Forum Dinozaury.com

Witam szanownych forumowiczów,

Chciałem zapytać się dlaczego tak obfitująca w dinozaury wczesna kreda na terenach Afryki oraz Ameryki pd. z biegiem czasu utraciła bogactwo swojej gadziej fauny.
Szczerze mówiąc nie kojarzę żadnego dinozaura z końca kredy(ostatni znany mi Abelizaur żył ok 85 mln lat).

W Ameryce Południowej żył - Puertasaurus jeden z największych znanych dinozaurów, i był to w mastrychcie a więc u schyłku ery mezozoicznej, zresztą nie tylko on:)

Czyli w Ameryce pd. nie nastąpiło żadne zanikanie gatunków.
A jak się miały sprawy w Afryce pod koniec kredy?

Warto jednak odpowiedzieć całościowo a nie tylko o puertazaurze.

Ameryka Płd. i Afryka były w kredzie częścią większej masy lądowej http://www.encyklopedia.dinozaury.com/i ... p/Gondwana
Kredowa Ameryka Płd. jest najlepiej poznana z południowych mas lądowych. W "środkowej" kredzie żyły tam z teropodów (zob. artykuły o grupach teropodów, zwłaszcza w części "Gdzie", nie do końca aktualne, ale to co Ciebie interesuje powinno być aktualne):
http://www.encyklopedia.dinozaury.com/i ... enlagiinae
http://www.encyklopedia.dinozaury.com/i ... zsauroidea
bazalne celurozaury http://www.encyklopedia.dinozaury.com/i ... uria#Kiedy
http://www.encyklopedia.dinozaury.com/i ... nosauridae
http://www.encyklopedia.dinozaury.com/i ... egaraptora
http://www.encyklopedia.dinozaury.com/i ... tosauridae
http://www.encyklopedia.dinozaury.com/i ... lisauridae
http://www.encyklopedia.dinozaury.com/i ... oasauridae
Z zauropodów były Rebbachisauridae (np. http://www.encyklopedia.dinozaury.com/i ... hartesaura) i wiele różnych Somphospondyli (np. http://www.encyklopedia.dinozaury.com/i ... eolosaurus)
Z ptasiomiednicznych różne bazalne Ornithopoda (np. http://www.encyklopedia.dinozaury.com/i ... yphosaurus).
W późniejszej kredzie (powiedzmy od ok. 90-85 Ma) brak skamieniałości bazalnych celurozaurów, Spinosauridae, Carcharodontosauridae i Rebbachisauridae, za to doszły Hadrosauridae (http://www.encyklopedia.dinozaury.com/i ... illinakaqe). Całkiem możliwe, że te grupy wymarły, przynajmniej lokalnie.
Patrząc na zajmowane przez dinozaury nisze, to podejrzewałbym, że z części mogły wyprzeć je krokodylomorfy w stylu Baurusuchidae http://pl.wikipedia.org/wiki/Baurusuchidae

Na innych południowych kontynentach było podobnie, ale są słabo znane, np. późnokredowa Afryka jest słabo znana (z wyjątkiem najwcześniejszej części - "środkowokredowego" cenomanu-turonu), ale z tego co wiadomo, to nie odbiegała raczej od Ameryki Płd., tak samo Antaktyda, Indie i Madagaskar (dwa ostatnie to Abelisauridae, Noasauridae i Somphospondyli, http://www.encyklopedia.dinozaury.com/i ... Madagaskar http://www.encyklopedia.dinozaury.com/index.php/Dekan).
Australia może mieć wpływy z północnych kontynentów, ale to raczej niepewne, http://www.encyklopedia.dinozaury.com/i ... /Australia
W Gondwanie żyły też Ankylosauria (np. http://www.encyklopedia.dinozaury.com/index.php/Minmi)

Możesz jeszcze się rozejrzeć w ww. ED, na wikipedii czy paleobiology database.

Dzięki za dłuższą odpowiedź.

Podsumowując -
Teza o kryzysie dinozaurów w Ameryce pd. została wysunięta nieco przedwcześnie
Wielkie zauropody nadal występowały pod koniec Kredy, zmiany nastąpiły natomiast prawdopodobnie wśród drapieżców, czyżby brak Spinosauridae wynikał z ich przegranej z krokodylomorfami(zakładam że obie grupy żyły w pobliżu zbiorników wodnych), które lepiej mogły przystosować się np. do zmian klimatu? ciekawi mnie co mogło spowodować wyginięcie Carcharodontosauridae, skoro istotny składnik pokarmu - Zauropody nadal występowały? a być może jakieś ich późno kredowe gatunki czekają na odnalezienie?

Co do Afryki to powinna ewoluować niezależnie od ok.140-120 mln lat gdy odłączyła się od Gondwany, z tym ze jak napisałeś by pokusić się o jakieś głębsze wnioski, może brakować większych wykopalisk dotyczących tego kontynentu z okresu poźnej kredy.

Niekoniecznie wyginięcie, jeżeli wielkie zauropody występowały to bardzo prawdopodobne, że żył tam również wielki mięsożerca który na nie polował. To, że narazie nie znamy, żadnego wielkiego teropoda z czasu i terenu puertazaura, to jeszcze nie znaczy, że go tam nie było :D

Ardaryk pisze:czyżby brak Spinosauridae wynikał z ich przegranej z krokodylomorfami(zakładam że obie grupy żyły w pobliżu zbiorników wodnych)

pierwsze zapewne tak, drugie niekoniecznie (jako przykład celowo podałem biegające, duże Baurusuchidae). Ze Spinosauridae to byłbym ostrożny. Zacytuję siebie (ww. artykuł o Spinosauridae), chodzi o Amerykę Płd.: "Z późniejszego okresu (turon-santon, 94-83 Ma) pochodzą zęby, które mogą należeć do spinozaurydów (Candeiro i in., 2004; Salgado i in., 2009), jednak przypisanie przynajmniej tych pierwszych do Spinosauridae poddawane jest w wątpliwość (Machado i Kellner, 2008; Carrano i in., 2012)".

Z Carcharodontosauridae muszę się poprawić (znów się zacytuję) - dotrwały prawdopodobnie nawet kampanu-mastrychtu (83-65 Ma) - taki prawdopodobnie wiek ma wykazujący cechy Carcharodontosaurinae fragment kości szczękowej z Brazylii (Fernandes de Azevedo i in., 2012).
Są też zęby, ale niepewne.

ogólnie poprzednie moje stwierdzenie, że "Całkiem możliwe, że te grupy wymarły, przynajmniej lokalnie" jest za mało ostrożne.

Na duże zauropody niekoniecznie Carcharodontosauridae musiały polować, Abelisauridae i Megaraptora też mogą być.