Forum Dinozaury.com

Wiem, że istnieje literatura tego tematu, ale nie jestem na bieżąco, więc postanowiłem pójść na łatwiznę i zapytać: czy wyłonił się już jakiś konsensus w sprawie ewentualnych sezonowych migracji dinozaurów? Czy film "Marsz dinozaurów" jest aktualny?

Nie jest. Dyskusję i źródła znajdziesz tu:
Fiorillo, A. R. (2018). Alaska Dinosaurs: An ancient arctic world. CRC Press.

Zob. też:
Druckenmiller, P. S., Erickson, G. M., Brinkman, D., Brown, C. M., & Eberle, J. J. (2021). Nesting at extreme polar latitudes by non-avian dinosaurs. Current Biology, 31(16), 3469-3478.
Kitchener, J. L., Campione, N. E., Smith, E. T., & Bell, P. R. (2019). High-latitude neonate and perinate ornithopods from the mid-Cretaceous of southeastern Australia. Scientific reports, 9(1), 1-14.

Dziękuję

"Marszu dinozaurów" nie oglądałem, ale i tak się wypowiem ;)
M.in. badania histologii kości polarnych hadrozaurów (edmontozaurów) wskazują, że zimowały one właśnie na dużych szerokościach geograficznych, tzn. nie uciekały przed zimą polarną. Moim zdaniem nie wyklucza to jednak możliwości migrowania u innych populacji danego gatunku. Mogłyby one wykorzystywać bogactwo pożywienia podczas polarnego lata, a potem powracać do swoich "normalnych" siedlisk na niższych szerokościach geograficznych. Nie byłoby to chyba nic niezwykłego biorąc pod uwagę, że takie sytuacje występują również u współczesnych zwierząt. Nie wiem jednak, czy taka hipoteza była explicite przetestowana u dinozaurów (choć Chinsamy i in. 2012 sprawdzali podobną; moim zdaniem ich dane nie wykluczają opisanego scenariusza).
Ponadto potencjalny wędrowny tryb życia dotyczy nie tylko dinozaurów polarnych - pisano też o migracyjności np. zauropodów. Np. rok temu ukazała się praca wspierająca tę hipotezę (na podstawie geochemii gastrolitów!).

Chinsamy i in. 2012 to oczywiście główna praca dotycząca migracji polarnej, za niemożnością takiej migracji przemawiają jeszcze inne względy:

Fiorillo (2018: 81) pisze:Evidence such as biomechanical analysis of the limb proportions of these hadrosaurs suggests that the juvenile individuals recovered from the Prince Creek Formation were likely too small to migrate ahead of the descending winter darkness (Fiorillo and Gangloff, 2001; Bell and Snively, 2008).

Ciekawa praca o gastrolitach (anonimowych jednak), ale skąd wiadomo, jaki charakter miała wędrówka? Nawet gdyby wykazano, jak długo kamień był w środku (a nie wykazano), to sezonowość jest raczej nie do udowodnienia.
O zauropodzie jest cytowana u nich praca, ale też nie jest wykazana cykliczność (oszacowanie dotyczy ostatnich 4-5 miesięcy):
Fricke, H. C., Hencecroth, J., & Hoerner, M. E. (2011). Lowland-upland migration of sauropod dinosaurs during the late Jurassic epoch. Nature, 480, 513–515.

nazuul pisze:Chinsamy i in. 2012 to oczywiście główna praca dotycząca migracji polarnej, za niemożnością takiej migracji przemawiają jeszcze inne względy:

Jak również m.in. struktura populacji polarnych hadrozaurów. Padłe tam młode są za małe i za młode, by mogły odbyć daleką wędrówkę.

nazuul pisze:Ciekawa praca o gastrolitach (anonimowych jednak), ale skąd wiadomo, jaki charakter miała wędrówka? Nawet gdyby wykazano, jak długo kamień był w środku (a nie wykazano), to sezonowość jest raczej nie do udowodnienia.

Fakt. Wydaje mi się, że na podstawie samych gastrolitów to niemożliwe. Pewnie trzeba by tu zaprząc histologię kości i inne metody.

Warto zwrócić uwagę na fakt, że hadrozaury były anatomicznie przystosowane do odbywania długich wędrówek. Sezonowe migracje na tysiące kilometrów są jednak mało prawdopodobne, bo takie wyprawy kosztowałyby mnóstwo energii (nawet biorąc pod uwagę, że koszt energetyczny poruszania się u takich hadrozaurów był mniejszy niż u większości współczesnych migrujących zwierząt lądowych ze względu na różnicę rozmiarów). Krótszych migracji nie można jednak wykluczyć, a nawet wydają się one całkiem prawdopodobne - przynajmniej na logikę, bo mogłoby to być trudne do udowodnienia na podstawie np. analiz histologicznych.

to sezonowość jest raczej nie do udowodnienia.

Gdyby odnaleźć jednego zauropoda oraz gniazda przy miejscu występowania kamieni, parę zauropodów po drodze i jednego na zimowisku oddalonym o kilka tys. kilometrów, wtedy sezonowość byłaby całkiem prawdopodobna:)
Poza tym, wielkość troodonów z Arktyki wskazuje na dostatek pożywienia jeśli chodzi o Edmontozaury. Choć oczywiście nie jest pewne że polowały na młode lub inne osobniki.

Kriolofozaur Szymon Jagusztyn pisze: ↑

26 lutego 2022, o 12:29

to sezonowość jest raczej nie do udowodnienia.

Gdyby odnaleźć jednego zauropoda oraz gniazda przy miejscu występowania kamieni, parę zauropodów po drodze i jednego na zimowisku oddalonym o kilka tys. kilometrów, wtedy sezonowość byłaby całkiem prawdopodobna:)

To by musiała być jedna populacja albo nawet jedno stado. Do przykładu trzeba jeszcze dodać element czasu - zawężenie go do bardzo wąskiego przedziału (np. roku). Skamieniałości występujące kilka metrów jedna nad drugą dzieli kilka tys. lat (oczywiście to przykład, może być różnie).

Kriolofozaur Szymon Jagusztyn pisze: ↑

26 lutego 2022, o 12:29

Poza tym, wielkość troodonów z Arktyki wskazuje na dostatek pożywienia jeśli chodzi o Edmontozaury. Choć oczywiście nie jest pewne że polowały na młode lub inne osobniki.

Wielkość nie zależy od dostępności pożywienia (druga sprawa - może w ogóle nie jadły edmontozaurów, a nawet jeśli, to jak wykazać, że to czynnik decydujący?). Bywają duże zwierzęta, majace duże terytoria, z sezonowym pożywieniem - niedźwiedzie polarne.

Przyłączam się do zdania, że "Krótszych migracji nie można jednak wykluczyć, a nawet wydają się one całkiem prawdopodobne". Udowodnienie jednak wymagałoby dużego szczęścia co do materiału i zastosowania kilku metod równocześnie.

Wielkość nie zależy od dostępności pożywienia (druga sprawa - może w ogóle nie jadły edmontozaurów, a nawet jeśli, to jak wykazać, że to czynnik decydujący?). Bywają duże zwierzęta, majace duże terytoria, z sezonowym pożywieniem - niedźwiedzie polarne.

To prawda, chodziło mi o to, że niektóre badania wskazują na to, że troodon był przykładem reguły Bergmann'a na Alasce, gdzie nie miał wielu naturalnych wrogów. Bez kompletnych szczątków tego nie wiemy, ale podejrzewam, że troodon (szczególnie w stadzie) mógł zapolować na młodego edmontozaura.

Podałeś duże troodony jako dowód na brak migracji edmontozaurów. Tu by trzeba wykazać, że one stanowiły główne źródło pożywienia.

To prawda, ale jest to jakaś hipoteza:)