ?), ze wzglÄ?du na jego wyjÄ?tkowo du??Ä? g??owÄ? i m??zg.

Miejsce zamieszkania: Azja
Okres: P????na kreda 70 milion??w lat temu
Po??ywienie: ro??liny
D??ugo??Ä?: 8,5 metra
Wysoko??Ä?: 3 metry
Waga: 4,5 tony


Obrazek

Awatar użytkownika
Karol Sabath
Ekspert
Ekspert
Posty: 443
Rejestracja: 15 marca 2006, o 21:21
Lokalizacja: Warszawa
Kontakt:

Post autor: Karol Sabath »

Opis w porządku, tylko ujednoliciłbym wszędzie rodzaj gramatyczny czasowników - Tarchia gigantea jest ewidentnie nazwą żeńską (męska miałaby epitet gatunkowy giganteus, a nijaka - giganteum. Po polsku zresztą fonetycznie też tarchia lepiej funkcjonuje w rodzaju źeńskim.

Awatar użytkownika
Eustreptospondyl
Kambryjski trylobit
Kambryjski trylobit
Posty: 30
Rejestracja: 13 maja 2006, o 11:14
Lokalizacja: Mongolia:)

Post autor: Eustreptospondyl »

ale ankylozaury i nodozaury by??y o wiele wiele ciÄ???sze ni?? pokaza??Ä???



Sorry Karol :!: :!:
Ostatnio zmieniony 28 maja 2006, o 08:05 przez Eustreptospondyl, łącznie zmieniany 1 raz.
http://www.dinozaury.com.pl/ - my??la??em ??e to nasza...

Awatar użytkownika
Karol Sabath
Ekspert
Ekspert
Posty: 443
Rejestracja: 15 marca 2006, o 21:21
Lokalizacja: Warszawa
Kontakt:

Post autor: Karol Sabath »

Eustreptospondyl pisze:ale ankylozaury i nodozaury były o wiele wiele cięższe
Cięższe od czego? Eustreptospondylu, masz zwyczaj wrzucania zdawkowych i zagadkowych komentarzy, które byłyby o wiele czytelniejsze, gdybyś wcześniej umieścił cytat z fragmentem cudzej wypowiedzi, do którego się odnosisz. Inaczej musimy się wszyscy domyślać o co Ci chodzi.
Może chodzi Ci o to, że masa tarchii podana w opisie (3,5 t) jest za mała?
A skąd Ty masz swoje dane? Np. euoplocefal, o 1/4 mniejszy od tarchii ważył ok. 2 t, więc skąd teza, że "ankylozaury i nodozaury były o wiele wiele cięższe"?

Awatar użytkownika
Dawid Mika
Jurajski allozaur
Jurajski allozaur
Posty: 1016
Rejestracja: 23 maja 2008, o 15:49
Lokalizacja: Górny Śląsk

Re: [OPIS] Tarchia

Post autor: Dawid Mika »

Dominik pisze:Dinozaur ten jest nazywany "Brainy" (z ang. "M??zd??asty" nie wiem jak to dok??adnie przte??umaczyÄ?), ze wzglÄ?du na jego wyjÄ?tkowo du??Ä? g??owÄ? i m??zg.

:shock:

To etymologia jego nazwy.

Awatar użytkownika
Kormoran
Sylurski akantod
Sylurski akantod
Posty: 183
Rejestracja: 1 marca 2008, o 14:51
Lokalizacja: Sanok

Post autor: Kormoran »

trochę stary wątek ale odkopać trzeba.
na stronie z opisem gatunku (http://www.dinozaury.com/index.php?opti ... Itemid-508) jako odkrywca podane jest nazwisko Maleev (kto to jest?). tymczasem według wikipedii i polskiej i angielskiej jest to Teresa Maryańska. to jak to to z tym jest, co?
edit. szkoda iż Dominika się już nie widuje na forum. miałbym fana paleontologii praktycznie przez miedzę ;P
...:::dać się ponieść i wylądować na drugim brzegu rzeki swiadomości:::...

d_m

Post autor: d_m »

Wydaje mi się™, że prawie na pewno autorem nazwy rodzajowej jest Teresa Maryń„ska. Maleev (Евгений Александрович Малеев), z kolei, to sł‚ynny radziecki paleontolog zmarły w 1966 roku. Ustanowił‚ rodzaj Tarbosaurus.

Awatar użytkownika
szerman
Neogeński mastodont
Neogeński mastodont
Posty: 4060
Rejestracja: 23 czerwca 2009, o 10:40
Imię i nazwisko: MSz
Lokalizacja: B-B

Post autor: szerman »

Poprawa i mała rozbudowa; Dodane sugestie i poprawki Forumowiczów.

:arrow: EDIT: wprowadzone poprawki póki co bez ingerencji w te zagmatwane synonimy - zrobię to na dniach i dokonam wtedy rewizji autorów i korekt; Osobiście dotychczas wpisywałem Forumowiczów po kolei, tzn. kto pierwszy coś poprawił ten był pierwszy w korekcie, itd. Od teraz wpływ na to będzie miał wkład, tak będzie chyba najlepiej :)
EDIT2: Dodana sugestia Macieja i rozbudowany materiał kopalny.

:arrow: EDIT Poprawiona czcionka.
Autorzy: Dominik, szerman; Korekta: nazuul, Karol Sabath, Dawid Mazurek, Dawid Mika, Kormoran pisze: Tarchia (tarchia):
Długość: 8-8,5 m
Wysokość: ok. 3 m
Masa: 3-4,5(?) t
Czas: późna kreda (kampan - mastrycht; 83,5-65,5 Ma)
Miejsce: Azja (południowa Mongolia); formacje Barun Goyot, Nemegt,

Klasyfikacja:
Dinosauria
Ornithischia
Thyreophora
Ankylosauria
Ankylosauridae
Ankylosaurinae
Tarchia

Materiał kopalny:
Holotyp (PIN 551/29): kręgi szyjne, kości śródręcza, paliczki i fragmenty płyt pancerza.
Materiał przypisany:
T. kielanae: ZPAL MgD-I/ll1 - niekompletna czaszka składająca się ze sklepienia czaszki, części potylicznej i puszka mózgowa (późna kreda, środkowy? kampan; Khulsan, Mongolia; formacja Barun Goyot)
"Dyoplosaurus giganteus": ZPAL MgD-I/43 - kolumna kręgów ogonowych z tail-club (późna kreda, późny? kampan - wczesny mastrycht; Altan Ula IV, Mongolia)
ZPAL MgD-I/42 - kolumna kręgów ogonowych z tail-club i fragmenty pancerza (ta sama formacja i lokalizacja)
ZPAL MgD-I/49 - prawa kość ramienna (ta sama formacja i lokalizacja)
ZPAL MgD-I/113 - niekompletny szkielet pozaczaszkowy (późna kreda; Altan Ula III, Mongolia; formacja Nemegt)
PIN 551-29 - kręgi ogonowe, kości śródręcza i paliczki dłoni, fragmenty pancerza - to osobnik opisany pierwotnie przez Maleeva w 1956 r. jako holotyp D. giganteus (późna kreda; Nemegt, Mongolia; formacja Nemegt)
PIN bez numeru katalogowego - nieopisany szkielet wraz z czaszką… (późna kreda; Mongolia; górne warstwy Khermeen Tsav I, stratygraficznie odpowiedni formacji Nemegt)
PIN bez numeru katalogowego - dolna szczęka ankylozaura z zachowanymi zębami (wczesna kreda; okolica Khovboor; Mongolia)
PIN bez numeru katalogowego - nieopisany osobnik zawierają…cy kość ramienną…, kręgi grzbietowe i ogonowe (wczesna kreda; Kazachstan)
Brak numeru katalogowego - nieopisane fragmenty szkieletu pozaczaszkowego i pancerza (późna kreda; Shakh-shakh, Mongolia)

Opis:
Tarchia to rodzaj dużego ankylozaura należą…cego do rodziny ankylozaurydów, którego szczą…tki odnaleziono w południowej Mongolii. W porównaniu do Saichania, swojego krewnego żyją…cego na tych samych terenach, tarchia posiadała wyjątkowo dużą… podstawę czaszki. Jej wymiary były imponują…ce: przy długości 8-8,5 metra, wysokości około 3 metrów i masywnym pancerzem, mogła ważyć być może nawet 4,5 t, czynią…c ją… największym i przy okazji najmłodszym znanym mongolskim ankylozaurydem. Na końcu ogona znajdował się twór kostny w kształcie maczugi, służą…cy zapewne do obrony przed drapieżnikami. Na pancerz składały się płyty oraz kolce wystają…ce z boków zwierzęcia, na prawie całej jego długości. Kolce te znajdowały się również na czaszce tego ankylozauryda, która mierzyła 40 cm długości i 45 cm wysokości. Gatunek typowy, T. kielanae, wraz z omawianym, nowym rodzajem został opisany w 1977 roku przez polską… paleontolog Teresę Maryańską…, znaną… m.in. z wielu wypraw Polsko-Mongolskiej Ekspedycji Paleontologicznej na pustynię Gobi. Uznała także, że D. giganteus nie należy prawdopodobnie do rodzaju Dyoplosaurus. Po jakimś czasie okazało się, że holotypy obu należą… do jednego gatunku, przez co T. kielanae została młodszym synonimem D. giganteus, który to otrzymał nową… przynależność do rodzaju - już nie do Dyoplosaurus, lecz do Tarchia. Utworzono również nowy, typowy gatunek, mianowicie T. gigantea (epitet gatunkowy został zaczerpnięty od ankylozaura opisanego przez Maleeva, lecz zmieniony, by był poprawny gramatycznie) na którego składa się osobno holotyp i materiał przypisany z powyższych dwóch gatunków, będą…cych jego synonimami.

Etymologia:
Nazwa rodzajowa Tarchia (mózg) została zaczerpnięta z dużej objętości czaszki w porównaniu do innych ankylozaurów, dzięki czemu dinozaur ten mógł mieć większy mózg niż reszta jego kuzynów. Epitet gatunkowy gigantea wzięła się z bardzo dużych rozmiarów tarchii.

Spis gatunków:
Tarchia Maryańska, 1977
Tarchia gigantea (Maleev, 1956) Maryańska, 1977
= Dyoplosaurus giganteus Maleev, 1956
= Tarchia kielanae Maryańska, 1977

Bibliografia:
1. Maryanska T (1977) "Ankylosauridae (Dinosauria) from Mongolia" Palaeontologia Polonica 37:85-151
2. http://www.dinodata.org/index.php?optio ... &Itemid=67
3. http://www.paleodb.org/cgi-bin/bridge.p ... eal_user=1
4. http://en.wikipedia.org/wiki/Tarchia

Porównanie Tarchia z człowiekiem:
Obrazek
Ostatnio zmieniony 21 sierpnia 2010, o 08:13 przez szerman, łącznie zmieniany 4 razy.

Awatar użytkownika
nazuul
Moderator
Moderator
Posty: 8246
Rejestracja: 3 grudnia 2007, o 19:51

Post autor: nazuul »

szerman pisze:Gatunek typowy został opisany w 1977 roku przez polską paleontolog Teresę Maryańską, znaną m.in. z wielu wypraw Polsko-Mongolskiej Ekspedycji Paleontologicznej na pustynię Gobi. Opisała ona także w tym samym roku kolejny gatunek tarchii, T. kielanae, który okazał się później synonimem gatunku typowego. Co więcej, jeden z gatunków dyoplozaura, D. giganteus, opisany 21 lat wcześniej przez radzieckiego uczonego Maleeva również obecnie jest traktowany jako jej kolejny synonim.
(...)

Spis gatunkĂłw:
Tarchia Maryańska, 1977
Tarchia gigantea Maryańska, 1977 = Dyoplosaurus giganteus (Maleev, 1956)
= Tarchia kielanae Maryańska, 1977
Sprawa jest bardziej skomplikowana. Dyoplosaurus giganteus nazwał Maleev w 1956 r. Maryańska w 1977 r. utworzyła omawiany rodzaj z typowym gatunkiem T. kielanae i uznała, że D. giganteus prawdopodobnie nie należał do rodzaju Dyoplosaurus. Dopiero później okazało się ( :arrow: niestety nie wiem kiedy i kto to uznał), że holotypy obu należały do tego samego gatunku. T. kielanae stał się młodszym synonimem D. giganteus, który nie należał do rodzaju Dyoplosaurus, zasługiwał więc na nową nazwę rodzajową - Tarchia. I tu pojawiają się moje pytania - :arrow: czy czasem nie jest tak, że rodzaj "idzie za" gatunkiem, więc Tarchia powinna zostać unieważniona, a dla D. giganteus powinna zostać utworzona nowa nazwa rodzajowa? I czy nie powinien zostać epitet giganteus, mimo że niepoprawny gramatycznie?

Spis gatunków powinien więc wyglądać tak (podobny zapis powinien być z Talarurus disparoserratus - bez tych ukośników :wink: ):
Tarchia Maryańska, 1977
Tarchia gigantea (Maleev, 1956) Maryańska, 1977
=Dyoplosaurus giganteus Maleev, 1956
=Tarchia kielanae Maryańska, 1977


Więcej informacji (także nt. Talarurus disparoserratus :wink: ) w:
Maryanska T (1970) "Remains of armoured dinosaurs from the uppermost Cretaceous in Nemegt Basin, Gobi Desert" Palaeontologia Polonica 21:23-32.
Maryanska T (1977) "Ankylosauridae (Dinosauria) from Mongolia" Palaeontologia Polonica 37:85-151



W klasyfikacji powinno być też Ankylosaurinae
szerman pisze:Tarchia to rodzaj dużego ankylozaura należący do rodziny ankylozaurydów
należący -> należącego
szerman pisze:Na pancerz składały się płyty oraz kolce wystające z boku zwierzęcia
boku -> bokĂłw

DummyDino
Prekambryjski stromatolit
Prekambryjski stromatolit
Posty: 1
Rejestracja: 2 grudnia 2010, o 14:22

Re: [OPIS] Tarchia

Post autor: DummyDino »

Dominik pisze:Tarchia gigantea - du??y ankylozaur ??yjÄ?cy na kontynencie azjatyckim, w okresie p????nej kredy (oko??o 70 milion??w lat temu). D??ugo??Ä? - 8,5 metra, wysoko??Ä? 3 metry, waga oko??o 4,5 tony. Tarchia gigantea wyr????nia??a siÄ? wyjatkowo duzym m??zgiem, kt??ry w takich rozmiarach nie wystÄ?powa?? dotychczas u ankylozaur??w. Jego masywne plecy, szyjÄ? g??owÄ? oraz ogon pokrywa??a ciÄ???ka skorupa, kt??ra mia??a za zadanie chroniÄ? go przed drapie??nikami. Na ko??cu ogona Tarchia gigantea znajdowa??a siÄ? maczuga majÄ?ca na celu ochronÄ? zwierzÄ?cia (byÄ?l w stanie nawet po??amaÄ? ko??ci). Dinozaur ten jest nazywany "Brainy" (z ang. "M??zd??asty" nie wiem jak to dok??adnie przte??umaczyÄ?), ze wzglÄ?du na jego wyjÄ?tkowo du??Ä? g??owÄ? i m??zg.

Miejsce zamieszkania: Azja
Okres: P????na kreda 70 milion??w lat temu
Po??ywienie: ro??liny
D??ugo??Ä?: 8,5 metra
Wysoko??Ä?: 3 metry
Waga: 4,5 tony


Obrazek
Skąd masz takie dane??? :?:

Awatar użytkownika
szerman
Neogeński mastodont
Neogeński mastodont
Posty: 4060
Rejestracja: 23 czerwca 2009, o 10:40
Imię i nazwisko: MSz
Lokalizacja: B-B

Re: [OPIS] Tarchia

Post autor: szerman »

DummyDino pisze: (...)
Skąd masz takie dane??? :?:
Aktualną wersję opisu masz z 03.04.2010 roku, choć i tak pewnie można coś dopisać czy poprawić ;)
"Mastodon sapiens"

Awatar użytkownika
szerman
Neogeński mastodont
Neogeński mastodont
Posty: 4060
Rejestracja: 23 czerwca 2009, o 10:40
Imię i nazwisko: MSz
Lokalizacja: B-B

Re:

Post autor: szerman »

nazuul pisze: Tarchia Maryańska, 1977
Tarchia gigantea (Maleev, 1956) Maryańska, 1977
=Dyoplosaurus giganteus Maleev, 1956
=Tarchia kielanae Maryańska, 1977
Arbour i Currie wywrócili wszystko do góry nogami, wg nich powinno być tak:

Tarchia Maryańska, 1977
T. kielanae Maryańska, 1977
= Minotorosaurus (czy jakoś tak)

I na osobną uwagę zasługuje:
Dyoplosaurus giganteus Maleev, 1956 (nomen dubium)
= T. gigantea (Maleev, 1956) Maryańska, 1977

Trochę to komplikuje kwestię materiału. Chyba go skasuje i wpiszę tylko z Arbour i Currie, bo pozostały jest chyba od D. giganteus, o ile się nie mylę
"Mastodon sapiens"

Awatar użytkownika
nazuul
Moderator
Moderator
Posty: 8246
Rejestracja: 3 grudnia 2007, o 19:51

Re: [OPIS] Tarchia

Post autor: nazuul »

Nic nie wywrócili, z synonimiką i materiałem były rozszady wcześniej. Okazy ze ZPAL występujące w haśle (jego obecny kształt) są omówione w innych publikacjach:
Arbour, V. M., Currie, P. J. & Badamgarav, D. 2014. The ankylosaurid dinosaurs of the Upper Cretaceous Baruungoyot and Nemegt formations of Mongolia. Zoological Journal of the Linnean Society, 172, 631-652.
Arbour, V.M., Lech−Hernes, N.L., Guldberg, T.E., Hurum, J.H., and Currie P.J. 2013. An ankylosaurid dinosaur from Mongolia with in situ armour and keratinous scale impressions. Acta Palaeontologica Polonica 58 (1): 55–64.

Wygląda na to, że z Nemegt diagnostyczna jest tylko Saichania (choć holotyp jest z wczesniejszego Baruungoyot), co sugeruje, żeby materiał, który chcesz skasować umieścić w haśle o niej albo w Dyoplosaurus giganteus (swoją drogą, skoro jest niediagnostyczny, to jego materiał ograniczamy do holotypu).

Pomocna jest też dysertacja Arbour:
https://era.library.ualberta.ca/public/ ... 94b60e249/
cytaty z niej:
6.3.5 Ankylosauridae gen. et sp. indet (...) Nemegt Formation (...) ZPAL MgD I/42, tail club (Altan Uul IV); ZPAL MgD I/43, tail club, housed at MPC (Altan Uul IV); ZPAL MgD I/49, right humerus (Altan Uul IV); ZPAL MgD I/113, partial pelvis, nearly complete caudal series including free caudal vertebrae and handle but missing tail club knob, osteoderms, skin impressions (Altan Uul III).
(...)
The caudal osteoderms of MPC 100/1305 differ from those of a specimen from the Nemegt Formation referred to cf. Tarchia gigantea (ZPAL MgD I/113), which suggests these specimens do not represent the same species (Arbour et al. 2013).
(...)
ZPAL MgD I/43 (the largest known tail club knob for any ankylosaur) have handle caudal vertebrae with V-shaped neural spines, in which the prezygapophyses diverge at an angle of about 22-26° (Fig. 6.2E), the typical condition for most ankylosaurines. ZPAL MgD I/113 has handle vertebrae in which the prezygapophyses diverge at an angle of about 37°, an intermediate morphology between the typical V-shaped morphology of taxa like Euoplocephalus tutus or Pinacosaurus grangeri, and the U-shaped morphology of Ankylosaurus magniventris (Arbour et al., 2009; Fig. 6.2F). This unusual morphology is unlikely to represent intraspecific variation, and so ZPAL MgD I/113 probably does not represent the same taxon as PIN 551-9, ZPAL MgD I/42, or ZPAL MgD I/43 (Arbour et al., 2013).
Holotyp gigateus występuje dwa razy w haśle, jako PIN 551/29 oraz PIN 551-29, ale wyliczenia w obu się nie zgadzają
brak odniesienia, kto dane okazy przypisał
tail-club -> maczuga
za "ą" znajdują się dziwne znaczki
Sądzę, że wbrew ramce, weryfikacji wymaga wszystko, łącznie z danymi z tabelki i budową.
Obrazek
[Stamp: Apsaravis] [Avatar: P. Weimer, CC BY-NC-SA 2.0]

Awatar użytkownika
szerman
Neogeński mastodont
Neogeński mastodont
Posty: 4060
Rejestracja: 23 czerwca 2009, o 10:40
Imię i nazwisko: MSz
Lokalizacja: B-B

Re: [OPIS] Tarchia

Post autor: szerman »

nazuul pisze:Sądzę, że wbrew ramce, weryfikacji wymaga wszystko, łącznie z danymi z tabelki i budową.
Też mi się tak wydaję, tym bardziej, co teraz przytoczyłeś. Opis do napisania od podstaw, żeby niechcący i nieświadomie nie powielać błędnych informacji, dzięki za nie :)
"Mastodon sapiens"

Awatar użytkownika
szerman
Neogeński mastodont
Neogeński mastodont
Posty: 4060
Rejestracja: 23 czerwca 2009, o 10:40
Imię i nazwisko: MSz
Lokalizacja: B-B

Re: [OPIS] Tarchia

Post autor: szerman »

Widzę, że dodano info o T. teresae. Opis jednak wciąż wymaga gruntownego sprawdzenia i dopisania więcej szczegółów na temat drugiego gatunku.
"Mastodon sapiens"

Kamil Kamiński
Jurajski allozaur
Jurajski allozaur
Posty: 1159
Rejestracja: 27 lutego 2014, o 10:49
Imię i nazwisko: Kamil Kamiński
Lokalizacja: Gniew

Re: [OPIS] Tarchia

Post autor: Kamil Kamiński »


ODPOWIEDZ